Réttur - 01.10.1979, Blaðsíða 19

Báðir eru hinir ákærðu komnir yfir lögaldur
sakamanna. Þórbergur fæddur 12. marz 1888 og
Finnbogi Rútur 24. sept. 1906. Hvorugur þeirra
hefir sætt refsingu eða ákæru áður.“
Þýski konsúilinn vildi setja á ritskoðun
og forsætisráðherra gekk erinda hans.
„Hinn 9. jan. s. i. snéri þýzka aðalkonsúlatið
sér til forsætisráðherra og kvartaði yfir því, að
ákærður, Þórbergur Þórðarson, hefði birt í Al-
þýðublaðinu þremur dögum áður, upphaf að grein
að nafni „Kvalaþorsti Nazista". Taldi konsúlatið
grein þessa svo óvenjulega fjandsamlega Þýzka-
landi og þýzku ríkisstjórninni og byggða á röng-
um og fölskum heimildum. Nefnir það sérstak-
lega, að forseti þýzku ríkisstjórnarinnar sé þar
kallaður „sadistinn á kanzlarastólnum þýzka".
Fer konsúlatið fram á, að ríkisstjórnin hindri
áframhaldandi útkomu greinarinnar.
Forsætisráðherra snéri sér þegar til ritstjóra Al-
þýðublaðsins með málaleitun um að blaðið birti
ekki áframhaid greinarinnar, en án árangurs, og
vísaði hann þá málinu til dómsmálastjórnarinnar
eftir kröfu konsúlatsins.
I umræddri grein „Kvalaþorsti nazista" lýsir
höfundurinn ógnum þeim, sem hann telur, að
andstæðingar þýzkra nazista verði fyrir af þeirra
völdum. Greinina byrjar hann svo: „í fullan ára-
tug höfðu nazistarnir þýzku beitt öllum kröftum
til að innræta þjóðinni miskunnarlaust hatur gegn
social-demokrötum, kommúnistum, Gyðingum,
friðarvinum og sjálfum erfðafjandanum, Frakk-
landi“.
Því næst tilfærir hann ummæli, er hann telur
vera eftir nokkra forystumenn nazistaflokksins og
beri vitni um þetta. Lýsir hann síðan kvölum þeim
°9 píningum, sem hann telur að fangaðir menn
sæti af hálfu nazista í Þýzkalandi og kemst þar
svo að orði: „að jafnvel sjálfan Rannsóknarrétt-
inn á Spáni myndi hrylla við, ef hann mætti renna
augunum yfir þessi tæp 800 (sic) ár, sem eru
milli Luciusar III. og sadistans á kanzlarastólnum
Þýzka". Fullyrðir höfundur, að píningarnar í fang-
elsunum séu „undirbúnar og skipulagðar af þeim
aiönnum, sem nú eiga að gæta laga og siðferðis-
aiála ríkisins“, og „háttsettir starfsmenn í nazista-
hokknum" stjórni grimmdarverkunum.
Höfundur lýsir nú nánar grimmdarverkum þeim,
sem framin séu í fangelsunum, og vitnar í þeirri
lýsingu til skýrslna, er alþjóðanefnd um þessi mál
hafi haft undir höndum. Tilfærir hann í framhaldi
greinarinnar dæmi, af einstökum mönnum, er
sætt hafi slíkri meðferð í þýzkum fangabúöum
og siðar sagt frá, ennfremur lýsingar af einstök-
um fangabúðum, og aftökum dæmdra manna.
Loks tilfærir hann ýmsar yfirlýsingar úr þýzkum
blöðum, þar á meðal nokkrar eftir stjórnarfor-
manni Prússlands, Göering, sem hann telur sig
sanna að hafi verið rangar, og birtir hann það til
þess að sýna „sannsögli foringjanna'1. (Nazista-
flokksforingjanna)".
Heimildir Þórbergs teknar gildar til
refsileysis.
„Af greininni er það Ijóst, að hún er ýmist þýð-
ing á eða endursögn af erlendum blaðagreinum
og bókum. Getur höfundur sumstaðar heimilda
sinna í greininni sjálfri og hefir haldið því fram
fyrir réttinum, að hann ætli sér að lokum greinar-
innar — en henni er ennþá ekki lokið — að birta
fullkomna heimildarskrá. Telur hann ekkert það
atriði vera í greininni, sem máli skipti, sem ekki
verði færðar heimildir að og hefir hann fært fram
rök að því undir rannsókn máisins að svo sé.
Hefir hann lagt fram í réttinum skrá um heimildir
sínar og eru þær þessar:
1. The Brown Book of the Hitler Terror and the
Burning of the Reichstag.
2. The Manchester Guardian Weekly.
3. The Living Age.
4. The Nation.
5. Welt Front.
6. Rundschau.
7. A l Z
8. La mondo atentu: parolas Adolf Hitler.
9. La Nova Germanlando.
10. Politiken.
11. Morderlejren i Dachau, eftir Beimler.
12. Götaborgs handels og sjöfartstidning.
13. Dagbladet.
14. Upplýsingar, sem alþjóðasamband sósíal-
demokrata send út öðru hvoru.
15. Símskeyti, sem birzt hafa í öllum helztu ís-
lenzkum blöðum, bæði frá fréttastofum naz-
ista og öðrum.
Fyrir réttinum hefir höfundurinn haldið því fram,
að með greinabálki þessum hafi hann viljað
219