Morgunblaðið - 13.03.2006, Blaðsíða 18

18 MÁNUDAGUR 13. MARS 2006 MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LÍF Í MARS
Umbo›s- og sölua›ili
Birkiaska ehf.
sími: 551 9239
www.birkiaska.is
Birkiaska
Sjósund er svakalega hressandi oglíka svo mikil ögrun, sérstaklega áveturna þegar sjórinn er verulegakaldur og maður þarf að taka á
honum stóra sínum til að yfirvinna sjokkið
sem líkaminn fær þegar maður fer ofan í.
Mér finnst gott að fá svona adrenalín-kikk,“
segir Halla Frímannsdóttir, sem ásamt Ara,
samstarfsmanni sínum, reynir að fara í sjó-
sund einu sinni í viku hverri. „Við reynum
að hafa þetta þematengt til að gera þetta
skemmtilegra og síðasta miðvikudag var
slagorðið hjá okkur „ofbeldislaust sjósund“
til að sýna stuðning í verki við alþjóðlegan
baráttudag kvenna sem þá var. Svo höfum
við verið með bleikt þema, þá synti ég með
bleik sólgleraugu og var í bleiku bikiníi.“
Synti út í Viðey á sumardaginn fyrsta
Halla er mikil stemningskona og sendir
gjarnan sms-skeyti og tölvupóst á vini og
vandamenn daginn áður en þau Ari synda í
sjónum og býður hverjum sem vill að koma
með. „Fyrir vikið er þetta mjög breytilegur
hópur sem fylgir okkur og alltaf svolítið
spennandi að sjá hverjir mæta. Svo förum
við alltaf saman í gufu á eftir til að ná hita í
kroppinn,“ segir Halla sem hefur nokkrum
sinnum veikst eftir mjög kaldar sjóferðir,
en lætur það ekki stoppa sig.
„Við stefnum á lengri sjósundferðir í
sumar þegar sjórinn er hlýrri og draum-
urinn er að synda frá Nauthólsvíkinni yfir í
Kópavoginn. Það ætti ekki að vera neitt mál
á góðum degi, ég synti til dæmis frá
Reykjavíkurhöfn út í Viðey á sumardaginn
fyrsta fyrir tveimur árum, en þá var
sautján stiga hiti. Það var verulega
skemmtilegt og kom til af því að vinur minn
var eitthvað niðurdreginn og ég gaf honum
tvo kosti, sagði að annaðhvort gengi hann
með mér á Esjuna eða synti með mér út í
Viðey, honum veitti ekki af hressingu. Hann
kaus síðari kostinn, svo við létum vaða og
húkkuðum okkur svo far með ferjunni til
baka. Reyndar vorum við í blautbúningum
og þá verður manni ekkert kalt,“ segir
Halla sem er lærður kafari, stundar innan-
hússklifur og fjallgöngur, svo fátt eitt sé
nefnt.
Sjósund næstu tuttugu ár
Sjósund er ekkert nýtt fyrir Höllu, þegar
hún bjó í Grindavík á æskuárunum þá hjól-
aði hún oft út í Krýsuvík til að synda í sjón-
um. „Og ég hef það fyrir reglu frá því um
aldamót að synda sjósund á nýársdag og þá
er stundum helvíti kalt. Mér er minnisstætt
þegar ég og góð vinkona mín gerðum þetta
fyrsta janúar árið 2004 úti í Gróttu og það
var svo mikið hörkufrost að við lögðumst
báðar fárveikar í rúmið daginn eftir. En það
var samt þess virði, vinkona okkar bauð
okkur í freyðibað strax á eftir og eldaði of-
an í okkur chili-kryddaðan kjúklingarétt og
við áttum góða kvöldstund. Það er óborg-
anleg stemning sem fylgir sjósundi ef mað-
ur er duglegur að finna upp á einhverju
skemmtilegu í kringum þetta.“ Halla er
ákveðin í að halda reglulegu sjósundi áfram
næstu tuttugu árin. „Ég er að gera tilraun
á sjálfri mér, ætla að sjá hvort þetta er
hjartastyrkjandi eður ei.“
 ÁHUGAMÁLIÐ | Halla Frímannsdóttir stundar sjósund í viku hverri
Kalt og ögrandi
Morgunblaðið/Sverrir
Halla er mikill sprelligosi sem nýtur hverskon-
ar hreyfingar og trjáklifur er þar á meðal.
Morgunblaðið/Ómar
Í sumar er stefnan hjá hópnum sett á að synda frá Nauthólsvík yfir í Kópavog.
Það er eins gott að gleyma ekki handklæði
eftir að menn eru búnir að synda í köldum sjó.
