Morgunblaðið - 09.03.2008, Page 21
ir nokkrum árum. Munaði þar
miklu um snjallan skáldskap Do-
hertys, glúrnar lagasmíðar og óbil-
andi kjörþokka. En svo fór að
syrta í álinn ...
Fallnar stjörnur
Ekki það að veruleiki popp-
stjörnunnar, allt frá tíma Presleys,
hafi ekki snúist um ýmsa aðra
þætti en tónlist. Reyndar er inn-
byggt í hugmynd okkar um sannar
poppstjörnur að þær hreyfa við
okkur á ýmsan hátt annan en að
vera bara boðberar góðrar, alltént
grípandi, tónlistar. En samt er eins
og áherslan hafi verið að leggjast
æ meira á eitthvað annað í seinni
tíð, svo rosalega að tónlistin sjálf
er ekki farin að skipta nema litlu
máli. Og þá er líka hægt að kasta
til höndunum við vinnslu hennar
með sæmilegri samvisku. Presley
og Bítlarnir voru poppstjörnur, en
þeir voru líka með almennilega
tónlist.
Britney Spears – eitt magnað-
asta dæmið um fallna stjörnu – er
um margt sambærileg við Wine-
house og Doherty utan að tónlistin
hefur ekki beint verið með henni.
Eitt og eitt haglega samið popplag,
jú, en þess fyrir utan er Spears
nokkuð hæfileikalítil söngkona,
eitthvað sem hefur verið sparslað
yfir með nýjustu tækni. Það er því
sérkennilegt að síðasta plata Spe-
ars, Blackout, hefur fengið merki-
lega góða dóma, en óhætt er að
segja að hugur og hjarta Spears
hafi ekki verið nálægt þegar platan
var unnin. Staðan er orðin það
slæm í poppvinnslu samtímans að
til þess að koma viðunandi verkum
út er eiginlega best að poppstjarn-
an sjálf sé sem lengst í burtu – og
ekki að sinna tónlistinni. Og al-
menningur er líka mun áhugasam-
ari um skrautlegt lífsbröltið en það
hvernig miðar í hljóðverinu.
Þéttriðið net
Á dögunum stóð „fremsta“ slúð-
urblað heims, The Sun í Bretlandi,
fyrir myndbandsbirtingu á vefsíðu
sinni af því er Amy Winehouse
reykti krakk í íbúð sinni. Það er af
sem áður var. Nú er hægt að fylgj-
ast með falli stjarnanna í rauntíma.
Þegar fréttist af dauða Kurt Coba-
in var það mátulegasta sjokk, þó að
menn vissu svo sem af því að það
væri ekki allt með felldu hjá
grugggoðinu. Í dag hefðum við get-
að fylgst með sjálfstortímingu
Cobain jafnharðan og hún færi
fram. Fréttahraðinn er það mikill,
netið orðið það þéttriðið að frægt
fótbrot Eduardos Da Silva á dög-
unum var komið á netið áður en
leik var lokið.
Cobain dó 1994 og sama haust
var höfundur þessarar greinar
kynntur fyrir nýjung í Háskóla Ís-
lands. Fyrirbæri sem menn kölluðu
Internetið og óðar var hinum unga
nemanda lóðsað í það að senda
tölvubréf með aðstoð hins telnets.
Netið hefur síðan umbylt ýmsu,
ekki síst fjölmiðlun og frægt fólk
getur sig hvergi hrært án þess að
það sé komið í alla miðla á stund-
inni, inn á hundruð blogga þar sem
þúsundir teik-bloggara tjá sig enn
frekar um málið í athugasemda-
kerfinu.
Einn af stærri skandölum sjö-
unda áratugarins var þegar með-
limir Rolling Stones voru gripnir
fyrir fíkniefnamisferli á heimili
Keith Richards. Marianne Faithful
var víst nakin undir loðpelsi og ým-
islegt vafasamt var í gangi. Maður
veltir því óneitanlega fyrir sér
hvernig fréttaflutningurinn af
svona máli væri í dag, á tímum
bloggs, „mæspeis“ og „jútjúbs“.
Blaðamaður hjá New York Tim-
es, Jon Pareles, gerir áðurnefnt
krakkpípumál Winehouse að um-
fjöllunarefni. Hann tiltekur að Jan-
is Joplin hafi stöku sinnum sést á
svarthvítum myndum með viskí-
flösku í hendi. Taumlaus neyslan
fór að mestu fram fyrir luktum
dyrum og blöðin voru ekki með
nefið ofan í poppstjörnunnar koppi.
