Morgunblaðið - 13.03.2006, Blaðsíða 26

26 MÁNUDAGUR 13. MARS 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Héðinn Emilssonfæddist á Eski-
firði 22. febrúar
1933. Hann lést á
heimili sínu, Brön-
dukvísl 22 í Reykja-
vík, 1. mars síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru Margrét
Árnadóttir, f. í
Reykjavík 15. janúar
1908, d. í Reykjavík
17. júní 1997 og Emil
Björn Magnússon, f.
á Eskifirði 2. ágúst
1906, d. 25. nóvem-
ber 1952. Systir Héðins er Edda, f.
á Eskifirði 14. júlí 1931, maður
hennar er Þorsteinn Þorsteinsson,
f. 1. apríl 1925.
Hinn 15. september 1956 kvænt-
ist Héðinn Ingibjörgu Olgu Hjalta-
dóttur, f. í Reykjavík 10. mars
1934, d. í Reykjavík 2. febrúar
1996. Foreldrar hennar voru
María Guðbjörg Olgeirsdóttir, f. á
Akureyri 11. ágúst 1905, d. í Hafn-
arfirði 14. janúar 1991 og Hjalti
Árnason, f. á Höfðahólum 21.
ágúst 1903, d. í Reykjavík 28. júní
1960. Þau María og Hjalti skildu.
Börn Héðins og Ingibjargar eru: 1)
Margrét, f. 13.1. 1957, gift Birni
Guðmundssyni. Börn þeirra eru: a)
Héðinn, f. 1975, sonur Héðins og
Guðrúnar Huldar Kristinsdóttur
er Kristinn, f. 1996 og sonur Héð-
ins og Maríu Vilborgar Ragnars-
dóttur er Haraldur Hjalti, f. 2002,
b) Guðrún, f. 1980, gift Stefáni
Otte og c) Helgi, f. 1990. 2) María
Solveig, f. 27.7. 1958, gift Sigfúsi
R. Sigfússyni. Dóttir Maríu Sol-
veigar og fyrri manns hennar,
Þórarins Benedikz, er Ingibjörg
María, f. 1984. 3) Emil Björn, f.
20.4. 1965, maki
Margrét Björg
Guðnadóttir. Börn
þeirra eru Arna Rut,
f. 1993 og Guðni
Snær, f. 1997. 4)
Magnús, f. 13. júní
1967, maki Margrét
Þórarinsdóttir. Börn
þeirra eru Ingibjörg
Lára, f. 1996, Magn-
ús Þór, f. 1998,
María Eir, f. 2001 og
Guðrún Sóley, f.
2001. 4) Davíð, f. 17.
mars 1969, kvæntur
Kristínu Benný Grétarsdóttur.
Börn þeirra eru Grétar Atli, f.
1993, Gunnar Atli, f. 1994 og Anna
Sigrún, f. 2000.
Sambýliskona Héðins frá árinu
2003 er Sólveig Hrönn Friðjóns-
dóttir, f. í Hafnarfirði 3. mars
1951. Foreldrar hennar eru Frið-
jón Guðlaugsson, f. í Hafnarfirði
7.8. 1912, d. í Reykjavík 28.12.
1985, og Hulda Sigurbjörg Hans-
dóttir, f. í Hafnarfirði 17.7. 1912.
Héðinn fæddist og ólst upp á
Eskifirði. Hann fluttist til Reykja-
víkur tæplega tvítugur og bjó þar
alla tíð síðan. Hann lauk landsprófi
frá Eiðaskóla og útskrifaðist frá
Samvinnuskólanum, sem þá var
starfræktur í Reykjavík. Héðinn
starfaði lengst af hjá Samvinnu-
tryggingum, síðar Vátrygginga-
félagi Íslands, sem deildarstjóri.
Auk þess starfaði hann fyrir Við-
lagasjóð eftir gosið í Heimaey.
Hann kenndi einnig í Trygginga-
skólanum og sat í nefndum er lutu
að eldvarna- og öryggismálum.
