Morgunblaðið - 13.05.2007, Qupperneq 45

miðlum.“
Í samkeppni við
sjálfa sig um styrki
Ólöf Gerður Sigfúsdóttir, mann-
fræðingur og varaformaður Reykja-
víkurakademíunnar, hefur unnið að
nokkrum áberandi verkefnum fyrir
stofnunina. „Við erum náttúrlega öll
sjálfstæð og ég sé mér að mestu leyti
sjálf fyrir verkefnum. Það sem
fleytti mér samt pínulítið áfram og
kom mér betur inn í þetta var verk-
efni sem kom upp á þeim tíma sem
ég var að byrja hérna. Umrætt verk-
efni var unnið í samstarfi við menn-
ingarmiðstöð Reykjavíkur í Gerðu-
bergi og fólst í að skipuleggja
fyrirlestraröð og málþing í tengslum
við sýninguna Stefnumót við safn-
ara. Það heppnaðist allt saman mjög
vel og gaf mér strax mjög jákvæða
mynd af því hverju stofnun eins og
Reykjavíkurakademían gæti áork-
að.“
Auk þess að sinna skipulagsverk-
efnum fyrir hönd akademíunnar
starfar Ólöf við kennslu og sjálf-
stæðar rannsóknir á sviði mann-
fræði en sérsvið hennar eru óvenju-
legir afrískir listmunir og minja-
gripir.
„Ég hef verið að kenna í fjórum
háskólum; Háskóla Íslands, Listahá-
skólanum, Háskólanum á Bifröst og
á Hólum í Hjaltadal. Gallinn við að
flakka svona á milli skóla er sá að þú
myndar ekki samskonar tengslanet
og þegar þú vinnur á einum stað.
Þess vegna er mjög mikilvægt fyrir
mig að vera líka með aðstöðu hérna í
Reykjavíkurakademíunni. Því fylgir
mikil dýnamík að vera hér í sam-
starfi við marga aðila í einu og þar að
auki eru engin hagsmunatengsl að
flækjast fyrir manni eins og oft vill
kannski verða innan háskólastofn-
ana.
Að vísu getur verið erfitt að þurfa
sífellt að keppa um þá fáu styrki sem
í boði eru fyrir sjálfstætt starfandi
fræðimenn. Fólk lendir jafnvel í
samkeppni við sjálft sig ef það á
hlutdeild að fleira en einu verkefni
sem sótt er um styrk fyrir í sama
sjóð. Ég segi þetta þó ekki í neinum
neikvæðis-kvörtunartón. Það er ein-
faldlega staðreynd að pottarnir sem
við getum sótt í eru hvorki stórir né
margir. Í framtíðinni er hins vegar
hugsanlegt að Reykjavíkurakademí-
an eignist sérstakan sjóð sem þá yrði
hægt að veita fjármuni úr hér innan-
húss. Ég held að það yrði mjög já-
kvæð þróun.“
Viðar Hreinsson tekur undir orð
Ólafar. Hann segir það vissulega
geta verið töluverðan barning að út-
vega fjármagn til rannsókna. „Það
veitir fólki frelsi að vera sjálfstætt
starfandi en skapar um leið ákveðið
álag. Það er erfitt að vera á lausum
kili og þurfa alltaf að treysta á
styrki. En ef heppnin er með þér og
allt gengur vel hefur þetta fyrir-
komulag þann kost að þú hefur eng-
ar skyldur og getur alfarið sinnt
verkefnum sem þú hefur áhuga á.
Við höfum séð marga koma hér inn
og byrja að blómstra um leið og þeir
komast í samband við aðra fræði-
menn, fara að mynda tengslanet og
takast á við ný verkefni.“
Stjórnvöld hafa reynst vel
Viðar segir jafnframt að stuðn-
ingur stjórnvalda við Reykjavík-
urakademíuna hafi almennt verið
góður og fjárframlög hafi farið vax-
andi með árunum. Sigurður Gylfi
tekur í sama streng og þakkar sér-
staklega núverandi forsætisráð-
herra.
„Geir H. Haarde var fjármála-
ráðherra þegar við vorum að byrja
og hann sá strax þá möguleika sem
fólust í stofnun sem þessari. Hann
skildi vel mikilvægi þess að nýta
hugvit fræðimanna hér á landi með
þessum hætti, óháð allri pólitík, og
fyrir það erum við ákaflega þakklát.“
Á þeim tíu árum sem akademían
hefur starfað hafa um 300 manns
haft aðsetur þar að sögn Viðars.
„Það hefur verið töluvert gegn-
umstreymi því margir nota aðstöð-
una hér tímabundið á meðan þeir
vinna að ákveðinni rannsókn eða
verkefni. Það er ákaflega mikilvægt
fyrir fræðimenn að hafa í einhver
hús að venda á milli þess sem þeir
taka að sér stöður eða halda áfram
námi. Sumir koma aftur og enn aðrir
hafa verið hérna frá upphafi, þessi
kjarni sem verið hefur í akademí-
unni frá 1997.
Þegar ég lít til baka yfir þessi tíu
ár, allt þetta fólk og öll þessi verk-
efni, stendur það kannski helst upp
úr hversu skemmtilegt og gefandi
það hefur verið að vinna að því að
hasla Reykjavíkurakademíunni völl í
fræðasamfélaginu. Þetta hefur verið
mjög þroskandi tími og gaman að
takast á við þetta,“ segir Viðar að
lokum.
Lokaorð Sigurðar Gylfa eru á þá
leið að hans helsta ósk akademíunni
til handar sé að hún fái tækifæri til
að vaxa og dafna enn frekar. „Sem
fyrsta formanni akademíunnar þykir
mér auðvitað mjög vænt um þessa
stofnun. Á næstu tíu árum vona ég
svo að við fáum að sjá leysast úr læð-
ingi það afl sem býr í fræðimönnum
á Íslandi. Íslenskt vísindasamfélag
getur tvímælalaust verið sterkt í al-
þjóðlegu samhengi. Ég vona að
Reykjavíkurakademían nái að sýna
þann þroska sem nauðsynlegur er til
að taka fullan þátt í því að gera þá
sýn að raunveruleika.“
Morgunblaðið/Ásdís
Ólöf Gerður Sigfúsdóttir „Því fylgir mikil dýnamík að vera hér í samstarfi við marga aðila í einu og þar að auki
eru engin hagsmunatengsl að flækjast fyrir manni eins og oft vill kannski verða innan háskólastofnana.“
» Sé tekið mið af því
mikla offramboði sem
er á fræðimönnum um
allan heim í dag og þeirri
litlu fjölgun sem orðið
hefur í rannsóknarstöð-
um við háskólastofnanir
undanfarin ár […] er
þetta góð leið til að nýta
það hugvit sem felst í
fræðimönnum sem
standa utan háskóla
Höfundur er sjálfstætt
starfandi blaðamaður.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 13. MAÍ 2007 45
Ný hugsun. Nýr lífsstíll.
Nýtt hverfi.
15. maí.