Réttur - 01.10.1979, Blaðsíða 44

En um leið og ég deili svo hart á þá
aðila, er misbeitt hafa valdi sósíalismans
til níðingsverka, þá er rétt að minna á að
gæta þarf þess að sveiflast ekki út í hinar
öfgarnar, úr þeim „vinstri" í þær ,,hægri“.
Það eru liðin þrjú ár síðan kínverski
kommúnistaflokkurinn missti á sama ár-
inu alla þrjá bestu og mestu byltingar-
leiðtoga sína: Mao, Chu-En-Lai og Clni-
Te. Þessi ár hafa verið vel notuð til þess
að sigrast að mestu á verstu hættum of-
stækis og einangrunarstefnunnar.
En það eru fleiri hættur, sem svo stór
og voldugur flokkur sem sá kínverski þarf
að vara sig á, hættur, sem Lenín varaði
Kommúnistaflokk Sovétríkjanna og þar
með aðra, er öðlast völd, alvarlega við á
síðustu árum ævi sinnar: stórveldisafstöð-
una.
Kína var öldum saman — og er nú aft-
ur fyrir tilstilli kommrmista — eitt af
voldugustu stórveldum jarðar.
„Arfur allra liðinna kynslóða hvílir
sem farg á heila lifenda,“ segir Karl
Marx í upphafi „18. Brumaire Lúðvíks
Bonaparte."5
Það þarf sterka marxistiska meðvitund
hjá forustusveit kommúnistisks valda-
flokks í voldugu stórveldi til að varast
slíkar ásælnar afturgöngur .
Stalín hafði ýmigust á því, að Tito og
Dimitroff fóru að bollaleggja um Balk-
an skaga-bandalag.
Og valdamenn Kína virðast nú ekki
aðeins líta það óhýru auga að Víetnam
reyni að ná nokkru samstarfi sósíalist-
iskra ríkja á Indó-Kína-skaga, heldur hiki
ekki við að ráðast með vopnum á Viet-
nam, til að „gefa því ráðningu“ — eins
og níðingsverk Frakka og Bandaríkja-
ríkjanna í 14 ár hefðu ekki verið næg
„refsing" þeirri hetjuþjóð, — sem hefði
244
frekar átt hjálp skilið frá Kína en vegið
sé aftan að með vopnum. En ég hef áður
rætt þennan verknað og skal ekki f jölyrða
meira um hann nú, — aðeins vara við og
minna á að kínverska byltingin var öðr-
um þræði jijóðfrelsisbylting, — leidd af
kommúnistum — og ]dví ætíð hætta á,
jiegar um stórveldi er að ræða að fornir
þjóðernislegir drotnunardraumar geti
vaknað á ný, ef ekki eru góðir kommún-
istar til að standa á verði gegn slíku.
En annað er ekki síður alvarlegt.
Þau hörmulegu mistök, sem urðu í
samskiptum Sovétríkjanna og Kína 1957-
60, ollu óvild þessara stórvelda, — jrví
Kína er eðlilega ákaflega viðkvæmt fyrir
metnaði („andliti") sínu, — slíkri að allri
heimshreyfingu sósíalismans stafar hætta
af.
Chou-En-lai reyndi 1964 með allri
jreirri ábyrgðartilfinningu, sem jieim
mikla stjórnvitring var gefin, að eyða
þeirri óvild, korna á sættum, en tókst
ekki.
Kommúnistaflokki Kína þótti sjálf-
stæði sínu svo misboðið af kommúnista-
flokki Sovétríkjanna, að kínverskum
kommúnistum finnst nú nauðsynlegt að
tengjast Bandaríkjunum ýmsum böndum
og brennimerkja Sovétríkin sem óvin nr.
1. — En eru þeir ekki að skjóta yfir mark-
ið?
Má ég minna Teng og aðra komm-
únistiska valdamenn Kína á að jieir sýndu
litla umhyggju fyrir sjálfstæði Komm-
únistaflokks Júgóslavíu og voru síst barn-
anna bestir í því að knýja fram fordærn-
ingu á afstöðu Titos og félaga hans á
aljrjóðafundinum 1960, — þegar aðeins
einn valdalaus flokkur frá litlu landi
neitaði að vera með í fordæmingu þeirra.
Það geta öllum orðið á mistök, jafnvel