Morgunblaðið - 24.05.2007, Page 20

Morgunblaðið - 24.05.2007, Page 20
MYNDLIST Jónas Viðar Gallery Til 27. maí 2007. Opið kl. 13-18 föstud. og laugard., annars eftir samkomulagi. Aðgangur ókeypis. Þorvaldur Þorsteinsson – Fimm brotnar konur Í JÓNAS Viðar Gall- ery við Kaupvangs- stræti á Akureyri sýnir nú Þorvaldur Þorsteinsson ný verk undir yfirskriftinni „Fimm brotnar kon- ur“. Verkin eru upp- stækkaðar klippi- myndir sem stillt hefur verið upp við veggi gallerísins þannig að þær ná frá gólfi og nánast upp í loft. Klippimyndirnar eru endurvinnsla á ljósmyndum, aðallega tísku- ljósmyndum eða þekktum kven- ímyndum, til dæmis má greina andlit leikkonunnar Audrey Hepb- urn. Ljósmynd af henni hefur verið klippt í sundur og sett saman í nýja þekkjanlega ímynd þrátt fyrir afbökunina. Þetta er meira en „af- bökun“ því að Þorvaldur beitir hár- fínum fagurfræðilegum vinnu- brögðum við samskeytingu myndbrotanna og skapar þannig leikræna spennu. Verk Þorvaldar fela í sér leik með staðalmyndir afþreying- armenningarinnar. Hversu langt er hægt að ganga í afskræmingu á slíkum myndum en láta þær jafn- framt halda merkingu sinni og skírskotunum? Stærð verkanna höfðar til fólks á hraðferð upp og niður Kaupvangsstrætið sem út af fyrir sig endurspeglar hvernig þær birtast okkur sem svipmyndir í dagsins önn. Þorvaldur hefur löngum fengist við spennuna milli þess sem sést á yfirborðinu og þess sem falið er og í þessum verkum má greina gagn- rýni sem tengist sjálfsmynd kvenna. Sýningin vekur vangavelt- ur um hvað býr á bak við brotið og vandlega samsett yfirborðið – eða ríkir þar tómleikinn einn? Svipmyndir Anna Jóa Klippimyndir „Verk Þorvaldar fela í sér leik með staðalmyndir afþreyingarmenningarinnar.“ 20 FIMMTUDAGUR 24. MAÍ 2007 MORGUNBLAÐIÐ MENNING Eftir Helga Snæ Sigurðsson helgisnaer@mbl.is NÝTT leikrit eftir Bjarna Jónsson, Óhapp, verður fyrsta verkefni næsta leikárs í Kassanum í Þjóð- leikhúsinu. Í Óhappi er fjallað um mörk hins raunverulega og óraun- verulega. Verkið gerist um það leyti er kennaraverkfallið var að bresta á árið 2004. Hjónin Jóhanna og Halldór búa með fréttamanni, sjónvarpskokki, hönnuði og sál- fræðingi í sjónvarpssal, inni í sjón- varpinu svo að segja. „Ég fór að ímynda mér hvernig það væri, að í stað þess að horfa á sjónvarpið þá væri sjónvarpið inni hjá manni. Þannig að þegar maður vaknaði á morgnana væri einhver byrjaður að elda og farinn að segja manni fréttir og annað slíkt,“ segir Bjarni um kveikjuna að verkinu. „Síðan byrjaði þessi leikur, að blanda saman þessum tveimur heimum, eða tveimur heimilum, annars vegar heimili sem getur tal- ist raunverulegt og hins vegar heimili sem er sviðsmynd í sjón- varpi. Þær eru margar nákvæm- lega eins og eldhús eða stofa,“ seg- ir Bjarni. Tveir heimar skarast Bjarni segir tvö „gengi“ í verk- inu, alls sex persónur, og tvo heima sem skarist í sífellu. „Ég blanda saman einhverju sem er sýnd- arveruleiki og öðru sem er raun- veruleiki og spyr svo spurninganna, beggja vegna, hvað sé sýndarveru- leiki og hvað sé raunveruleiki. Maður hefur það stundum á tilfinn- ingunni að raunveruleiki okkar, sem er geysilega flókinn, fari fram á öðru plani nú en hann gerði fyrir einhverjum áratugum, orðinn meira „virtual“ („sýndar“). Stjórnmála- skoðanir séu t.d. búnar til á vefsíð- um eða einhvers staðar mjög fjarri mannlegum samskiptum,“ segir Bjarni. Hann segir Ísland alltaf smáút- gáfa af öllum hlutum, menn hafi látið sig dreyma um prufumarkað fyrir ýmsa hluti og þannig séu Ís- lendingar að mörgu leyti, m.a. hvað varðar hugmyndir, stefnur og strauma. „Þetta er geggjað en spennandi þjóðfélag að pæla í, það kemur svo margt saman sem er í gangi í heiminum,“ segir Bjarni. Kenn- araverkfallið 2004 hafi verið önnur kveikjan að verkinu. „Það var bara alveg ótrúlega vandræðalegt dæmi. Það bara þekkist ekki í vestrænu lýðræðisríki, sem lítur stórt á sig og telur sig vera á toppnum í sam- anburði við önnur ríki, að það komi til þess að skólahald falli niður vegna kjaradeilna og börn séu bara send heim. Þá kemur í ljós að þetta samfélag virkar ekkert, það er eng- inn til að taka á móti börnunum og það þarf að redda hlutunum. Við fórum bara að redda pössun út um allt en höfðum engar áhyggjur af því að það væri verkfall!