Morgunblaðið - 31.12.2007, Qupperneq 30
stjórnmál
30 MÁNUDAGUR 31. DESEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
E
nn er komið að tíma-
mótum og viðburða-
ríkt ár að baki, ár al-
þingiskosninga og
margvíslegra tíðinda
innanlands og utan.
Alþingiskosningarnar sl. vor
mörkuðu tímamót í íslenskum
stjórnmálum. 12 ára ríkisstjórn-
arsamstarfi Framsóknarflokks og
Sjálfstæðisflokks lauk. Það sem
lagði grunninn að stjórnarskiptum
var stórsigur Vinstrihreyfingarinnar
– græns framboðs sem bætti við sig
fjórum nýjum þingmönnum og var
ótvíræður sigurvegari kosninganna.
Vígstaða okkar í íslenskum stjórn-
málum er nú allt önnur og sterkari
en fyrr. Ári áður unnum við hlið-
stæðan sigur í sveitarstjórnarkosn-
ingum og erum nú þriðja stærsta
stjórnmálaaflið, bæði á sveit-
arstjórnarstigi og á landsvísu.
Því miður urðu ekki þau gagngeru
umskipti í stjórnmálum landsins
sem við höfðum barist fyrir. Réði
þar sú ákvörðun Samfylkingarinnar
að ganga til liðs við Sjálfstæðisflokk-
inn og framlengja valdatíma hans
sem þegar hafði varað í 16 ár. Sam-
fylkingin verður þannig til þess að
lengja enn dvöl Sjálfstæðisflokksins
í stjórnarráðinu en reyndar var það
helsti forveri hennar, Alþýðuflokk-
urinn sálugi, sem leiddi þá þangað
inn 1991.
VG stærsti flokkur stjórn-
arandstöðunnar
Hlutverkaskiptin í vor hafa það í
för með sér að Vinstrihreyfingin –
grænt framboð er nú ekki aðeins
þriðji stærsti flokkurinn heldur
einnig forustuflokkur stjórnarand-
stöðunnar, sumir segja eina stjórn-
arandstaðan. Þessi staða leggur
okkur nýjar skyldur á herðar. Við
munum gera okkar besta til að
standa undir þeim með þeim vopn-
um sem enn hafa ekki verið frá okk-
ur tekin.VG á nú aðild að meirihluta
í nokkrum sveitarstjórnum, þar á
meðal í sjálfri höfuðborginni, en þar
leiddi vaskleg framganga félaga
okkar með Svandísi Svavarsdóttur í
broddi fylkingar til stóratburða.
Þannig höfum við sýnt að það stend-
ur ekki á VG að axla ábyrgð og taka
þátt í myndun meirihluta, ef það er í
boði og málefnin bjóða. Við vorum
vel undir ríkisstjórnarþátttöku búin
sl. vor. og tefldum fram skýrum en
um leið hófstilltum áherslum eða
loforðum, sem við töldum í öllum
tilvikum raunhæf og hægt að efna.
Samfylkingin valdi aðra leið, leið
stórfelldra yfirboða, sem nú kemur
henni í koll í vaxandi mæli.
Óvissutímar framundan
Miklir óvissutímar eru uppi í
þjóðmálum. Ber þar hæst efna-
hagslegan óstöðugleika og ráðleysi
ríkisstjórnarinnar á sviði hag-
stjórnar. Æ fleirum er ljóst að ekki
er allt sem sýnist með hið svokall-
aða góðæri. Því hefur allan tímann
verið óheyrilega misskipt en auk
þess snýr óvissan einnig að sjálfu
hagkerfinu, hinu ofþanda stóriðju-
og útrásarhagkerfi. Miklir veik-
leikar blasa við á verðbréfamarkaði
og spurningar hafa vaknað um
stöðu sumra stærstu fyrirtækjanna
sem þanist hafa út á grundvelli að-
gangs að ódýru lánsfé og með
áhættusömum fjárfestingum er-
lendis. Alvarlegast er þó, að jafn-
vægi í þjóðarbúskapnum og efna-
hagslífinu er hvergi í sjónmáli:
Steingrímur J. Sigfússon, formaður Vinstri hreyfingarinnar – græns framboðs
Daufgerð ríkisstjórn á óvissutímum
Nýjar skyldur Hlutverkaskiptin í ár hafa það í för með sér að Vinstri
hreyfingin – grænt framboð er nú ekki aðeins þriðji stærsti flokkurinn
heldur einnig forustuflokkur stjórnarandstöðunnar, sumir segja eina
stjórnarandstaðan, skrifar Steingrímur J. Sigfússon.