Á þessum tíma var umfjöllun um
popp líka að mestu hliðarafurð við
„alvöru“ mál. Í dag horfir öðruvísi
við, og fjölmiðlunargnóttin er slík
að stjörnur eru farnar að fæðast úr
engu, eins og þróun á myspace
svæðinu gefur til kynna. Þar er
fólk frægt fyrir að vera frægt,
fyrst og fremst. Svokallaðar mys-
pace-stjörnur (og ekki langt í fa-
cebook-stjörnur eða hvað?). Er
hægt að tala um Winehouse, Do-
herty og Spears sem einhvers kon-
ar fórnarlömb þessarar væðingar?
Er það svo einfalt? Því hversu mik-
ið þrífast stjörnurnar sjálfar, ef við
gefum okkur að þær hafi enn ein-
hvers konar sjálfstjórn, á látunum?
Pareles ýjar að því að Winehouse
hafi sett krakkpípuatriðið upp sjálf
og hafi vitað hvað hún var að gera
og hvað myndi gerast.
Pareles leggur til að Winehouse
fari í felur, láti þurrka sig almenni-
lega upp, gerist aðeins „leiðinlegri“
og setji saman lög fyrir næstu
plötu. Óskin er þversagnakennd,
því hegðun sem þessi hefði aldrei
gert Amy Winehouse að því sem
hún er, og ef hún brýst undan
„fjötrunum“ sem hún hefur sjálf
læst sig í er hætt við að hún hyrfi
fljótlega sjónum og eyrum. Mér er
til efs að Winehouse vilji þetta, en
þó meira til efs að hún geti þetta.
Og viljum við að málin þróist á
þessa lund? Ekki séns!
hætta á vinnumarkaðnum til að veita
honum aðhlynningu.
Þá hafi einkavæðing í hernum
gengið of langt, þörf sé fyrir betri yf-
irsýn yfir þá starfsemi. Við þetta
bætist að endurnýja hafi þurft her-
gögn margfalt hraðar en á friðartím-
um, ásamt því mikla tapi sem falli á
ríkið vegna dauða eða örkumla her-
manna til lengri tíma litið.
Annað sat á hakanum
Eins og kunnugt er hafa áhyggjur
manna vestanhafs af niðursveiflu í
efnahagslífinu magnast í kjölfar
lánsfjárkreppunnar svokölluðu og
hríðlækkandi húsnæðisverðs, eftir
miklar hækkanir á fasteignum á
undangegnum árum.
Tvímenningarnir setja ofan-
greindar tölur í samhengi við efna-
hagsástandið í Bandaríkjunum á síð-
ustu árum og segja skort á aðhaldi í
ríkisfjármálum, greiðan aðgang að
lánsfé og bresti í regluverkinu hafa
um margt falið hin efnahagslegu
áhrif herkostnaðarins. Nú sé hins
vegar komið að skuldadögunum,
sparifé heimilanna sé í sögulegu lág-
marki og „óábyrgt“ neysluskeið að
baki. Með öðrum orðum: Bandaríkin
hafi keypt sér tíma undan skulda-
dögum og framfleytt sér með lánsfé.
Líkur séu á alvarlegustu dýfunni í
bandarísku efnahagslífi síðastliðinn
aldarfjórðung.
Gagnrýni tvímenninganna er vita-
skuld rammpólitísk, enda beinist
hún öðrum þræði að repúblikönum
og ríkisstjórn Bush forseta, sem far-
ið hefur fyrir hryðjuverkastríðinu.
Þau telja ýmis brýn úrlausnarmál
hafa setið á hakanum vegna Íraks-
stríðsins. Ekki hafi verið fjárfest
nægjanlega mikið í tækni og vísind-
um og hagkerfið almennt ekki eins
samkeppnisfært og það gæti verið.
Á sama tíma hafi Bandaríkjamenn
áhyggjur af framrás Kínverja í Afr-
íku – þróunaraðstoðin til álfunnar
jafngildi kostnaðinum við nokkurra
daga stríðsrekstur í Írak. Loftslags-
breytingar kalli á aðgerðir og
Bandaríkin hafi bakað sér óvinsæld-
ir í ríkjum sem voru þeim áður vin-
veitt.
Heimildir
Joseph Stiglitz, „The True Cost of the War
in Iraq: Implications for the Global Eco-
nomy,“ fyrirlestur við Chatham House, 26.
feb. 2008.