Útför Héðins verður gerð frá frá
Bústaðakirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.
Í dag kveðjum við einstakan
mann, samferðamann minn síðast-
liðin þrjú ár.
Mig langar til að minnast hans í
örfáum orðum með virðingu og
þakklæti í huga.
Með virðingu fyrir tilfinningum
okkar og góðum ráðum gefnum mér
til handa, með framtíð mína að leið-
arljósi.
Með þakklæti fyrir allar góðu
stundirnar sem við áttum saman á
sjó, um borð í Skrúðnum, á ferða-
lögum hér á landi sem erlendis og
heima í Bröndukvísl. Betri félaga
hef ég ekki átt í gegnum tíðina og
söknuðurinn er mikill og sár.
Þér kæra sendi kveðju
með kvöldstjörnunni blá
það hjarta, sem þú átt,
en sem er svo langt þér frá.
Þar mætast okkar augu,
þótt ei oftar sjáumst hér.
Ó, Guð minn ávallt gæti þín,
ég gleymi aldrei þér.
(Þýð. Bjarni Þorsteinsson.)
Héðni var framtíð fjölskyldunnar
og þeirra sem næst honum stóðu
efst í huga og ósk hans var að öllum
gengi vel í lífi og starfi.
Elsku fjölskylda, fallegar minn-
ingar um góðan mann, föður,
tengdaföður, afa, langafa, bróður og
mág gefa okkur mikið, ég þakka
ykkur öllum fyrir þennan tíma.
Sólveig Hrönn.
Pabbi fæddist á Eskifirði 22. febr-
úar 1933. Hann var seinna barn for-
eldra sinna; þeirra Margrétar Árna-
dóttur og Emils Björns
Magnússonar, en fyrir áttu þau
dótturina Eddu. Afi Emil tók sjálfur
á móti syni sínum þegar hann fædd-
ist. Lífshlaupi manns verður ekki
gerð skil í minningarorðum sem
þessum. Aðeins er hægt að varpa
ljósi á lítinn hluta tilverunnar.
Minningarnar eru margar og öðl-
ast þær enn meira gildi þegar
kveðjustund er runnin upp.
Bernskuár pabba á Eskifirði virð-
ast óralangt í burtu. Hann ólst upp
við upplestra föður síns og mynd-
arskapur ömmu Margrétar var vel
þekktur. Pabbi sagðist reyndar allt-
af hafa verið mjög hjálpsamur í hús-
haldinu; hann sat á bónkústinum til
að þyngja hann og um leið til auka
glansinn á gólfinu, hann tók þátt í
þvottunum og sagðist kunna
ákveðnar kökuuppskriftir utanbók-
ar. Hann lék sér með krökkunum í
plássinu, bryggjan og sjórinn, fjallið
og náttúran var leikvöllur krakk-
anna. Bátarnir heilluðu og í sumar
sjóferðirnar var farið án leyfis og
enginn af áhöfninni kominn með
skipstjórnarréttindi, enda flestir um
10 ára gamlir. Á vetrardögum var
klifrað upp í fjall með tréskíði og
svo var skíðað á fleygiferð niður. Á
Eskifirði eignaðist pabbi líka sína
fyrstu harmonikku. Hljóðfærið var
mikill gleðigjafi og tók pabbi alltaf
öðru hverju í harmonikkuna. Landið
varð hersetið og samfélagið fyrir
austan breyttist. Á Eskifirði bar
fundum pabba og mömmu fyrst
saman.
Sem unglingur fór pabbi í Hér-
aðsskólann að Eiðum. Þar líkaði
honum vistin. Hann kunni að meta
það góða fólk sem vann þar og oft
var okkur systkinunum sagt ýmis-
legt ævintýralegt frá Eiðum. Nokk-
ur sumur vann pabbi í brúarsmíði.
