Morgunblaðið - 24.12.2006, Blaðsíða 54

54 SUNNUDAGUR 24. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Óskum viðskiptavinum okkar nær
og fjær og landsmönnum öllum
gleðilegra jóla
FASTEIGNA
MARKAÐURINN
ÓÐINSGÖTU 4, SÍMI 570 4500, FAX 570 4505.
Netfang: fastmark@fastmark.is - Heimasíða: http://www.fastmark.is/
Jón Guðmundsson, sölustjóri og lögg. fasteignasali.
Anney
Bæringsdóttir
lögg. fasteignasali
Einar
Guðmundsson
lögg. fasteignasali
Finnbogi
Hilmarsson
lögg. fasteignasali
Bogi
Pétursson
lögg. fasteignasali
Tryggvi
Kornelíusson
sölumaður
Gíslína
Hákonardóttir
ritari
Daníel
Björnsson
lögg. leigumiðlari
Óskum viðskiptavinum okkar
og landsmönnum öllum
gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári.
Starfsfólk Heimili fasteignasölu.
UNDANFARIÐ hafa sjúkraliðar
verið að skrifa í blaðið vegna stöðu
menntunarmála sjúkraliða. Á þessu
ári eru 40 ár liðin síð-
an fyrstu sjúkralið-
arnir voru útskrifaðir
héðan frá Akureyri. Á
þeim tíma var mikil
vöntun á fagfólki til
hjúkrunarstarfa.
Á þessum fjórum
áratugum hafa
sjúkraliðar þurft að
berjast fyrir tilveru
sinni, mannsæmandi
launum og aukinni
menntun. Þetta hefur
þokast upp á við með
tímanum og hafa
sjúkraliðar lagt mikla
vinnu í að berjast fyr-
ir þessu.
Í mínum huga var
því mikill ham-
ingjudagur þegar
leyfi fékkst fyrir
framhaldsmenntun
sjúkraliða í öldr-
unarhjúkrun. Stór
draumur okkar
margra rættist þann
dag. Var ég strax
ákveðin í að fara í það nám, sem ég
og gerði. Þarna vorum við að fá
aukin réttindi til að starfa meira
sjálfstætt en við höfðum gert.
En þessi sæla varði ekki lengi
því á meðan ég var að klára námið
heyrði ég að verið væri að gjald-
fella sjúkraliðanámið um helming.
Ungt fólk rétt rúmlega tvítugt
gæti, eftir að hafa unnið í fjögur til
fimm ár við aðhlynningu og tekið
einhver námskeið, tekið námið á
helmingi styttri tíma. Það hefur nú
ekki gengið svona vel hingað til að
fá metin námskeið til launaflokka-
hækkunar. Er þetta sprottið frá
heilbrigðisráðuneytinu eða er
stjórn sjúkraliðafélagsins svona
skammsýn? Nema hvort tveggja
sé.
Ég rétt sæi það í anda að ég,
sem hef 40 ára starfsreynslu og
framhaldsnám að baki, fengi helm-
ingsgjaldfellingu á hjúkrunarfræði-
námi. Ég hugsa að hjúkrunarfræð-
ingar yrðu ekki sáttir. Í mínum
huga er þetta nákvæmlega sama
staðan sem blasir við okkur sjúkra-
liðum í dag. Það sem við erum búin
að berjast fyrir er fyrir bí. Það er
út í hött að halda að ungt fólk leggi
á sig meira nám en það þarf, ef
sömu réttindi fást að námi loknu.
Þær raddir heyrast að námið sé að
færast nær byrjuninni, eða jafnvel
neðar því við sem byrjuðum vorum
flestar ef ekki allar með gagn-
fræðapróf sem gilti til að mynda í
hjúkrunarskólann. Til hvers var þá
baráttan?
Ég skil heldur ekki þessa um-
ræðu um það að Sjúkraliðafélagið
hafi þurft að bregðast við vegna
þess að erfitt er að fá
faglært fólk í umönn-
un. Er félagið orðið að
líknarfélagi? Tökum
við á okkur ábyrgð
stjórnvalda?
Við ættum frekar að
einbeita okkur að því
að styðja við fagstétt-
ina okkar og gera hana
betri og stærri. Með
meiri menntun og sam-
stöðu gætum við átt
meiri möguleika á að
vinna okkur upp í
starfi og semja um
launahækkanir. Allar
líkur eru nú á því, í
framhaldi af þessum
nýju breytingum, að
laun sjúkraliða lækki.
