Morgunblaðið - 24.12.2006, Blaðsíða 4
4 SUNNUDAGUR 24. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
VÍSITALA fasteignaverðs á
höfuðborgarsvæðinu tók smákipp
upp á við í nóvembermánuði mið-
að við mánuðinn á undan og
hækkaði um 0,7%, að því er fram
kemur á vef Fasteignamats ríkis-
ins.
Vísitalan sýnir breytingar á
vegnu meðaltali fermetraverðs og
hefur hún verið nokkuð óstöðug
að undanförnu. Breytingin síðustu
þrjá mánuðina er á þá leið að vísi-
talan hefur lækkað um 0,8% en sé
horft sex mánuði aftur í tímann
hefur hún hækkað um 0,4%. Síð-
ustu tólf mánuði nemur hækkunin
hins vegar 4,8%.
Þá var mun fleiri kaupsamn-
ingum þinglýst í vikunni 8.–14.
desember en að meðaltali síðustu
tólf vikur. Á höfuðborgarsvæðinu
var alls 179 samningum þinglýst
en meðaltal síðustu tólf vikna er
138.
Velta samninganna á höfuð-
borgarsvæðinu var 4,6 milljarðar
króna en hefur verið rúmir 3,8
milljarðar að meðaltali.
Á Akureyri var hins vegar tölu-
vert færri samningum þinglýst en
vanalega en fjölgun varð á Ár-
borgarsvæðinu.
Fasteigna-
verð hækkar
Eftir Árna Helgason
arnihelgason@mbl.is
VIÐBYGGING við húsnæði barna-
og unglingadeildar Landspítala – há-
skólasjúkrahúss við Dalbraut hefur
verið boðin út en áætlaður kostnaður
við bygginguna nemur 340 milljón-
um króna. Tilkoma nýbyggingarinn-
ar mun breyta miklu í starfsemi
deildarinnar, að sögn yfirlæknis.
Útboðsfrestur rennur út um miðj-
an janúar og áætlað er að fram-
kvæmdir hefjist í febrúar en húsið á
hins vegar að vera fullbúið í maí
2008. Nýbyggingin verður á tveimur
hæðum og með kjallara, alls 1.244
fermetrar að stærð, að því er fram
kemur í fréttatilkynningu á vef heil-
brigðisráðuneytisins.
Aðalsteinn Pálsson, sviðsstjóri
byggingarsviðs LSH, segir að með
viðbyggingunni verði unnt að bæta
móttöku og starfsemi göngudeildar,
ásamt því sem vinnuaðstaða starfs-
manna verði mun rýmri og unnt
verði að fá meira rými fyrir legu-
deildina í gamla húsinu.
Rífleg framlög félagasamtaka
Framlag ríkisins til fram-
kvæmdanna er um 200 milljónir
króna auk þess sem Kleifarvegur 15
verður seldur og fást um 55 milljónir
fyrir. Þá gefur Kvenfélagið Hring-
urinn 50 milljónir til verksins og
Barnaheill, Thorvaldsenskonur,
Kiwanismenn, Lionsmenn, kven-
félagasamtök og ýmsir fleiri hafa
lagt fram um 30 milljónir í bygging-
arsjóð.
Ólafur Ó. Guðmundsson, yfirlækn-
ir á barna- og unglingageðdeild, seg-
ir að tilkoma húsnæðisins muni
breyta miklu í starfsemi deildarinn-
ar, enda hafi núverandi húsnæði ver-
ið hannað og byggt á sjöunda ára-
tugnum í allt öðrum tilgangi. Eðli og
umfang starfseminnar hafi breyst
mikið síðan þá.
Aðspurður hvort deildin muni
geta tekið við fleiri sjúklingum eftir
að nýbyggingin verði tekin í notkun
segir Ólafur að í meðferð sem þess-
ari sé fagfólk þau lækningatæki sem
byggt sé á.
Húsakostur hafi verið hamlandi
þáttur varðandi fjölda fagfólks en úr
því verði bætt með nýju húsnæði.
Tvöfalda þyrfti komufjölda
Sautján pláss eru á legudeild og
komur á göngudeild hafa verið um
fimm þúsund það sem af er árinu.
Í fyrra voru 5.364 komur skráðar á
göngudeild en Ólafur segir liggja
fyrir að til að anna eftirspurn eftir
þjónustunni þyrfti að tvö- eða þre-
falda komufjölda á göngudeild.
