Morgunblaðið - 04.02.2006, Síða 64
64 LAUGARDAGUR 4. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Satt að segja hafði ég lítið pælt íÍslensku tónlistarverðlaun-unum þetta árið, enda búsett-
ur erlendis og stend því utan við það
fár og pólitík sem þeim einatt fylgir.
Íslensk tónlist heldur þó áfram að
flæða um mig í stríðum straumum,
þökk sé netbúnaði og póstþjón-
ustum Íslands og Þýskalands. Téð
verðlaun eru nú orðin fasti í tónlist-
arlífi landans og tilgangslaust að
amast við þeim þótt margt í fram-
kvæmd þeirra skjóti skökku við eins
og reyndar er með flestallar ef ekki
allar verðlaunahátíðir. Ég hefði
enda ekki nennt að setja penna nið-
ur á blað (eða putta á lyklaborð)
vegna hátíðarinnar hefði ég ekki
rekist inn á heimasíðu verðlaunanna
fyrir hálfgerða tilviljun þegar ég
var á stefnulausu vafri um vef-
heima. Hönnun síðunnar er af-
skaplega fráhrindandi en það var
fyrst þegar ég rak augun í flokka þá
sem tilnefnt var fyrir að mig rak í
rogastans. Skipting þeirra er með
öllu óskiljanleg, í raun er ekki heila
brú þar að finna og mér er stórlega
til efs að svona aðferðafræði sé
stunduð á viðlíka hátíðum í öðrum
löndum. Þessir flokkar eru, og af-
sakið offarið, algjör steypa.
Skipt var í þrjá yfirflokka, „Sígildog samtímatónlist“, „Djass-
tónlist“ og „Fjölbreytt tónlist“. Við
„fjölbreytta tónlist“ er svigi þar sem
stendur popp og rokk, dægurtónlist
og ýmis tónlist. Hvað svona verð-
launafræði varðar er skiljanlegt að
skipt sé í djassflokk, klassískan og
popp/rokkflokk enda þrífast þessir
heimar nokkurn veginn sér. En heit-
ið á þeim klassíska/nútímatónlist,
„Sígild og samtímatónlist“, er
furðulegt svo ekki sé meira sagt,
réttara hefði verið að segja nútíma-
tónlist en ekki samtímatónlist þó að
báðir merkimiðar séu reyndar loðn-
ir og opnir. En það er „fjölbreytti“
flokkurinn sem er algerlega út úr
kú. Einhvern veginn hefur aðstand-
endum tekist að fjórskipta því sem
telst vera dægurtónlist niður í
„popp“, „rokk/jaðartónlist“, „dæg-
urtónlist“ og „ýmsa tónlist“. Flokk-
unin er algerlega óskiljanleg og
virðist ekki fylgja neinum rökum.
Ég veit t.d. ekki hver munurinn á
poppi og dægurtónlist er og sá mun-
ur held ég að sé flestum á huldu
nema hugsanlega skipuleggjendum
hátíðarinnar. Hjálmar og Ampop
eru þannig í poppi, Baggalútur í
dægurtónlist, Benni Hemm Hemm
og Björk (fyrir The Music from
Drawing Restraint 9) í ýmissi tónlist
og Daníel Ágúst í rokk/jaðartónlist.
Allir þessir listamenn hefðu hugs-
anlega getið verið í öðrum flokki. Af
hverju er Orri Harðar til dæmis í
dægurtónlist en ekki poppi og ef
Ampop er í poppi af hverju er Daní-
el Ágúst ekki þar líka? Þetta er svo
mikið rugl að það nær ekki nokk-
urri átt.
Fyrir tveimur árum var aðeinsein plata ársins í flokki popp-
tónlistar. Popp var þá samheiti yfir
allt klabbið. Mínus sigraði það árið
fyrir Halldór Laxness. Á síðasta ári
var svo búið að þrískipta þessum
sama flokki. Veit ég til þess að
flokknum „Dægurtónlist“ var bætt
við svo að „ráðsettir“ listamenn
ættu einhvern möguleika á verð-
launum. Menn voru orðnir þreyttir á
því að ef Sigur Rós eða Björk datt í
hug að gefa út plötu það árið þá fóru
þau alltaf heim með verðlaun fyrir
bestu plötuna. Sama ár var „popp“-
flokknum bætt við svo að vinsælda-
listamenn á borð við Skítamóral og
Írafár ættu nú færi á verðlaunum
líka. Þessir mjög svo vafasömu út-
gangspunktar halda greinilega ekki
í dag, slíkt er flöktið og ósamræmið
á milli þessarar undarlegu þrískipt-
ingar.
Þegar ég sá flokkana í ár varð
mér strax hugsað: „Hey, af hverju
ekki bara að veita öllum íslenskum
plötum sem út koma verðlaun?“ All-
ar þessar þrjár poppplötur sem
valdar voru „plata ársins“ voru vel
að verðlaununum komnar, af-
bragðsplötur allt saman, en það er
ekki málið. Munu aðstandendur
kannski skipta flokkum enn frekar
niður eftir nokkur ár ef sami aðilinn
eða sama stefnan fer að sópa um of?
Skipta rokki í „hart rokk“ og „að-
eins léttara rokk“. Nei, ætli það, því
að svona hlutir fara eftir því hvaða
hagsmunaaðilar eru sem best tengd-
ir. Forgarður helvítis og I Adapt
eiga sér fáa talsmenn í þessu batter-
íi.
