Réttur - 01.11.1964, Qupperneq 12

EINAR OLGEIRSSON:
Fésýslustéttin brást sem foringi
þjóðar
Það var sem „eldmóður" — eða liklega er raunsæjara að segja
,,peningamóður“ — gripi íslenzka fésýslustétt, er hún ákvað að
brjóta blað í sögu þjóðarinnar, leiða hana úr villu skriffinnsku
og hafta fram (eða máske aftur) til „frelsis einstaklingsins.“ Aðal-
postular afturhvarfsins til Bogesens-tímabilsins boðuðu:
1) Afhendingu Fiskiðjuvers ríkisins, Síldarverksmiðja ríkisins,
Tunnuverksmiðju ríkisins og bæjarútgerðanna til einkafram-
taksins. (Einar ríki í Mbl. 22. 3. 1959.).
2) Afnám uppbóta, niðurgreiðslna og vísitölugreiðslu á kaup
— og alfrjálsa verzlun.
I fimm ár hefur þjóðin nú haft reynsluna af forystu fésýslustétt-
arinnar, af pólitík hennar.
Og hver er dómurinn yfir „draumsjónum" þessarrar stéttar, —
yfir tilraunum Bogesen-anna til að ganga aftur?®
Dómurinn er dauðadómur, sem er því harðari og óvægnari sem
sjálfir stjórnarflokkarnir hafa kveðið hann upp í reynd. Ríkisstjórn-
in sjálf hefur séð og viðurkennt í verki, að þessi fésýslustétt var
ekki fær um að hafa forystu fyrir þjóðinni um efnahagsstefnu.
Hvað hefur gerst?
1) Einkaframtakinu hafa ekki verið afhent ríkisfyrirtækin, sem
Einar ríki heimtaði.
2) Sjálf einkaframtaks-fyrirtækin urðu að fara fram á uppbæt-
ur úr ríkissjóði. Niðurgreiðslurnar eru komnar í fullan gang.
Vísitölubannið, sem sett var, er horfið. Og verzlunarfrelsið er
tekið að víkja fyrir nauðsynlegri skipulagningu.
*) Ég nota hér líkingar, sem ég áður notaði í útvarpsræðu fyrir alþingis-
kosningarnar, 20. okt. 1959, og prentuð er í „Rétti“ 1959, bls. 136 undir fyrir-
sögninni: „Afturgöngur að verki.“