Amity Shlaes, „Stiglitz the Nobelist Gets
Math Wrong on Iraq War: Amity Shlaes“,
pistill á vefsíðu Bloomberg.
Joseph E. Stiglitz, „War at Any Cost? The
Total Economic Costs of the War Beyond
the Federal Budget“, Testimony before
the Joint Economic Committee, 28. febrúar
2008.
Joseph E. Stiglitz og Linda J. Bilmes, The
Three Trillion Dollar War: The True Cost
of the Iraq Conflict, Allen Lane, 2008.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 9. MARS 2008 21
Tax returns are due by next March 26th
You can find a simplified tax return for individuals in several
languages at www.rsk.is/international
Ostateczny termin rozliczenia
podatkowego to 26 marca
Formularz zeznania podatkowego
(uproszczony) na stronie
www.rsk.is/international
Срок подачи налоговой декларации
истекает 26 марта с.г.
Упрощенный вариант налоговой декларации на иностранных языках
можно найти на электронной странице www.rsk.is/international
La fecha límite para hacer la declaración
de impuestos es el día 26 de marzo
Se puede obtener una versión simplificada de la declaración de impuestos
en diversos idiomas en la página www.rsk.is/international
www.rsk.is/international
..
..
Car allowance. Per diem payments, fringe benefits
Car allowance Per diem payments
..
22 .. 23 ..
Car benefits Other benefits134 .. 135 ..
43
..
..162
160
Id.no. of the filer
Other income
Tax return | simplified
Deductions
Deductible premiums to a pension fund (4% max)
Additional payments to a private pension fund (4% max)
Name
Address Municipality
With this signature the filer verifies that all information filed on
the tax return is, to the best of his or her knowledge, correct.
Seaman on boats 20 tons brutto or over
Seaman’s salary Seaman’s salary
Seaman on boats under 20 tons brutto
Calculation of seaman’s credit According to RSK 3.13
.
Date/signature Telephone number
.318
292
..317
291Days at sea Days at sea
RSK 1.13 LITLAPRENT
Tax base for income taxes ..
Taxes withheld at source ..2966
5
32 .. 33 ..
Deduction of car allow ance
acc. to RSK 3.04
Deduction of travel allow ance
(per diem payments) acc. to
RSK 3.11
See instructions on back page
..
Sum of 1+2+3-4
Intended for individuals living in Iceland for less than three years . On back page see explanations
and directions. Please note that couples and those with dependent children must fill RSK 1.01
The same applies to owners of real estate, securities, shares and self employed individuals.
Salary and other employment related payments
..
..
..
.. ..21
2
Duration of stay in Iceland
Date of arrival to Iceland
if in income year
DAY MONTH YEAR
Date of departure from Iceland
if in income year
Tax commis-
sioner use only
Total
Taxes withheld
on interest ..301
..
..
..
..
..
.. 1112
3
Interest income Status
4
7
8
1
Reimbursed pension fund premiums
Other, what?
Status/balance in savings and bank accounts
Income year 200
Separate tax return must be
filed for each calander year
..
..43
..
..162
160
Идентификационный номер заполнителя
Другие доходы
Субсидии на автомобиль. Суточные. Льготы
Суточные
Налоговая декларация | УПРОЩЕННОЕ ИЗДАНИЕ
Вычет
Взнос, выплаченный в пенсионный фонд этом году - макс.4% от зарплаты
Воэврат взносов в пенсионный фонд
Другие, какие?
Взнос, выплаченный в накопительный фонд в этом году - макс.4% от зарплаты
Имя, фамилия
Адрес Город, район, село
Насотящий (ая) подтверждаю, что налоговая
информация заполнена добросовестно
Работа моряка на судне 20тонн и более
Зарплата моряка Зарплата моряка
Работа моряка на судне менее 20тонн
Заполняется по поводу скидки для моряков Предоставляется бланк RSK 3.13
.
Число/подпись Телефон
.318
292
..317
291Количество дней, проведенных в море Количество дней, проведенных в море
RSK 1.13 LITLAPRENT
..
..
Вычетаемые налоги ..2966
5
22
32 .. 33 ..
Вычет по поводу
субсидии на автомобиль,
согласно RSK 3.04
Вычет по поводу
субсидии на суточные,
согласно RSK 3.11
.. 23 ..
Льготы на
автомобиль
Другие льготы134 .. 135 ..
См. указания на оборотной странице
..