Vinnuflokkurinn í brúarsmíðinni
reyndist góður og leit pabbi á sumr-
in sín í brúarsmíðinni sem besta
skóla lífsins. Í þeim skóla var Siggi
á Sólbakka skólastjórinn, en hann
stjórnaði vinnuflokknum þannig að
eftir var tekið. Pabbi hélt síðan til
Reykjavíkur því að hugur hans stóð
til að læra ,,mublusmíði“ eins og það
hét í þá daga. Ekkert varð úr þeirri
fyrirætlan og þótti pabba hann lítið
læra þegar hann var búinn að sópa
verkstæðisgólf í þrjá mánuði. Hann
sótti því um Samvinnuskólann og
settist þar á skólabekk. Að því námi
loknu tók við þátttaka í atvinnulífinu
og helsta viðfangsefnið var að sjá
fyrir sér og sínum, svo sómi væri að.
Lengstan hluta starfsævi sinnar
starfaði pabbi sem vátryggingamað-
ur. Viðfangsefnin voru fjölbreytileg
og sum hver risavaxin eins og t.d. í
kjölfar eldgossins í Heimaey. Pabbi
kunni vel við sig í þeim störfum og
var alla tíð umhugað um eldvarnar-
og öryggismál. Eitt af hans síðustu
verkefnum á þessu sviði var að
heimsækja leikskóla landsins, fara
yfir öryggisleiðir og setja upp neyð-
arljós. Hann mat einnig trygging-
arþörf sveitarfélaganna í landinu.
Báðum þessum verkefnum fylgdu
mikil ferðalög um landið og þótti
honum það góður kostur.
Áhugamál pabba voru mörg.
Hann æfði sund á sínum yngri ár-
um. Útivist, fjallgöngur og ferðalög
áttu hug hans. Ógleymanlegar
gönguferðir um landið og göngur á
fegurstu fjöll í góðu veðri gáfu hon-
um mikið. Harmonikkan og ferðalög
erlendis heilluðu einnig en hafið og
bátarnir voru þó alltaf í öndvegi.
Um ævina átti hann marga báta;
Plútó, Kvist og svo nokkra Skrúði
og nutum við börnin hans og fjöl-
skyldur okkar sjóferðanna með hon-
um.
Hugmyndir pabba um heimilis-
hald þykja sjálfsagt ekki nútíma-
legar. Hann lagði mikið upp úr
vinnusemi og því að gera hlutina
sjálfur. Viljinn til sjálfsbjargar var
sterkur og var hver vökustund vel
nýtt til vinnu. Þegar kom að því að
pabbi og mamma eignuðust sitt
fyrsta barn smíðaði pabbi sjálfur
rimlarúmið handa frumburðinum.
Hann hafði það stórt til að það nýtt-
ist líka sem leikgrind og svo hafði
hann rúmbotninn hátt frá gólfi til að
mamma þyrfti ekki að bogra niður
við gólf þegar hún var að sinna
barninu. Burðarrúmið var einnig
heimatilbúið og hafa þessir gripir
verið í notkun í fjölskyldunni í hart-
nær 50 ár. Til að færa björg í bú var
farið í berjamó, tekið slátur, rækt-
aðar kartöflur, veiddur fiskur og
skotinn fugl.
Pabbi hugsaði alltaf mikið um að
ljúka verkunum sem fyrst og að af-
kasta sem mestu. Bátar voru end-
urbyggðir, hús og húsgögn voru
smíðuð, og árið 1965 fannst honum
nauðsynlegt að gera fjölskyldunni
auðveldara að ferðast. Hann smíðaði
því hjólhýsi sem þeyst var með um
landið og þótti mörgum á þeim tíma
þetta hálf skrýtið háttalag. Þegar
sjónvarpið kom til sögunnar var
pabbi fullur tortryggni. Hann var
allt að því fordómafullur í garð
þessa tækis og kallaði það yfirleitt
imbakassann. Stundir hans fyrir
framan skjáinn urðu enda fáar og
fann hann sér alltaf eitthvað gagn-
legra að gera. Honum fannst alveg
sjálfsagt að aðrir heimilismeðlimir
fylgdu þessari afstöðu hans og
fannst meginkosturinn við imba-
kassann vera takkinn sem hægt var
að slökkva á honum.