Það hlýtur allavega að
segja sig sjálft að það
verður mun erfiðara að
ná fram launahækk-
unum eftir þetta. Ég
vil sjá félagið berjast
fyrir okkur upp á við,
ekki niður.
Það er margt hægt að gera til að
auka fagmenntun á stofnunum.
Öldrunarheimili Akureyrarbæjar
fóru þá leið fyrir nokkrum árum að
bjóða ófaglærðum starfsmönnum
sínum, sem voru búnir að starfa í
nokkur ár, styrk til að taka tvær
annir á sjúkraliðabraut með vinnu.
Þetta var mjög vinsælt og voru
margar sem héldu síðan áfram og
luku námi. Sömu aðstoð fengum við
sem fórum í framhaldsnámið og
einnig hafa þau styrkt hjúkr-
unarnema. Þetta hefur skilað sér í
því að fagmenntuðu fólki fer nú
fjölgandi við heimilið og starfs-
fólkið finnur sér hag í því sem það
hefur lagt á sig.
Með mér vinna nýútskrifaðir
sjúkraliðar sem hafa, margir hverj-
ir, stundað sjúkraliðanám með
vinnu í mörg ár. Þeir hafa lagt
mikið á sig vegna námsins, til þess
eins að fá svo í útskriftargjöf frá
sjúkraliðafélaginu að búið sé að
helmingsstytta námið og þær hefðu
nú ekki þurft að hafa svona mikið
fyrir þessu.
Eitt er víst, að við hljótum að
krefjast þess að stjórn sjúkraliða-
félagsins fari í endurskoðun með
þetta mál. Það er ekki gott að sitja
í fílabeinsturni án tengsla við þá
sem borga stéttarfélagsgjöldin.
Alla vega hefur þetta ekki verið
nógu vel kynnt. Ásættanlegra hefði
verið að með þessari styttingu
náms hefðu eingöngu verið valdir
nemendur sem hefðu starfað á
öldrunarstofnunum í 15 til 20 ár og
náð 40 ára aldri og þeir hefðu ein-
göngu fengið réttindi til að vinna á
öldrunarheimilum. Ég veit að það
hefði ekki yngt upp stéttina, en það
verður heldur ekki gert nema með
aukinni menntun og betri kjörum.
Stjórn sjúkraliðafélagsins með
Kristínu Guðmundsdóttur í broddi
fylkingar hefur til þessa unnið mik-
ið og gott starf innan sjúkraliða-
félagsins, barist í kjaramálum og
menntunarmálum og sjúkraliðar
hafa getað treyst því að betur væri
ekki hægt að gera. Því voru þetta
mikil vonbrigði fyrir okkur margar
og ég set spurningarmerki við það
hvernig stjórnin muni geta starfað
áfram með þessa miklu óánægju
sem ríkir meðal sjúkraliða um allt
land. Það eru ekki bara nokkrir ný-
útskrifaðir sjúkraliðar sem eru
ósáttir. Ég tel þetta ekki gæfuspor
sem stigið var og óttast að þetta sé
bara byrjunin á sundrungu innan
stéttarinnar.
Jólakveðjur.
Jólahugvekja
sjúkraliða
Þorgerður Þorgilsdóttir fjallar
um málefni sjúkraliða
Þorgerður
Þorgilsdóttir
»Eitt er víst,að við hljót-
um að krefjast
þess að stjórn
sjúkraliða-
félagsins fari í
endurskoðun
með þetta mál.
Höfundur er öldrunarsjúkraliði.
Í aðdraganda jóla
birtist landsmönnum
skýrsla um fátækt
barna sem unnin var að
beiðni Samfylking-
arinnar undir forystu
Helga Hjörvar. Tæp-
lega 5.000 börn í 3.000
fjölskyldum, eða á bilinu
10–12.000 manns, eiga
ekki fyrir brýnustu
nauðsynjum. Hjálp-
arstofnanir eru þeirra
skjól um þessa hátíð.
Þegar barnlaust fátækt
fólk er talið með er
áætlað að a.m.k. 18–20.000 Íslend-
ingum sé gert að lifa undir fátækt-
armörkum.
Fólk í sárri neyð
Skuggi fátæktar hvílir því yfir ná-
lægt 20 þúsund landsmönnum um
þessi jól. Þetta fólk er oft í sárri
neyð. Því er skammtað úr hnefa.