Eftir Kristínu Heiðu Kristinsdóttur
khk@mbl.is
Forvarnir er hugtak sem flestir kannast við oghafa heyrt notað við margvísleg tilefni. Al-gengast er þó að forvarnir séu nefndar ísambandi við vímuefni og þá til að koma í
veg fyrir neyslu þeirra. Almennt markmið vímuefna-
forvarna er að fyrirbyggja hegðun sem valdið getur
einstaklingum skaða eða tjóni. Flestar forvarnir eru
þróaðar eða hannaðar fyrir skólaumhverfið og sam-
félagið í heild og er þá reynt að taka á sem flestum
þáttum samfélagsins sem geta haft mótandi áhrif. Til
að nefna nokkur samfélagsleg atriði má benda á að-
gengi að áfengi eða vímuefnum, viðhorf í samfélaginu
ásamt ýmsum öðrum umhverfisþáttum.
Enginn vafi leikur á að foreldrar gegna stóru hlut-
verki í lífi barna sinna. Þeir hafa bæði erfðafræðileg
og félagsleg áhrif á mótun og hegðun barna sinna og
er í auknum mæli reynt að finna leiðir til að styðja við
fjölskyldur og foreldra unglinga í áhættuhópi. Í verk-
efnum sem ætluð eru fjölskyldum er mikil áhersla
lögð á nánd, vináttu og samveru á milli barna og for-
eldra, t.d. með þátttöku í lífi unglings utan fjölskyld-
unnar. Áhrifamáttur foreldra minnkar á unglingsár-
unum og áhrifamáttur vina eykst sem því nemur.
Foreldrar geta þó haft áhrif með því t.d. að vera góð
fyrirmynd eða með því að rækta heilbrigðan lífsstíl
nógu snemma og viðhalda honum áfram yfir unglings-
árin.
Ekki kaupa áfengi fyrir börnin
Neysla vina og/eða foreldra á vímuefnum gerir
unglingnum auðveldara að nálgast vímuefni og hug-
myndin um neyslu verður jákvæð og sjálfsögð. Þá má
benda á að ekki er talið ráðlagt að foreldrar kaupi
áfengi handa börnum sínum. Rannsóknir frá Norð-
urlöndunum sýna að unglingar drekka oft meira
áfengi en það sem foreldrar hafa keypt handa þeim.
Við það að kaupa áfengi hefur foreldri gefið leyfi fyr-
ir áfengisneyslu auk þess sem dómgreind unglingsins
skerðist við áfengisneyslu og viðkomandi er hætt við
að drekka meira en hann ætlaði sér. Í því sambandi er
vert að ítreka að samkvæmt lögum má ekki kaupa eða
veita einstaklingum undir 20 ára áfengi. Mikilvægt er
að foreldrar verði sér út um fræðslu um útlit vímu-
efna og einkenni neyslu þeirra. Sú þekking getur orð-
ið til þess að hindra eða stöðva þróun vímuefnaneysl-
unnar. Hægt er að verða sér úti um upplýsingar á
ýmsum vefsíðum t.d. hjá Lýðheilsustöð, Fræðslu-
miðstöð í fíknivörnum, edru.is, Foreldrahúsi, hjá
heimilislæknum, SÁÁ eða öðrum meðferðaraðilum.
 Verið í góðu sambandi við barnið.
 Verið skýr í afstöðu ykkar gegn neyslu áfengis og
annarra vímuefna.
 Leyfið ekki eftirlitslaus partí, ef barnið ykkar fer í
partí kannið þá hvort fullorðinn einstaklingur sé
heima.
 Reynið að fylgjast með því hvar barnið er og hverja
það umgengst, skyndileg breyting í vinahópi getur
gefið ástæðu til að kynna sér betur ástæður fyrir
þeirri breytingu.
 Hafið fastar reglur, t.d. að koma heim í kvöldmat,
það getur brotið upp daginn og gefur tækifæri á að
ræða atburði og framvindu dagsins.
 Kaupið ekki áfengi fyrir unglinginn.
 Forðist að rökræður og skammir komi unglingur
undir áhrifum, ræðið frekar við hann daginn eftir.
 Leitið aðstoðar fagaðila við minnsta grun um vímu-
efnaneyslu.
 Gleymum því ekki að börn eru á ábyrgð foreldra til
18 ára aldurs.
 HOLLRÁÐ UM HEILSUNA | Lýðheilsustöð
Ekki leyfa eftirlitslaus partí
Morgunblaðið/Billi
Við að kaupa áfengi gefur foreldri leyfi fyrir drykkju.
Rafn M. Jónsson verkefnisstjóri
áfengis- og vímuvarna Lýðheilsustöð.