Í heimilishaldinu stóð pabbi aldrei
einn. Hann og mamma; Ingibjörg
Olga Hjaltadóttir, þekktust frá
barnæsku og ráku saman heimili í
40 ár. Þau voru sammála um það
sem skipti þau mestu máli í lífinu;
að búa fjölskyldu sinni gott og
traust heimili. Vinnusemi, snyrti-
mennska og reglusemi voru í önd-
vegi. Heimilishaldið byggðist á hug-
myndum þess tíma um mismunandi
hlutverk kynjanna; pabbi sá um að
færa björg í bú, mamma gætti bús
og barna. Heimilið var líkt og fé-
lagsmiðstöð. Börnin fimm fylltu
húsið af vinum sínum, vinir og
vandamenn komu í heimsókn og
elsta kynslóðin átti alltaf sinn sess á
heimilinu. Auk þessa fylgdi tals-
verður gestagangur vinnu pabba, en
þó aldrei eins mikið og í kjölfar
gossins í Heimaey. Pabbi lagði sig
allan fram um að veita hjálparhönd
og lagði heimili sitt, og reyndar hús
nágrannans einnig, undir innbú og
muni Vestmannaeyinga. Mamma
studdi pabba heils hugar í þessu,
tók vel á móti fólki og fáa vetur var
heimilisbaksturinn eins mikill og á
þessum tíma. Tilvera pabba og
Eddu systur hans var alltaf samofin.
Þau systkinin stóðu saman og voru
miklir samherjar. Samverustundir
við leiki og störf, með allan barna-
skarann, voru margar og góðar og
samgangur á milli heimila þeirra
einn fasti þátturinn í tilverunni.
Mikil breyting varð á lífi pabba
þegar mamma dó 2. febrúar 1996.
Hann kunni einsemdinni illa og vildi
hafa líf í húsinu. Félagsskapurinn
við börn, tengdabörn og barnabörn
kom ekki í stað félagsskapar maka.
Nákvæmlega 9 árum eftir andlát
mömmu, eða 2. febrúar 2005,
greindist pabbi með krabbamein. Þá
hafði hann nokkru áður hafið sam-
búð með Sólveigu Hrönn Friðjóns-
dóttur. Sólveig og pabbi voru miklir
mátar og tók hún fullan þátt í
áhugamálum hans; útgerðinni,
ferðalögum og útivist. Síðasta árið
sem pabbi lifði skiptust á skin og
skúrir. Sjúkdómurinn tók sífellt
stærri toll en inn á milli komu góðir
tímar sem veittu gleði. Það var ein-
læg ósk pabba að geta verið sem
mest heima. Til að uppfylla ósk hans
þurfti samstillt átak margra. Sól-
veig og Edda frænka, systir pabba,
áttu mestan þátt í að gera það
mögulegt. Í veikindunum voru þær
honum, og okkur öllum, ómetanleg-
ur stuðningur. Hjúkrunarfræðingar
Karitas reyndust einnig mikill og
góður stuðningur. Færi ég Sólveigu,
Eddu frænku og hjúkrunarfræðing-
um Karitas innilegar þakkir fyrir
allt.
Komið er að kveðjustund. Pabbi
kvaddi Sólveigu, Eddu systur sína,
börn sín og tengdabörn heima í
Bröndukvíslinni. Hann brast aldrei
kjark; hvorki heill heilsu né helsjúk-
ur. Hann trúði því sem hann sá og
lét hitt liggja milli hluta. Minningin
um pabba lifir í hjörtum okkar. Ég
kveð hann með virðingu, þakklæti,
væntumþykju og söknuði. Megi Guð
blessa minningu hans.
María Solveig Héðinsdóttir.
Héðinn tengdafaðir minn hefur
kvatt. Hugurinn leitar til baka og
margs er að minnast eftir 30 ára
samfylgd.