Общая сумма 1+2+3-4
Выплаты связанные с трудовой деятельностью
..
..
..
.. ..21
Время проживания в Исландии
День Месяц Год День Месяц ГодДата отъезда из страны,
если вы уехали в том же году
за который считаются доходы.
Отметка
налогового
инспектора
Общая сумма
Вычет
дивидендов ..301
..
Вклад в банках и сберегательных кассах
..
..
..
..
.. 1112
Дивиденды Сумма вклада8
Предназначается для лиц, проживающих в Исландии менее 3х лет
См. oбъяснения и указания на оборотной странце
Обратите внимание, семейные пары и лица, имеющие детей на иждивении должны сдать RSK 1.10
То же самое для тех, кто имеет
собственность, ценные бумаги,
акции или занимается
независимой трудовой деятельностью
1
Субсидии на
автомобиль
2
3
4
База для начисления подохдного и муниципальнрго налога
7
Доходы за 200__
Налоговую декларацию нужно заполнять
отдельно за каждый календарный год
Дата приезда в страну,
если вы приехали в том же году
за который считаются доходы
..
..43
..
..162
160
Numer identyfikacyjny składającego zeznanie
Inne dochody
Dofinansowanie na samochód. Diety. Dodatki.
Dofinansowanie na
samochód
Diety dzienne
Zeznanie podatkowe | WYDANIE UPROSZCZONE
Potrącenia
Składki, wpłata na fundusz emerytalny w ciągu roku - max. 4% od poborów
Zwrot wpłaconych składek na fundusz emerytalny
Inne, co ?
Składki, wpłata roczna na dodatkowy fundusz emerytalny
Imię i nazwisko
Adres Gmina
Potwierdzam, że raport ten został wykonany praw-
idlowo, na podstawie wiarygodnych danych i
moich wiadomości
Praca na statkach o wielkości 20 ton brutto i powyżej
Pobory związane z pracą na
statkach rybackich
Praca na statkach o wielkości poniżej 20 ton brutto
Obniżka podatku dla pracujacych na statkach rybackich Przeniesiono z druku RSK 3.13
.
Data i podpis Numer telefonu
.318
292
..317
291Ilość dni połowowych Ilość dni połowowych
RSK 1.13 0802 L i t laprent 5.000
..
..
Podatek już opłacony ..2966
5
22
32 .. 33 ..
Potrącenia związane z
dofinansowaniem na samochód
wg. RSK 3.04
Potrącenia związane z
otrzymana dietą dzienna,
wg. RSK 3.11
.. 23 ..
Dodatki w związku
z samochodem
Inne dodatki134 .. 135 ..
Zobacz instrukcję na odwrocie
..
Przeznaczone osobom mieszkającym w Islandii nie dłużej niż trzy lata.
Zobacz wyjaśnienia i wskazówki dotyczące wypełnienia zeznania na odwrocie.
Zwraca się uwagę na to, że małżeństwo lub osoby mające na wychowaniu
dzieci powinny złożyć RSK 1.01.
To samo dotyczy tych, którzy posiadają
nieruchomości, listy wartościowe, akcje
lub zajmują się działalnością prywatną.
Otrzymane wynagrodzenie i inne pobory związane z pracą
..
..
..
.. ..21
Czas pobytu na Islandii
Data przybycia do Islandii
Dzień Miesiąc Rok Dzień Miesiąc Rok
Data wyjazdu z Islandii
Oznaczenia Naczelnika
Urzędu
Podatkowego
Razem
Podatek od dochodu
z oprocentowania ..301
..
Stan na kontach bankowych
..
..
..
..
.. 1112
Dochód z oprocentowania Kwota na rachunku
1
2
3
4
Podstawa do naliczenia podatku od dochodów i podatku na cele lokalne Razem 1+2+3-4
Pobory związane z pracą na
statkach rybackich
7
8
Rok dochodowy 200___
Zeznanie podatkowe skladamy oddzielnie za
kazdy rok kaledarzowy
..
..43
..
..162
160
Numer identyfikacyjny składającego zeznanie
Inne dochody
Dofinansowanie na samochód. Diety. Dodatki.
Dofinansowanie na
samochód
Diety dzienne
Zeznanie podatkowe | WYDANIE UPROSZCZONE
Potrącenia
Składki, wpłata na fundusz emerytalny w ciągu roku - max. 4% od poborów
Zwrot wpłaconych składek na fundusz emerytalny
Inne, co ?
