Morgunblaðið - 23.08.2007, Side 1

STOFNAÐ 1913 228. TBL. 95. ÁRG. FIMMTUDAGUR 23. ÁGÚST 2007 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
SVALUR GÆI?
RÚSSNESK ÚTVARPSKONA SEGIR MYNDIR AF
HÁLFNÖKTUM FORSETA EKKI VIÐ HÆFI >> 14
TÍMINN ÞAUT HJÁ
SEM ORRUSTUÞOTA
 TÓNLISTARDÓMUR >> 16
FRÉTTASKÝRING
Eftir Egil Ólafsson
egol@mbl.is
FRAMUNDAN eru hækkanir á skepnu-
fóðri bæði hér heima og erlendis. Íslenskir
kúabændur telja að munurinn á verði hér
heima og erlendis sé óeðlilega mikill og það
verði að bregðast við þessum hækkunum,
sérstaklega þar sem mikill þrýstingur er á
mjólkurframleiðendur að halda óbreyttu
verði til neytenda.
Landssamband kúabænda (LK) telur að
munur á fóðurverði í Færeyjum og Íslandi
sé um og yfir 50% og munurinn milli Íslands
og Danmörku sé enn meiri. Talsmenn fóður-
fyrirtækjanna segja að þarna sé ekki verið
að bera saman sambærilega vöru. Íslenskar
fóðurblöndur séu sérhannaðar miðað við ís-
lenskar aðstæður. Í þær sé blandað fiski-
mjöli en verð á því sé búið að vera hátt.
Þurfa íslenskar kýr dýrara fóður?
Óánægja bænda með hátt fóðurverð varð
til þess að fóðurfyrirtækin fóru í vetur að
bjóða upp á svokallaðar danskar fóð-
urblöndur, en í þær er notað prótein úr soja-
baunum í stað fiskimjöls. Verðið var lægra
en á öðru fóðri en þó hærra en í Danmörku.
Ekki hefur verið gerð tilraun hér á landi um
það hvernig þetta fóður kemur út í sam-
anburði við hefðbundið fóður, en margir telja
þörf á að kanna hvernig kýrnar éta fóðrið og
hvaða áhrif það hefur á prótein í mjólkinni.
Þórir Haraldsson, framkvæmdastjóri Líf-
lands sem flytur inn fóður, segir ljóst að það
þurfi að gefa íslensku kúnum, sem mjólka að
meðaltali um 5.400 kg á ári, kraftmeira fóður
en dönskum kúm, sem mjólka að meðaltali
yfir 10.000 kg á ári.
Mjólkurframleiðendur hafa aukið notkun
á kjarnfóðri á undanförnum misserum, ekki
síst vegna þess að þeir hafa verið hvattir til
að auka framleiðslu svo hægt sé að fullnægja
eftirspurn. Á sama tíma hefur verð á fóðri
farið hækkandi þannig að þessi liður í út-
gjöldum bænda hefur hækkað.
Þurrkar og flóð í kornræktarlöndum
beggja vegna Atlantshafs hafa dregið úr
uppskeru. Þetta hefur valdið verðhækk-
unum. Fóðurblandan hefur ákveðið að
hækka verð um 5% og Lífland mun einnig
hækka verð hjá sér. Þórir segir að miðað við
verðhækkanir á erlendum mörkuðum verði
þörf á því að hækka verð aftur í haust.
Baldur H. Benjamínsson, framkvæmda-
stjóri LK, segir að það verði að leita allra
leiða til að hagræða í fóðuriðnaði. Hann telur
koma til greina að nota sojabaunir í fóður í
stað fiskimjöls. Einnig þurfi að afnema
verndartoll á innfluttar fóðurblöndur og
greiða þannig fyrir samkeppni.
Ósáttir við
fóðurverð
Miklar hækkanir á fóður-
verði eru framundan
Morgunblaðið/Þorkell
Hækkun Ein ástæða hækkunar fóðurverðs
er aukin framleiðsla á etanóli úr korni.
ÖRLÁN (e. microfinance) eru fjár-
festinum og skákmanninum Karli
Þorsteins hugleikið áhugamál. Hann
hefur að undanförnu verið að kynna
sér starfsemi af þessu tagi en ör-
lánastarfsemi vakti heimsathygli
þegar Mohammad Yunus frá
Bangladesh og Grameen-banki sem
hann stofnaði fyrir ríflega 30 árum
fengu friðarverðlaun Nóbels fyrir
baráttu gegn fátækt í heimalandinu.
Vopnið í þeirri baráttu var einmitt
örlán.
Karl segir að í baráttunni við fátækt sé nauðsynlegt að aðstoða fólk við
að koma undir sig fótunum og veita því möguleika á að njóta þess sem
því er hagkvæmt, samanborið við okkur. Ekki neyða það til þess að reiða
sig á þróunaraðstoð.
„Tökum sem dæmi konu í Afríku sem fær lán til þess að eignast sauma-
vél. Það getur skilað henni 2–300% arðsemi,“ segir Karl. | Viðskipti
Örlán nýtast vel í
baráttunni við fátækt
Áhugi Karl hefur kynnt sér örlán.
Morgunblaðið/Ómar
KÁRI Árnason nefbrotnaði um helgina en lét það ekki aftra sér
frá því að gefa allt í vináttulandsleikinn við Kanada í gær. Gunnar
Heiðar Þorvaldsson skoraði mark Íslands, sitt þriðja landsliðs-
mark í 10 leikjum, í 1:1 jafntefli. Næsti leikur Íslands er gegn
Spánverjum á Laugardalsvelli 8. september. | Íþróttir
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Jafnt gegn Kanada
 