Hann segir að húsnæði sé mjög
mikilvægt til að unnt sé að fjölga
komum á deildina en auk þess þyrfti
að breyta rekstrar- og stjórnunar-
fyrirkomulagi á deildinni og fjölga
starfsfólki.
Viðbygging við hús-
næði BUGL boðin út
Morgunblaðið/Halldór
Byggt upp Tilkoma viðbyggingar við húsnæði BUGL á Dalbraut mun hafa
mikla þýðingu fyrir starfsemina á deildinni.
Í HNOTSKURN
» Áætlaður kostnaður viðbygginguna er um 340
milljónir króna.
» Framlög koma frá ríkinuog félagasamtökum.
» Húsið verður tilbúið í maí2008.
TRYGGINGASTOFNUN ríkisins
(TR) fær vel á annan tug milljóna
króna í viðbótarframlag á ári til að
standa undir meiri og betri hjálpar-
tækjaþjónustu við aldraða. Siv Frið-
leifsdóttir, heilbrigðis- og trygginga-
málaráðherra, hefur sett reglugerð
sem felur í sér að ársframlag til
hjálpartækjaþjónustu Trygginga-
stofnunar ríkisins við aldraða, sér-
staklega varðandi öryggishnappa,
verður aukið um 16 til 19 milljónir
króna á ári á næstu fjögur árin.
Þetta er liður í samkomulagi ríkis-
stjórnarinnar og Landssambands
eldri borgara sem gert var 19. júlí sl.
Leitað var eftir tillögum hjálpar-
tækjanefndar Tryggingastofnunar
ríkisins um það hvernig rýmka
mætti rétt aldraðra og reglur um
hjálpartæki.
Í fyrsta lagi lagði nefndin til að
Tryggingastofnun ríkisins yrði
heimilt að taka þátt í kaupum á þjón-
ustu viðurkenndrar vaktstöðvar fyr-
ir einstakling eldri en 67 ára sem af
heilsufarsástæðum þarf á slíkri þjón-
ustu að halda. Í öðru lagi lagði nefnd-
in til að styrkur Tryggingastofnunar
vegna frumuppsetningar á viðvörun-
arkerfi, sem vaktstöð á og þjónustar
og stofnunin hefur samþykkt, yrði
hækkaður.
Í þriðja lagi lagði nefndin til að
einstaklingar 67 ára eða eldri sem
fara ekki hjálparlaust allra ferða
sinna, gætu fengið úthlutaða einfald-
ari gerð af rafknúnum hjólastólum
(svokallaðar rafskutlur) til að auð-
velda þeim sjálfstæða búsetu að upp-
fylltum almennum skilyrðum um
rafknúna hjólastóla, enda sé ekki bif-
reið á heimili þeirra. Reglugerð ráð-
herra tekur mið af tillögum hjálp-
artækjanefndar.
Hjálpar-
tækjastyrk-
ir hækka
Eftir Sigurð Jónsson
„MAMMA hafði þann sið að hún hóaði okkur
krökkunum saman og lét okkur syngja jóla-
söngvana með sér á aðfangadagskvöldið. Við
sungum Heims um ból, Í Betlehem er barn oss
fætt og fleiri jólalög. Jólin voru alltaf ánægju-
leg og mikið tilhlökkunarefni hjá okkur börn-
unum. Það fengu allir nýja skó á jólunum og
það var gerð tilbreyting í mat, svo var farið í
kirkju á jóladag að Gaulverjabæ,“ sagði Guð-
finna Hannesdóttir sem fæddist á Hólum í
Stokkseyrarhreppi 28. desember 1906 og verð-
ur því 100 ára næstkomandi fimmtudag.
„Við vorum sjö systkinin sem náðum fullorð-
insaldri,“ sagði Guðfinna sem segist vera af
Bergsætt en foreldrar hennar voru Hannes
Magnússon, bóndi á Hólum og Þórdís Gísla-
dóttir, bæði Árnesingar. Hún fór í húsmæðra-
skóla á Staðarfelli í Dalasýslu og vann ýmis
störf, m.a. í gróðurhúsum í Hveragerði og síð-
an á elliheimilinu í Hveragerði þegar það var
stofnað 1952. Einnig starfaði hún á Heilsuhæl-
inu og endaði starfið þar með því að vaka yfir
Jónasi lækni í 15 nætur. Í Hveragerði bjó hún í
litlu húsi í Bláskógum 4 og fékk þrisvar sinn-
um verðlaun fyrir skrúðgarð sinn við húsið.
