Morgunblaðið - 11.10.2007, Blaðsíða 61

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 11. OKTÓBER 2007 61
Í tillögunni sem varð hlut-skörpust í samkeppni umnýtt skipulag í Kvosinni er
reynt að sætta ólík sjónarmið.
Þar er eitthvað fyrir alla, bæði
gert ráð fyrir að byggð verði ný
hús og gömul varðveitt, og ber
ekki á öðru en almenn sátt ríki
um hugmyndirnar sem þar eru
settar fram.
Ein þeirra kom mér þó veru-
lega á óvart, en í tillögunni segir
um Pósthússtræti 9: „Húsið verði
endurbætt í sömu mynd en gert
eins vandað og kostur er. Þar
sem það stendur milli Hótels
Borgar og húss Nathans og Ol-
sens er það áhrifamikið dæmi um
sögulega breytingu á listrænu
mati arkitekta á 20. öld.“
  
Er virkilega þörf á því aðvarðveita nákvæmlega þetta
hús? Sérfræðingar Árbæjarsafns
segja í húsakönnun sinni að húsið
hafi lítið menningarsögulegt
gildi, það sé framandi í götu-
myndinni og þar er ekki gerð til-
laga að varðveislu þess.
Allt höfuðborgarsvæðið er einn
samfelldur vitnisburður um sí-
breytilegt listrænt mat arkitekta
síðustu hundrað árin. Húsið við
Pósthússtræti 9 er æpandi stíl-
brot á einum af þeim örfáu stöð-
um í borginni þar sem finnst ein-
hver vísir að samræmi.
Það eru ekki bara arkitektarsem hafa breyttar hug-
myndir fegurð húsa, heldur hafa
borgarbúar líka annan smekk.
Ég efast um að margir taki und-
ir með blaðamanni Morgunblaðs-
ins sem skrifaði um húsið þann
17. september árið 1960 og undir
fyrirsögninni: „Glæsilegt skrif-
stofuhúsnæði Almennra trygg-
inga tekið í notkun. Bæjarprýði
að hinu nýja húsi við Aust-
urvöll.“
Hús Nathans og Olsens, þarsem veitingastaðurinn Apó-
tek var til húsa þar til nýlega, er
fyrsta stórhýsið sem Guðjón Sam-
úelsson teiknaði. Það var byggt á
árunum 1916-1918 og mikið var
lagt í útlit þess og innréttingar.
Hótel Borg er sömuleiðis gerð
eftir teikningum Guðjóns, en var
byggð rúmum áratug síðar. Þetta
var fyrsta alvöru hótelið í
Reykjavík, byggt í tilefni af Al-
þingishátíðinni 1930. Þegar bygg-
ingu hótelsins var lokið stóðu
þessi tvö glæsilegu hús hvort á
sínu horninu, en á milli þeirra
var djúpt skarð þar sem lítið ein-
lyft verslunarhús stóð. Það var
gert að skilyrði að ef byggt yrði
á milli húsanna þyrfti sú bygging
að falla vel að húsunum hans
Guðjóns sínu hvorum megin.
  
Áður en til þess kom, gjör-breyttust hugmyndir um
arkitektúr og fúnkisminn hélt
innreið sína í reykvískt borg-
arlandslag. Skrautbönd, súlur og
flúr duttu úr tísku. Haft var eftir
Le Corbusier, einum helsta tals-
manni módernisma í bygging-
arlist, að það væri jafn vitlaust að
setja styttur utaná hús eins og á
flugvélar. Allt sem hafði ekki
beint notagildi var fallið í ónáð.
Þegar litla húsið við Póst-
hússtræti 9 var rifið árið 1958
byggðu Almennar tryggingar sér
nýtt skrifstofuhúsnæði á lóðinni.
Skilyrðið um að byggja í stíl við
húsin sitt hvorum megin var látið
lönd og leið.
  
Það er því freistandi að haldaþví fram að húsið Póst-
hússtræti 9 sé boðflenna í þessu
virðulega samsæti við Austurvöll.
En það er ekki hlaupið að því að
reyna að leiðrétta byggingarsög-
una eftir á.
Kannski munu borgarbúar með
tímanum læra að meta þetta hús
á ný, rétt eins og gömlu báru-
járnsklæddu timburhúsin sem fá-
ir sáu fegurðina í fyrir nokkrum
síðan.
Boðflenna í virðulegu samsæti
AF LISTUM
Gunnhildur Finnsdóttir
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Stílbrot Á sínum tíma var sett skilyrði um að nýbygging við Pósthússtræti 9 yrði að falla að næsu húsum.
»Húsið Pósthússtræti9 er æpandi stílbrot á
einum af þeim örfáu
stöðum í borginni þar
sem er einhver vísir að
samræmi.
gunnhildur@mbl.is
WWW.SAMBIO.IS
/ KEFLAVÍK / SELFOSSI/ AKUREYRI
HVERSU LANGT MYNDIRU
GANGA FYRIR BESTA
VIN ÞINN?
YFIR 44.000
MANNS
Frá gaurnum sem færði okkur
The 40 Year Old Virgin og Knocked Up
eeee
- JIS, FILM.IS
eeee
- A.S, MBL
eeee
- RÁS 2
SÝND Í ÁLFABAKKA OG SELFOSSI
STARDUST kl. 8 - 10:20 B.i. 10 ára
NO RESERVATIONS kl. 8 LEYFÐ
3:10 TO YUMA kl. 10 B.i. 16 ára
STARDUST kl. 8 B.i. 10 ára
SUPERBAD kl. 8 - 10:20 B.i. 12 ára
MR.BROOKS kl. 10:30 B.i. 16 ára
CHUCK AND LARRY kl. 8 - 10:20 B.i. 12 ára
NO RESERVATIONS kl. 8 LEYFÐ
SHOOT´EM UP kl. 10:20 B.i. 16 ára
SÝND Í ÁLFABAKKA OG KEFLAVÍK SÝND Í ÁLFABAKKA OG KRINGLUNNI
“Skylduáhorf fyrir
alla unglinga”
- Dóri DNA, DV
- J.I.S., FILM.IS
SÝND Í ÁLFABAKKA, KRINGLUNNI OG KEFLAVÍK
eeee
– KviKmyndir.is
SÝND Í KRINGLUNNI SÝND Í ÁLFABAKKA
SKEMMTILEGUSTU
VINKONUR Í HEIMI
ERU MÆTTAR.
FIMMTUDAGINN 11. OKT
FRAMHALDSSKÓLINN
GRUNDARFIRÐI
Tónleikarnir hefjast kl. 21:00
Miðaverð 2000 kr.
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111
Fréttir
í tölvupósti