V
ið höfum undanfarin ár
lifað við hátt fram-
kvæmdastig og mikla
atvinnu. Fólki frá öðr-
um löndum, einkum
nýrri ríkjum Evrópusambandsins,
hefur fjölgað mjög mikið á vinnu-
markaði og margir munu setjast
hér að og taka upp fasta búsetu á
Íslandi. Þensla og fólksfjölgun er
þó mjög mismikil eftir land-
svæðum. Mest fjölgar fólkinu á
suðvesturhorni landsins. Góðar
samgöngur frá Reykjavík með
Hvalfjarðargöngum, tvöföldun
Reykjanesbrautar til Suðurnesja
og bættum þjóðvegi yfir Hellis-
heiði til Suðurlands bæta mjög öll
búsetuskilyrði íbúa á suðurvest-
urhorni landsins.
Auðveld atvinnusókn er til og
frá Reykjavík. Góð þjónusta,
menntun og stjórnsýsla landsins
verður nærri íbúum, sem ört fjölg-
ar á svæðinu, og þar vaxa heildar-
tekjur sveitarfélaga mest. Auknar
tekjur ríkissjóðs á liðnum árum
hafa því komið til vegna þensl-
unnar þar, virkjunar og álvers-
framkvæmda á Miðausturlandi.
Miklar framkvæmdir á Miðaust-
urlandi hafa ekki náð víða um
byggðakjarna Austfjarða vegna
þess að vegasamgöngur innan
Austfjarða eru ekki nútímalegar.
Gerð jarðganga milli byggðakjarna
á Austfjörðum er langt á eftir nú-
tímanum, sama á við bæði á Vest-
fjörðum og norðan- og norðaust-
anlands. Fáskrúðsfjarðargöng frá
Reyðarfirði er merkur áfangi eins
og göng undir Breiðadals- og
Botnsheiði voru, en aðeins áfangi
að varanlegum samgöngubótum og
breyttum búsetuskilyrðum íbúa ut-
an suðvesturhornsins, líkt og átt
hefur sér stað á Stór-Reykjavík-
ursvæðinu. Við í Frjálslynda
flokknum höfum árum saman flutt
um það tillögur á Alþingi að for-
gangsverkefni í varanlegri vega-
gerð á Íslandi verði gerð jarð-
ganga og þverun fjarða til þess að
tryggja öruggar samgöngur og
betri búsetuskilyrði fólks á lands-
byggðinni. Samgöngubótum fylgir
lækkun flutningskostnaðar, auð-
veldari atvinnusókn milli byggða,
aukin þjónusta og betra aðgengi að
menntun og menningu. Ferðaþjón-
ustan á landsbyggðinni verður
ekki öflug heilsársatvinnugrein
nema með bættum samgöngum.
Óvissuferð eða vetrarferð út á land
má ekki hefjast á því að ferða-
menn verði fastir í skafli á næsta
fjallvegi.
Tekjum og þenslu er misskipt
eftir landsvæðum. Birtist sum-
staðar eins og tálsýn eða vonar-
glæta, á öðrum svæðum verður
hennar ekki vart. Ráðherrar fyrri
ríkisstjórnar trúðu því að draga
mætti úr þenslunni með því að
skera niður samgöngubætur á
Vestfjörðum og Norðausturlandi,
þar sem engin þensla var.
Landsbyggðin verður nú fyrir
atvinnubresti á næsta ári vegna
mikils niðurskurðar á þorskafla
sem að áliti allflestra í útgerð og
fiskveiðum var algjörlega óþörf.
Óréttlátt er að vega að sjáv-
arbyggðum með því offorsi sem
Guðjón A. Kristjánsson, formaður Frjálslynda flokksins
Óviss framtíð
Morgunblaðið/Golli
Misskipting Tekjum og þenslu er misskipt eftir landssvæðum. Birtist sum-
staðar eins og tálsýn eða vonarglæta,á öðrum svæðum verður hennar ekki
vart, skrifar Guðjón Arnar Kristjánsson.
G
O
TT
F
Ó
LK