 

    Eftir Friðrik Ársælsson
fridrik@mbl.is
Á FIMMTA hundrað einstaklinga er í umsjón
Fangelsismálastofnunar að einhverju leyti.
Um 250 manns eru á reynslulausn, skilorði eða
ákærufrestun, helmingi færri eru í fangelsi og
um 100 einstaklingar taka út refsingu í formi
samfélagsþjónustu. Aðeins tveir sálfræðingar
annast hópinn, en starfskraftar þeirra fara að
langmestu leyti í einstaklingsþjónustu við þá
sem eru innan veggja fangelsanna hverju
sinni.
„Við þyrftum að minnsta kosti einn sálfræð-
ing til viðbótar inn í fangelsin, helst tvo, og þá
er ég bara að miða við stöðuna eins og hún er í
dag þar sem fjölgun hefur bæði verið á föng-
um og þeim sem nýta sér þjónustu okkar,“
segir Anna Kristín Newton, réttarsálfræðing-
ur og starfsmaður Fangelsismálastofnunar.
Vantar peninga – ekki viljann
Í stöðunni sé ekki mögulegt að bjóða upp á
hópmeðferð. „Við verðum að sinna þeim sem á
þurfa að halda núna og við þörfnumst einfald-
lega aukinnar aðstoðar til þess að geta hafið
hópmeðferðirnar. Við byrjuðum til dæmis með
reiðistjórnunarnámskeið sem við unnum nán-
ast allt í aukavinnu og við bara getum það
ekki, þetta er of þungur hópur til þess,“ segir
Anna.
Hún segir fjárveitingar til stofnunarinnar
standa í vegi fyrir því að mögulegt sé að ráða
fleiri sálfræðinga til starfa, ekki skorti á vilj-
ann til þess að fjölga slíku fagfólki. „Það hefur
margt breyst síðan ég byrjaði hérna fyrir sjö
árum. Hópurinn sem kemur inn í dag er dálítið
öðru vísi en verið hefur. Hann er fúsari til að
óska eftir hjálp og margir eru kannski verr
staddir en áður, hafa lengri neyslusögu og
annað slíkt. Við verðum til að mynda vör við að
einstaklingum með geðræn vandkvæði, á borð
við ofvirkni og athyglisbrest, hefur fjölgað.“
Spurð hvort nauðsynlegt sé að tryggja öll-
um sem hefja afplánun í það minnsta einn tíma
hjá sálfræðingi, segir Anna að í hinum full-
komna heimi væri það æskilegt. Föngum sé þó
ætíð boðin aðstoð þegar innkomuskýrsla er
tekin af þeim áður en þeir hefja afplánun, auk
þess sem einn tími segi sálfræðingum ekki alla
söguna. „En það bara segir sig sjálft, við erum
tvö og komum aldrei til með að hafa tíma til
þess að sinna öllum sem hingað koma,“ segir
Anna.
Tveir sinna um 500 manns
Morgunblaðið/Ómar
Afplánun Aðeins tveir sálfræðingar á vakt.
 Á fimmta hundrað manns býðst að nota þjónustu tveggja sálfræðinga
Fangelsismálastofnunar  Hópmeðferðarúrræði eru af skornum skammti
Í HNOTSKURN
»Fangar á Litla-Hrauni njóta ein-staklingsmiðaðrar aðstoðar beggja
sálfræðinganna tvo daga vikunnar og
einn dagur í viku fer í að veita föngum á
höfuðborgarsvæðinu, Kvíabryggju og
Akureyri sálfræðiþjónustu.
»Hina tvo dagana fer vinna sálfræð-inganna t.d. í úrvinnslu viðtala,
stuðning við aðstandendur, áhættumat
og ráðgjöf til starfsmanna fangelsanna.