Látum nú staðar numið, margtannað hefði þó verið hægt að
nefna; t.d. það að menn þurfi að
borga með plötunum sínum eigi þær
að verða tilnefndar, furðulega
starfshætti dómnefndar og það að
Ampop skuli hafa verið tilnefnd sem
bjartasta vonin (hefur verið starf-
andi í átta ár og gefið út þrjár breið-
skífur!).
Ég ritaði grein um tónlist-
arverðlaunin í fyrra sem birtist und-
ir hatti Viðhorfspistils (16.2. 2005).
Þar segir m.a.: „Þríflokkun popp-
tónlistarinnar í ár var þá tilraun
sem gekk engan veginn upp og mik-
ilvægt að hún sé slegin strax af.“ Því
miður var ekki orðið við þessari
ábendingu, heldur heilum flokki
bætt við þá sem fyrir voru! Ótrúlegt.
Stórskrýtnir
verðlaunaflokkar
’Skipting þeirra er meðöllu óskiljanleg, í raun er
ekki heila brú þar að
finna …‘
Morgunblaðið/ÞÖK
Sigur Rós. Spila þeir rokk eða popp ... eða kannski jaðartónlist?
arnart@mbl.is
AF LISTUM
Arnar Eggert Thoroddsen
„ÞAÐ er mikill heiður fyrir mig að fá
verðlaun sem kennd eru við Carl Th.
Dreyer, sem var guðfaðir danskrar
og evrópskrar kvikmyndalistar,“
segir Dagur Kári Pétursson kvik-
myndaleikstjóri sem í gær tók við
verðlaunum að upphæð 50 þúsund
danskar krónur.
„Peningarnir koma sér auðvitað
vel en fyrst og fremst er þetta per-
sónulegur heiður fyrir mig,“ segir
Dagur Kári.
Verðlaunin eru veitt ungum kvik-
myndaleikstjórum sem þykja hafa
sýnt að þeirra er framtíðin og meðal
þeirra sem hlotið hafa verðlaunin til
þessa eru Lars Von Trier og Thomas
Vinterberg en þeir eru í hópi þekkt-
ustu kvikmyndaleikstjóra Evrópu.
Það vekur sérstaka athygli að
Dagur Kári er fyrsti handhafi verð-
launanna sem ekki er danskur en að-
spurður segir hann að þjóðerni
skipti sífellt minna máli í hinum al-
þjóðlega heimi kvikmyndanna.
„Ég held að það verði sífellt erf-
iðara að skilgreina kvikmyndir út frá
þjóðerni og í framtíðinni verður ef-
laust bara talað um evrópskar kvik-
myndir.“
Dagur Kári vinnur nú að undir-
búningi og fjármögnun næstu mynd-
ar sem verður tekin upp á ensku með
bandarískum leikurum og nefnist
hún The Good Heart. „Ástæðan fyrir
því að myndin verður á ensku er ein-
faldlega sú að handritið kallar á að
hún gerist í stórborg og enska er
eina tungumálið sem ég treysti mér
til að skrifa handrit á fyrir slíkt um-
hverfi. Þetta er engu að síður íslensk
mynd og framleidd af Zik Zak-
framleiðslufyrirtækinu með stuðn-
ingi Kvikmyndamiðstöðvar Íslands
og alþjóðlegu fjármagni. Allar inni-
tökur fara fram á Íslandi en útitökur
í Bandaríkjunum.“
Þessa dagana er verið að velja
leikara og segir Dagur Kári það á
viðkvæmu stigi og ekki hægt að gefa
upp nein nöfn að svo stöddu. „Það
verða þó ekki neinir íslenskir leik-
arar í henni.“
Kvikmyndir Dags Kára hafa vakið
athygli fyrir persónulegan stíl og
þrátt fyrir tiltölulega ungan aldur
hefur hann markað sér sess sem
sjálfstæður kvikmyndahöfundur
sem beygir sig ekki undir kröfur af-
þreyingarmarkaðarins.
„Í vissum skilningi auka svona
verðlaun trúverðugleika manns því
líklega er verið að veita manni við-
urkenningu fyrir þá leið sem maður
hefur valið að fara. Það hjálpar
manni að verjast, allavega í Dan-
mörku, en hvort orðstír þeirra nær
miklu lengra en það þori ég ekki að
segja um.“
Dagur Kári Pétursson hlýtur dönsku
Carl Th. Dreyer-verðlaunin
Mikill heiður
fyrir mig
„Verðlaunin auka trúverðugleika
manns,“ segir Dagur Kári Pétursson.
Orðrómur um að söngkonan Ma-donna og kvikmyndagerð-
armaðurinn Guy Ritchie eigi í erf-
iðleikum í hjónabandinu hefur
fengið byr undir báða vængi vegna
þess hve miklum tíma hún eyðir með
útsendingarstjóranum Stuart Price.
Breska dagblaðið Daily Mirror
hefur eftir ónafngreindum heim-
ildum, að það sé eins og vinnan sé
það eina sem skipti Madonnu máli.
Price, sem er 28 ára gamall, starf-
aði með Madonnu að gerð hljómplöt-
unnar Confessions On A Dancefloor.
Fólk folk@mbl.is
Reuters