Héðinn var atorkusamur og af-
kastamikill. Ungur stíflaði hann læk
í fjallinu heima á Eskifirði og virkj-
aði hann til að láta ljósaperu loga í
fjallinu. Hann þurfti ekki skíðalyftu
til að komast upp á 1.000 m háan
Hólmatindinn og skíða niður. Það er
líka ævintýrablær yfir ferðum Héð-
ins með skólafélögum þegar þau
fóru á skíðum í jólafrí frá Eiðum
heim til Eskifjarðar, 40 km leið.
Þetta var í svartasta skammdeginu,
allra veðra von og yfir háan fjallveg
að fara, Eskifjarðarheiðina. Í slíka
skíðagöngu hefur þurft þrek og þor.
Héðinn var aðeins unglingur þegar
hann vann við brúarvinnu á Héraði.
Hann talaði stundum um það að
brúarvinnan hefði verið háskóli lífs-
ins.
Héðinn var mjög vinnusamur og
ósérhlífinn og vann lengi vel tvöfald-
an vinnudag. Hann var áræðinn
verkmaður og útsjónarsamur. Allt
lék í höndunum á honum hvort sem
það var trésmíði, járnsmíði, raflagn-
ir, pípulagnir, múrverk eða bílavið-
gerðir. Í frístundum sínum byggði
Héðinn nokkur hús fyrir sig og ætt-
ingja sína, sumarbústað, hjólhýsi,
jeppakerru og hesthús að ógleymd-
um öllum bátunum. Sjómennska var
hluti af þeim sjálfsþurftarbúskap
sem rekinn var á heimili hans og
Ingibjargar. Héðinn reri sjálfur til
fiskjar og skaut svartfugl á vorin.
Þau gerðu sjálf að aflanum með að-
stoð barna sinna, hamflettu fuglinn,
slægðu og flökuðu fiskinn, verkuðu
gómsætan saltfisk. Á haustin var
farið til berja og komið til baka með
mikið magn af berjum. Svo var sult-
að og saftað. Berjamagnið var svo
mikið að það hefði tekið marga daga
að hreinsa berin í höndum svo Héð-
inn hannaði ýmsar tæknilegar að-
ferðir við berjahreinsunina. Og
berjapressan var knúin af gömlum
þvottavélarmótor. Hann dó aldrei
ráðalaus í verklegum framkvæmd-
um.
Héðinn og Ingibjörg voru mjög
hjálpsöm og þess nutum við Mar-
grét í ríkum mæli. Börnin okkar
áttu oft skjól hjá þeim og þegar við
keyptum fokhelt raðhús nutum við
aðstoðar Héðins mánuðum saman
við að ljúka húsinu. Mottó Héðins
við húsbygginguna var: „Það fer
eitthvað um leið og þetta.“ Þetta
hús varð því ekkert hrófatildur.
Emil, Maggi og Davíð voru ungling-
ar þegar þarna var komið sögu og
þeir tóku líka þátt í húsbygging-
unni.
Sjómennska var eitt helsta
áhugamál Héðins. Hann átti marga
báta um ævina og flesta þeirra end-
urbyggði hann og innréttaði sjálfur.
Hann notaði bátana bæði til að afla
sér og sínum viðurværis og einnig
til skemmtisiglinga. Oft bauð hann
börnum sínum, tengdabörnum og
barnabörnum í slíkar siglingar.
Síðustu mánuðir voru Héðni erf-
iðir. Fyrir rúmu ári greindist það
mein sem nú hefur lagt hann að
velli. Hann átti þó góðan tíma síð-
astliðið sumar og ferðaðist um land-
ið með Sólveigu sambýliskonu sinni.
Þegar þau sneru heim veiktist hann
hastarlega og svo undarlega vildi til
að á sama tíma kom leki að bátnum
hans í höfninni. Eftir þetta gekk
mjög á krafta þessa eljumanns sem
var ekki vanur að sitja auðum hönd-
um um ævina. Því miður gat hann
vegna veikinda sinna ekki verið við-
staddur brúkaup Guðrúnar dóttur
minnar og Stefans Otte. En þá
skrifaði hann ræðu sem María og
Sigfús fluttu fyrir hann í brúðkaups-
veislunni. Okkur þótt öllum afar
vænt um þau hlýlegu orð. Síðustu
vikurnar var efst í huga hans vel-
ferð afkomenda hans og ættingja.
