Morgunblaðið - 12.08.2007, Side 22

Morgunblaðið - 12.08.2007, Side 22
22 SUNNUDAGUR 12. ÁGÚST 2007 MORGUNBLAÐIÐ Eftir Valgerði Þ. Jónsdóttur vjon@mbl.is Leikdómarnir eru á sömulund; góðir. Gagnrýnend-ur hafa ekki farið dultmeð hrifningu sína á aðal- leikkonunni í Away from Her. For- kunnarfögur, greind, hæfileikarík - og kynþokkafull eru aðeins nokkur lýsingarorðanna, sem þeir nota um Julie Frances Christie. Og hafa raunar gert í meira en fjóra áratugi, eða allar götur síðan hún birtist fyrst á hvíta tjaldinu í Billy Liar ár- ið 1963 og Darling 1965, undir leik- stjórn Johns Schlesingers, og sama ár sem Lara í Doctor Zhivago, sem David Lean gerði eftir samnefndri skáldsögu Boris Pasternaks. Þessi smávaxna (157 cm eftir því sem næst verður komist), sextíu og sex ára, breska leikkona hlýtur um þessar mundir einróma lof fyrir túlkun sína á Alzheimers-sjúklingi í fyrrnefndri kvikmynd um ástir og örlög gamals fólks. Sumir gagnrýn- endanna ganga svo langt að segja að verði Christie ekki tilnefnd til Óskarsverðlauna sé ekkert réttlæti til í heiminum. Án þess að gera lítið úr þeirri staðhæfingu, ber að hafa í huga að mörgum þar vestra finnst Hollywood eflaust upphaf og endir alheimsins. Ólíkindatól í hlutverkavali Þrátt fyrir að umfjöllunarefnið hafi löngum þótt tabú og þar fyrir utan einstaklega óspennandi, er myndin talin sigurstrangleg sem besta mynd ársins. Hún hefur enda sópað til sín verðlaunum og viður- kenningum á kvikmyndahátíðum víða um heim, t.d. þeim stóru í Berl- ín og Toronto, og Sundance-hátíð- inni. Hinum tveimur aðalleikendun- um, Gordon Pinsent og Olympia Dukakis, er líka hrósað í hástert sem og leikstjóranum unga, kan- adísku leikkonunni Sarah Polley, en Away from Her er frumraun henn- ar sem leikstjóri. Leiðir þeirra Christie og Polley lágu fyrst saman þegar þær, ásamt Helen Mirren, léku í mynd Hals Hartleys, No Such Thing (2001), sem tekin var á Íslandi að því leyti sem sagan átti að gerast hér, og í The Secret Life of Words (2005). Þótt sú fyrrnefnda státaði af þess- um frambærilegu leikkonum, fékk hún afleita dóma. Christie hafði áð- ur komið til Íslands, snemma á ní- unda áratugnum þegar hún lék í Gold Diggers, sannkallaðri kvenna- mynd, þar sem konur gegndu öllum lykilhlutverkum og Sally Potter leikstýrði. Christie þykir raunar hálfgert ólíkindatól þegar kemur að hlutverkavali. Hún hefur hafnað hlutverkum í myndum, sem frá byrjun var spáð miklum vinsældum, t.d. Rosemary’s Baby (1968), China- town (1974) og The Godfather (1972), og teljast nú meðal helstu klassíkera kvikmyndasögunnar. Þrjár myndir; McCabe and Mrs. Miller, The Go-Between og Don’t Look Now, sem hún lék í snemma á áttunda áratugnum, þykja endur- spegla hvernig hlutverk í margræð- um myndum og ádeilum höfðuðu meira til hennar heldur en glæsi- rullurnar. Snjallir og uppreisnar- gjarnir, en sérlundaðir leikstjórar voru henni að skapi, t.d. Robert Alt- man, Joseph Losey og Nicolas Ro- eg, en í mynd hans, Don’t Look Now er samfarasena með þeim Christie og Donald Sutherland, sem menn velta enn vöngum yfir hvort hafi verið raunveruleg. Dulúðin svífur áfram yfir vötnum, því bæði hafa skiljanlega verið þögul sem gröfin. Táknmynd á sjötta áratugnum Christie komst snemma í aðstöðu til að velja og hafna hlutverkum. Túlkun hennar á hinni smörtu og sætu, en siðblindu og yfirborðslegu, Diane í Darling vakti verðskuldaða eftirtekt og átti drjúgan þátt í að Julie Christie varð, rétt eins og Bítlarnir, ein af táknmyndum þeirr- ar tísku-, tónlistar- og menningar- legu sveiflu - eða ungmennabylt- ingar, sem einkenndi London á sjöunda áratugnum, og jafnan er skírskotað til sem „The Swinging Sixties“. Bretar höfðu eignast sína „darling“, sem með árunum varð býsna sjálfstæð og ákveðin og um leið goðsögn í kvikmyndaheiminum. Svo ung var Christie að árum þegar frægðin bankaði uppá að hægt er að fara fljótt yfir sögu til ársins 1957. Hún ólst upp á Ind- landi, þar sem faðir hennar rak teplantekru, en fluttist með móður sinni til Wales þegar foreldrar hennar skildu. Tungumálamanneskja Eftir hefðbundið nám í Englandi, hélt hún til Parísar til að bæta sig í frönsku og með þann möguleika op- inn að hefja nám í málvísindum, enda lágu tungumál einkar vel fyrir henni. Ekkert varð þó úr þeim fyr- Eftirlæti í áratugi Óvenjulegt viðfangsefni Away from Her með Julie Christie og Gordon Pinset í aðalhlutverkum er ástarsaga gamals fólks , Fionu og Grants, sem hafa verið gift í fjörutíu ár. Kvikmyndin er byggð á skáldsögu Alice Munro. Christie hefur hlotið mikið lof fyrir leik sinn í myndinni . Í HNOTSKURN » Julie Frances Christie fædd-ist 14. apríl 1941 í Assam í Indlandi og ólst þar upp til sex ára aldurs. » Foreldrar hennar voru Ro-semary Ramsden, listmálari frá Welsh, og Frank St. John Christie, sem rak teplantekru í Assam. Þau skildu þegar Chris- tie og bróðir hennar voru börn. » Auk myndanna, sem nefndareru í greininni, hefur Chris- tie m.a. leikið í Fahrenheit 451, Far from the Madding Crowd, Memoirs of a Survivor, Heat and Dust, The Railway Station Man, Hamlet, Afterglow, Harry Potter and The Prisoner of Azkaban, Finding Neverland og Troy. » Þrjár tilnefningar til Ósk-arsverðlauna sem besta leik- kona í aðalhlutverki, Darling 1966 (vann), McCabe & Mrs. Mill- er 1972 og Afterglow 1998. Þá eru ótaldar BAFTA-tilnefningar og fjöldi verðlauna og við- urkenninga á kvikmyndahátíð- um. SVIPMYND» Leikkonan Julie Christie, sem ásamt Bítlunum og fleiri, var helsta táknmynd ungu kynslóðarinnar á sjöunda og áttunda áratugnum, leikur Alzheimers-sjúkling í mynd sem sópar að sér verðlaunum Goðsögn Julie Christie túlkaði hina siðblindu og yfirborðslegu Diane í Darling með eftirminnileg- um hætti. Bretar höfðu eignast sína „darling“. AP Sjampó Julie Christie og Warren Beatty í Shampoo frá 1975. Þau áttu í sambandi 1967 til 1974 og hélst með þeim vinátta eftir að upp úr slitnaði. Það er

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.