Réttur - 01.04.1981, Blaðsíða 7

auðhringa. Vegna þeirrar baráttu er nú svo
komið að enginn stjórnmálaflokkur, ekki
einu sinni Sjálfstæðisflokkurinn, lætur sér til
hugar koma að reyna að knýja fram erlend
stóriðjuver sem eru alfarið í eigu útlendinga
á sama hátt og álverið í Straumsvík.
í þriðja lagi bætti vinstristjórnin með
stuðningi verkalýðshreyfingarinnar kaupmátt
almennra launa um 20%. Tekjutrygging
aldraðra og öryrkja var ákveðin, og sú
ákvörðun hefur enn áhrif á daglegt líf aldr-
aðra og öryrkja. í heilbrigðis- og tryggingar-
ráðuneytinu liggja eftir Magnús Kjartans-
son fjöldamörg verk sem hafa haft og munu
hafa veruleg áhrif á lífskjör landsmanna. Ég
nefni þar aðeins lögin um heilbrigðisþjón-
ustu frá 1973 sem enn eru ekki að fullu kom-
in til framkvæmda.
Af hverju er ég að telja þessi mál upp i
slíkri grein? Vegna þess, að með því að líta
yfir þennan 20 ára tima sést hverju má fá á-
orkað í reynd með því fyrst að undirbúa jarð-
búa jarðveginn en síðan að uppskera árangur
fjöldastarfs og vinnu í þágu landsmanna, —
þjóðarheilla í bráð og lengd. Magnús Kjart-
ansson var sá gæfumaður að geta tekið þátt í
víðtækri þjóðfélagslegri baráttu fjöldans,
sem birtist síðan í árangri og athöfnum vinstri
stjórnarinnar og stórfelldri eflingu Alþýðu-
bandalagsins. Saga slíks manns er samofin
sögu þjóðarinnar, heitustu baráttumálum
hennar, sigrum hennar og ósigrum. Þannig
verða áhrif lians ekki greind úr heildarfram-
vindu sögunnar. Þess vegna verður þetta
ekki kveðjugrein; sagan og minningin lifa í
athöfnum nútíðar og framtíðar. Magnús
Kjartansson kvaddi alþingi götunnar til liðs
og sá hvaða árangur getur hlotist af beinni
og lýðræðislegri skírskotun til fólksins sjálfs.
í upphafi var spurt um áhrif einstaklings-
ins á pólitíska framþróun. Þeirri spurningu
hefur ekki verið svarað hér, enda þótt sam-
antekt þessi gæti visað til þeirrar staðreyndar
að saga íslendinga á síðari hluta tuttugustu
aldar er jafnframt persónusaga þeirra manna
sem söguna skópu; þar er í forystu sá maður
sem við minnumst í dag.
*
1971 veiktist Magnús Kjartansson alvar-
lega en náði sér aftur ótrúlega vel. Hann
veiktist svo á nýjan leik nokkrum árum síðar
og nú undanfarna mánuði var nokkuð séð að
hverju fór. Við hlið hans í erfiðum og tvísýn-
um veikindum stóð fjölskylda hans, Ólöf
dóttir hans og Kjartan tengdasonur hans. En
fremst stóð kona hans Kristrún Ágústsdóttir
sem annaðist Magnus í veikindum hans af
einskærri fórnfýsi, þolinmæði og hlýju. Fyrir
það starf ber henni heiðurssess í sögu íslenskra
sósíalista. Fjölskyldu hans allri votta ég og
fjölskylda mín okkar dýpstu samúð.
Persónulega á ég Magnúsi Kjartanssyni
mikla þakkarskuld að gjalda. Það kernur nú
i minn hlut fyrir hönd Alþýðubandalagsins,
stjórnmálahreyfingar íslenskra sósíalista að
flytja Magnúsi Kjartanssyni þakkir flokksins
fyrir starf liðinna áratuga, glögga leiðsögn
og raunsætt mat á aðstæðum líðandi stund-
ar, en umfram allt þann eld sem Magnús
kveikti í brjóstum þúsundanna í baráttu
verkalýðs fyrir þjóðfrelsi og sósíalisma.
Magnúsar Kjartanssonar verður best minnst
með því að leggja rækt við hugsjónir þess-
arar hreyfingar, arf hennar og sögu, en um-
fram allt að hefja merki framtíðar hátt í rétt-
indabaráttu alþýðu og þjóðfrelsisbaráttu ís-
lendinga. Hugsjónaeldurinn lætur oft lítt á
sér bæra i dagsins önn að ekki sé fastar að
orði kveðið. Hann má þó aldrei kulna. í
minningu Magnúsar skal þess því að lokum
minnst að ,,elds er þörf” nú sem jafnan fyrr.
71