Ég kveð tengdaföður minn með
þakklæti í huga. Ég sé hann fyrir
mér sigla burt á báti sínum út á sól-
gyllt haf eilífðarinnar.
Björn Guðmundsson.
Tengdafaðir minn Héðinn Emils-
son kvaddi þennan heim á heimili
sínu hinn 1. mars síðastliðinn. Héð-
inn var mikill sómamaður. Frá
fyrstu kynnum var okkur vel til vina
og fann ég að Héðinn bauð bæði mig
og börnin mín velkomin í fjölskyld-
una.
Héðinn var kraftmikill og ung-
legur. Hann var sérlega athafna-
samur, hjálpsamur og mikill verk-
maður. Hann lagði metnað í að hafa
alltaf hreint og snyrtilegt í kringum
sig; heimilið hans, bílarnir og bát-
urinn báru honum góða sögu.
Reyndar fór smekkur okkar í bíla-
málum ekki saman; hann var alltaf á
amerískum bílum sem voru komnir
vel til ára sinna, en aldrei fóru þeir
samt á verkstæði. Bílskúrinn í
Bröndukvíslinni var vel nýttur til að
þrífa bílana enda sáust þeir ekki
öðruvísi en hreinir.
Héðni tengdapabba verður ekki
lýst í fáum orðum. Hann var um
margt sérstakur. Hann hafði sterk-
ar skoðanir á málefnum líðandi
stundar og oft kryddaði hann svona
heldur skoðanir sínar og frásagnir
til að fá meira fjör í umræðuna.
Þegar leiðir skilja er gott að eiga
góðar minningar. Minningarnar um
Héðin tengjast heimili okkar Maríu
Solveigar á Sunnuveginum. Héðinn
mætti og tók til hendinni þegar
þurfti að laga og endurbæta;
gluggar voru pússaðir, handrið
mælt og pússað, sagaðar niður flísar
og sópurinn mikið notaður. Við fór-
um einnig saman á ættarmót á slóð-
ir sameiginlegs forföður okkar;
Hans Jónatans á Djúpavogi. Héðinn
var samferða okkur í bílnum og var
leiðsögumaður. Hann sagði frá af-
rekum Gunnars á Hlíðarenda, en
tók reyndar alla Íslandssöguna til
talsverðrar endurskoðunar og sagði
sína útgáfu af henni. Sú útgáfa
finnst mér reyndar mun skemmti-
legri en sú klassíska, en ég læt
liggja á milli hluta hvor sé nær
raunveruleikanum.
Minningarnar tengjast líka hafinu
en Héðinn var heillaður af hafinu og
hans helsta áhugamál var báturinn
hans. Síðasti báturinn sem hann átti
var gamall fallegur eikarbátur.
Hann breytti bátnum og bætti hann.
Allt var sem nýtt og snyrtimennsk-
an alltaf til fyrirmyndar. Siglingin
um sundin blá, þegar við sigldum
með öll börnin okkar, tengdabörn
og barnabörn, og snæddum þrírétt-
aða máltíð um borð er okkur
ógleymanleg. Héðinn var geislandi
af gleði og naut þess að hafa fjölda
gesta um borð.
Því miður hitti ég aldrei Ingi-
björgu eiginkonu Héðins, en hún
lést árið 1996. Mér finnst samt af
kynnum mínum af honum og börn-
unum þeirra fimm viti ég hvaða
mann hún hafði að geyma. Greini-
legt er að heimilið hefur verið gott;
talsverður agi, mikil umhyggja og
reglu- og vinnusemi. Öll bera þau
systkinin foreldrum sínum gott
vitni. Fjölskyldan er samheldin,
dugleg og einlæg. Traustið og sam-
heldnin kom ekki síst í ljós þegar
Héðinn veiktist fyrir rúmu ári síðan.
Þrátt fyrir mikil veikindi Héðins
HÉÐINN
EMILSSON