Laun þeirra, lífeyrir eða atvinnuleys-
isbætur, eru svo smátt skömmtuð að
þau duga ekki fyrir brýnustu nauð-
þurftum. Sama hve
mikið er sparað. Sama
þótt unninn sé fullur
vinnudagur. Þetta fólk
biður ekki um mikið.
Aðeins að það geti
staðið upprétt og átt
fyrir nauðþurftum.
Það vill geta glatt börn
sín á jólunum. Gefið
þeim smágjöf. Átt fyrir
jólamatnum. Betri mat
en hina daga ársins.
Það spyr áleitinna
spurninga: Af hverju
getur ein af ríkustu
þjóðum heims ekki
fært okkur ögn meira, til þess að við
getum líka átt jól án aðstoðar hjálp-
arsamtaka? Veruleikinn er annar.
Enn einu sinni eru það hjálp-
arsamtökin sem bjarga jólunum á
fjölda heimila í landinu. Það fólk sem
þar vinnur á þakkir skildar fyrir
óeigingjarnt og fórnfúst starf í þágu
þeirra verst settu – fátæks fólks sem
ríkisstjórnin hefur skilið eftir í góðæri
undanfarinna ára.
Afneita fátækt
Á sl. 10 árum hafa þrjár skýrslur
um fátækt komið fram á Alþingi og
hafa jafnaðarmenn kallað eftir tveim-
ur þeirra. Allar hafa þær að geyma
tillögur um aðgerðir. Eftir hverju er
þá beðið? Viljaleysi ríkisstjórnarinnar
til aðgerða er æpandi og er þar af
mörgu að taka. Í öllum skýrslunum
þremur er m.a. lögð áhersla á auknar
barnabætur. Það er því kaldhæðn-
islegt að 10 árum eftir að fyrsta
skýrslan um fátækt kom fram hafa
barnabætur verið skertar um 10
milljarða að raungildi eða um einn
milljarð á hverju ári frá árinu 1996.
Allir þekkja líka þær miklu skerð-
ingar sem orðið hafa á lífeyr-
isgreiðslum í tíð þessarar rík-
isstjórnar sem er auðvitað til
háborinnar skammar. Það er engu
líkara en stjórnvöld stjórni landinu úr
fílabeinsturni og nánast afneiti því að
til sé fátækt á Íslandi.
Aðgerðaráætlun strax
Í hópi fátækra eru aðallega tekju-
lægstu barnafjölskyldurnar, lífeyr-
isþegar, einstæðir og forsjárlausir
foreldrar og atvinnulaust fólk. Frum-
kvæði um bætt kjör þessara hópa hef-
ur á sl. árum komið ýmist frá verka-
lýðshreyfingunni eða samtökum
lífeyrisþega. Hlutur ríkisins aftur á
móti hefur verið að leggja mestu
skattbyrðina á þessa hópa, m.a. með
gífurlegri skerðingu á skattleys-
ismörkum, sem ættu nú að vera 40–50
þúsund krónum hærri á mánuði ef
þau hefðu haldið í við vísitölu. Skatta-
hækkanir og skerðing barnabóta
ásamt mikilli hækkun á húsnæð-
iskostnaði og lyfja- og lækniskostnaði
hafa þannig umsvifalaust hirt til baka
allan ávinning sem verkalýðshreyfing
eða samtök lífeyrisþega hafa náð
fram á undanförnum árum. Þetta
gengur auðvitað ekki lengur. Á Al-
þingi hefur Samfylkingin krafist þess
að sett verði fram fimm ára aðgerða-
áætlun til að sporna gegn fátækt og
treysta öryggisnet velferðarkerfisins
sem fylgt verður fast eftir þegar þing
kemur saman að loknu jólaleyfi.
Um leið og ég nota hér tækifærið
og sendi landsmönnum mínar bestu
óskir um gleðilega og friðsæla jólahá-
tíð er ástæða til að segja einnig: Megi
nýtt ár færa landsmönnum aukinn
jöfnuð og réttlæti – og nýja rík-
isstjórn jafnaðarmanna.
Jól í skugga fátæktar
Jóhanna Sigurðardóttir
fjallar um fátækt á Íslandi og
aðgerðir þar að lútandi
» Það er engu líkara enstjórnvöld stjórni
landinu úr fílabeinsturni
og nánast afneiti því að
til sé fátækt á Íslandi.
Jóhanna
Sigurðardóttir
Höfundur er alþingismaður.
Sagt var: Tilheyrendur komu hvaðanæva að.
RÉTT VÆRI: Áheyrendur komu hvaðanæva.
Gætum tungunnar