„Ég var alltaf að vinna í garðinum, það voru
mínar sælustu stundir,“ sagði Guðfinna.
Jólakindinni var slátrað
„Það var alltaf hangikjöt á jóladag,“ sagði
Guðfinna þegar hún rifjar upp sín bernskujól í
vistlegu herbergi sínu á Ási í Hveragerði þar
sem hún er með muni sína í kringum sig,
myndir og fleira. Þar má sjá mynd af henni
ungri konu með sítt hár alveg niður á hæla
sem hún sagðist reyndar hafa þurft að klippa
því það hefði verið óhöndugt að vera með svo
sítt hár við vinnu.
„Á aðfangadag var jólagrautur og svo var
líka kjötsúpa með nýju kjöti. Það var alltaf
slátrað einni kind fyrir jólin til að fá nýtt kjöt.
Fyrir jólin voru bændur gjarnan spurðir hvort
þeir væru búnir að velja jólakindina. Það var á
þessum tíma oft fátækt á heimilum en hjá okk-
ur var allt gert sem hægt var til að láta barna-
skaranum líða vel. Allur fatnaður var heima-
unninn, ofinn og prjónaður og ég man að það
hjálpaði mikið til þegar það kom prjónavél á
heimilið. Mamma lagði sig mikið fram við
prjónaskapinn og ég man að ég vaknaði eitt
sinn um nótt og heyrði að hún var að prjóna,
ég heyrði glamrið í prjónunum. Ég hef oft leitt
hugann að því hvað þetta var mikill dugnaður
hjá konum í þá daga að prjóna peysur á
krakkahópinn sinn,“ sagði Guðfinna og kvaðst
enn sjá fyrir sér konurnar koma til kirkju með
barnahópana í nýjum peysum sem þær höfðu
prjónað.
„Það var ekki fyrr en á seinni árunum heima
á Hólum að bræður mínir smíðuðu jólatré og
við skreyttum það með pokum og svo með
kertum en þá vorum við minnt á að fara var-
lega með eldinn og því var að sjálfsögðu hlýtt.
Svo spiluðum við mikið á jólunum og það kom
fyrir þegar gestir komu að við spiluðum til
morguns. Fullorðna fólkið spilaði vist en við
krakkarnir spiluðum púkk. Það var mikið fjör í
kringum þetta og við skemmtum okkur vel.
Það var nú ekki mikið um gjafir á þessum
tíma. Það þótti gott að fá nýja skó og sokka og
þetta var að sjálfsögðu allt handunnið heima.
Það þekktist ekki að gefa sérstakar gjafir á
jólunum en allt miðaðist við nytsama hluti. Það
var ekkert keypt nema það mætti nota,“ sagði
Guðfinna þegar minnst var á jólagjafir.
Þegar talinu er vikið að nútímanum finnst
henni annar bragur á hlutunum: „Mér leiðast
svolítið lætin og gauragangurinn í kringum jól-
in. Ég vil hafa jólin friðsæl og kyrrlát. Kapp-
hlaupið um gjafirnar og gauragangurinn sem
því fylgir er kominn út í öfgar. Ég á mjög góð-
ar minningar um jólin heima. Það var svo gott
að vera heima hjá pabba og mömmu um jólin.
Ég er alltaf þakklát fyrir að hafa átt gott heim-
ili og góð systkini. Það er eins og gull að hugsa
til þess tíma. Jólin snúast mikið um matargerð
og gjafir og sérstaklega það að vera saman,
það er mikils virði. Maður finnur það þegar all-
ir eru fallnir frá,“ sagði Guðfinna Hannesdóttir
sem unir hag sínum vel á Ási.
„Ekkert keypt nema það mætti nota“
Guðfinna Hannesdóttir
fagnar aldarafmæli nú
milli jóla og nýárs
Höfuðprýði Mynd á vegg í herberginu á Ási af
Guðfinnu ungri konu með skósítt hár.
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Hlýlegt Guðfinna Hannesdóttir í herbergi sínu á Ási sem er sérlega heimilislegt.