Réttur - 01.08.1964, Side 57
R É T T U R
185
ímynduðu sér að afskipti þessarrar alþjóðastofnunar myndu þegar
tryggja frið. Komu „bláhjálmanna“ var fagnað innilega af alþýðu
manna. En traust okkar á Sameinuðu þjóðunum þvarr eftir að
Lumumba var myrtur af öflum sem tengd voru Bandaríkjunum. Og
síðar höfum við sannreynt það oftar en einu sinni, að sú deild
Sameinuðu þjóðanna, sem annazt hefur aðgerðirnar í Kongó og
þeir yfirmenn, sem dvalizt hafa í Kongó, hafa ekki starfað í þágu
þióðar okkar og allsherjar friðar, heldur orðið hlífiskjöldur fyrir
handaríska íhlutun í Kongó.
Utanríkisráðuneyti Bandaríkjanna beitir sífellt áhrifum sínum
ti! þess að hafa áhrif á starfslið Sameinuðu þjóðanna í sína þágu.
Því hafa réttar ákvarðanir þeirrar stofnunar orðið pappírsgögn.
Þegar Dag Hammarskjöld, fyrrverandi framkvæmdastjóri, reyndi
að koma í veg fyrir aðskilnað Katanga frá Kongó, tókst heimsvalda-
sinnum að svipta hann lífi með aðferðum, sem enn eru hjúpaðar
leynd.
Hin gerræðislega framkoma Bandarikjanna birtist glöggt af
j>ví, hvernig efnahagsaðstoðin er framkvæmd. I skjóli hennar auka
auðhringar Bandaríkjanna áhrif sín. 1 stað dráttarvéla, sem Kongó
])arf á að halda, eru landinu sendir dýrir bílar og aðrar lúxus-
vörur, sem notaðar eru til að múta valdhöfunum. Sömu valdhafar
hremma fjárhagsaðstoð þá, sem Kongó er veitt, og síðan streymir
hún aftur í bankana í Evrópu og Ameríku.
— Hvernig er samheldni Kongó háltað um þessar mundir og
hversu sterk eru skilnaðaröflin?
— Eins og kunnugt er, þá lifa í Kongó margir kynþættir, sem
tala mismunandi tungumál. Mismunurinn á kynþáttunum er hins
vegar menningarlegs eðlis frekar en efnahagslegur og stjórnmála-
legur. Hver kynþáttur um sig vill halda tungu sinni, siðum og
venjum, en allir íbúarnir telja sig fyrst og fremst Kongómenn.
Þetta bræðralag er trygging fyrir samheldni Kongó.
Skilnaðarstefnan er tilbúin afleiðing af mótsetningum heims-
valdasinna í Kongó. Þessar andstæður komu skýrast í ljós í átök-
unum um aðskilnað Katanga. Arið 1960 beiltu belgískir og brezkir
hluthafar í Union Miniere sér fyrir aðskilnaði Katanga, vegna þess
að þeir óttuðust framfarastefnu Lumumba og félaga hans, og vildu
stofna sérstakt Katanga-ríki undir forustu leppsins Tsjombe. Banda-
ríkin litu einnig á Tsjombe sem „sterkan mann“, sem gæti komið í
veg fyrir áhrif kommúnismans i Kongó. En vöxtur Union Miniere