“ segir Bjarni og hlær. Vandamálin búin til Bjarni segist hafa skrifað leikrit í stað þess að fá útrás á bloggsíðu. „Miðað við alla þá umræðu sem fer hér fram um alla hluti og hvað allir eru meðvitaðir um ástandið þá gerist oft rosalega lítið. Kannski tölum við bara allt of mikið.“ Leik- ritið Óhapp er bæði í gamansömum og alvarlegum dúr, gagnrýnið á umræðuna í þjóðfélaginu. „Stund- um hefur maður á tilfinningunni að vandamál séu búin til til að leita lausna á þeim. Það er svo oft verið að selja hluti, þetta blandast oft saman þannig að maður veit ekki hvort fólk hefur áhuga á því að leysa vandamál annarra eða selja þeim eitthvað,“ segir Bjarni. Nýtt íslenskt leikverk, Óhapp, verður frumsýnt í Þjóðleikhúsinu í september Á mörkum veruleika og sýndarveruleika Hópurinn Þeir sem viðstaddir voru fyrsta samlestur á verkinu mánudaginn síðastliðinn. Leikararnir Atli Rafn Sigurðarson, Dóra Jóhannsdóttir, Stefán Hall Stefánsson, Elma Lísa Gunnarsdóttir, Kjartan Guð- jónsson, Katla Margrét Þorgeirsdóttir, Hjálmar Hjálm- arsson og Lilja Guðrún Þorvaldsdóttir ásamt leikstjór- anum Stefáni Jónssyni, leikmyndahönnuðurinn Börkur Jónsson og Frank Hall sem sér um gerð hljóðmyndar. Fyrsti samlestur á Óhappi Í SAL Íslenskrar grafíkur sýnir nú norski grafíklistamaðurinn Ellen Karin Mæhlum verk sem eru af- rakstur af samstarfi hennar við PGP-rannsóknamiðstöð Oslóarhá- skóla sem bauð henni þátttöku í vís- indaleiðöngrum þar sem kannaðar voru hliðstæður í lífríki plánetunnar Mars og á Svalbarða. Þátttöku hennar má rekja til áhuga miðstöðv- arinnar á óhefðbundnum rannsókn- araðferðum og miðlunar á nið- urstöðum sem jafnframt er aðgengileg leikmönnum. Mæhlum vann við hlið jarðfræð- inga og líffræðinga á Svalbarða þar sem hún grandskoðaði og skrásetti náttúruleg fyrirbæri með vísinda- legum aðferðum – svo sem með að- stoð stafrænnar smásjármyndavélar – og vann í myndrænt form af fag- urfræðitilfinningu og með aðferðum listamannsins. Niðurstaðan er safn skemmti- legra og rytmitískra mynda sem einnig veita áhugaverðar og gagn- legar upplýsingar svo sem í stóru verki (nr. 4) um uppbyggingu gran- atkristalla sem mynduðust fyrir um 280 milljónum ára. Þetta verk býr yfir krafti og léttleika í senn í líf- rænum og geómetrískum leik lína og forma sem annars væri ekki sýni- legur berum augum og kemur á óvart og hleypir ímyndunaraflinu á flug. Það er ekki síst með tækni sinni – þurrnálartækni í bland við hæfilega stýrt skapalónsþrykk – sem Mæhlum býr til rými fyrir leik- inn og hið tilviljunarkennda. Listræn vísindi MYNDLIST Salur Félags íslenskrar grafíkur – Hafnarhúsi (gengið inn hafn- armegin) Til 27. maí 2007. Opið fi.-su. kl. 14-18. Aðgangur ókeypis. Ellen Karin Mæhlum – Geoprint Anna Jóa Morgunblaðið/Ómar Líf Mæhlum vann við hlið jarðfræðinga og líffræðinga á Svalbarða. HÖNNUNARSÝNINGIN Magma/ Kvika í Listasafni Reykjavíkur á Kjarvalsstöðum hefur verið afar vel sótt. Sýningin var opnuð um helgina og sóttu hana 5.000 manns. Að sögn Soffíu Karlsdóttur, kynningarstjóra Listasafns Reykjavíkur, er slík aðsókn fá- heyrð. Biðraðir mynduðust við Kjarvalsstaði um helgina, slík var aðsóknin. Ný safnverslun var einn- ig opnuð og seldust þar upp ýmsir gripir. Listasafnið mun einbeita sér að því að miðla þeirri hönnun sem er á sýningunni með reglulegri leið- sögn í sumar, á sunnudögum klukkan þrjú, en að auki verður boðið til stefnumóts við hönnuði í hádeginu alla fimmtudaga í sum- ar. Þar verða ýmsir hönnuðir sem verk eiga á sýningunni fengnir til að segja frá verkum sínum og ferli í tuttugu mínútur. Arkitektinn Theresa Himmer ríður á vaðið í hádeginu í dag og kynnir verk sín. Himmer starfar hjá Studio Granda. Kjarvalsstaðir eru opnir daglega kl. 10-17 og að- gangur er ókeypis á fimmtudög- um. Soffía mælir auk þess með breyttri kaffiteríu safnsins og því góðgæti sem þar er að finna. Þar má sjá verk Himmer á sýningunni. Ljós Hönnun Guðlaugar Friðgeirs- dóttur á sýningunni Magma/Kvika. Magma/ Kvika afar vel sótt

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.