Składki, wpłata roczna na dodatkowy fundusz emerytalny
Imię i nazwisko
Adres Gmina
Potwierdzam, że raport ten został wykonany praw-
idlowo, na podstawie wiarygodnych danych i
moich wiadomości
Praca na statkach o wielkości 20 ton brutto i powyżej
Pobory związane z pracą na
statkach rybackich
Praca na statkach o wielkości poniżej 20 ton brutto
Obniżka podatku dla pracujacych na statkach rybackich Przeniesiono z druku RSK 3.13
.
Data i podpis Numer telefonu
.318
292
..317
291Ilość dni połowowych Ilość dni połowowych
RSK 1.13 0802 L i t laprent 5.000
..
..
Podatek już opłacony ..2966
5
22
32 .. 33 ..
Potrącenia związane z
dofinansowaniem na samochód
wg. RSK 3.04
Potrącenia związane z
otrzymana dietą dzienna,
wg. RSK 3.11
.. 23 ..
Dodatki w związku
z samochodem
Inn dodatki134 .. 135 ..
Zobacz instrukcję na odwrocie
..
Przeznaczone osobom mieszkającym w Islandii nie dłużej niż trzy lata.
Zobacz wyjaśnienia i wskazówki dotyczące wypełnienia zeznania na odwrocie.
Zwraca się uwagę na to, że małżeństwo lub osoby mające na wychowaniu
dzieci powinny złożyć RSK 1.01.
To samo dotyczy tych, którzy posiadają
nieruchomości, listy wartościowe, akcje
lub zajmują się działalnością prywatną.
Otrzymane wynagrodzenie i inne pobory związane z pracą
..
..
..
.. ..21
Czas pobytu na Islandii
Data przybycia do Islandii
Dzień Miesiąc Rok Dzień Miesiąc Rok
Data wyjazdu z Islandii
Oznaczenia Naczelnika
Urzędu
Podatkowego
Razem
Podatek od dochodu
z oprocentowania ..301
..
Stan na kontach bankowych
..
..
..
..
.. 1112
Dochód z oprocentowania Kwota na rachunku
1
2
3
4
Podstawa do naliczenia podatku od dochodów i podatku na cele lokalne Razem 1+2+3-4
Pobory związane z pracą na
statkach rybackich
7
8
Rok dochodowy 200___
Zeznanie podatkowe skladamy oddzielnie za
kazdy rok kaledarzowy
Konto bankowe
Możemy otrzymać nadpłatę podatku wpłaconą na rachunek
w banku poprzez wpisanie jego numeru poniżej.
Możemy tylko podać numer rachnku bankowego w Islandii
na nasze nazwisko.
! " #$%" $&
'
! ( ) ) * +
,&- . )*/ 0
1
1
2! 3 /
(/
'
1
1
1
2 +/ +"4
5
+ +/ 6) , 4 (4 4 ) 7!/ 7
1
'
/
)
8/1 5
) / :
!!!"#"
' 4
.&- 0
;4
2!
5:
<
2
:'
6
=;
>
5
<
6
@@
$
(/
Adres za granicą (przedstawiciel na Islandii)
Konto bankowe
Możemy otrzymać nadpłatę podatku wpłaconą na rachunek w banku poprzez wpisanie jego numeru poniżej.
Możemy tylko podać numer rachnku bankowego w Islandii na nasze nazwisko.
Bank Oddział Rodzaj rachunku Numer rachunku (konta)
Zawiadomienia i uwagi można wysłać na:
Mój adres internetowy:
W przypadku wyjazdu z Islandii przed otrzymaniem ostatecznego rozliczenia, prosimy o podanie adresu
za granicą lub swego przedstawiciela tu w kraju.
Zagraniczny numer identyfikacyjny (PESEL)
W tym miejscu proszę podać zagraniczny numer podatkowy (NIP)
numer, którego używamy pryz rozliczeniu podatkowym w swoim kraju
Otrzymane wynagrodzenie i inne pobory
związane z pracą
Tu należy podać nazwę pracodowcy, dla którego
pracowaliśmy, a także wysokość całkowitych
poborów, bez jakichkolwiek potrąceń. W tym
przypadku wynagrodzenie, to jakiekolwiek
pobory związane z pracą.
1
2
3
4
6
7
8
Potrącenia
W rubryce 162 należy wpisać potrącenie od wpłat na
fundusz emerytalny, nie więcej jednak aniżeli 4% od poborów
w rubryce 21.
W przypadku wpłaty na oddzielny fundusz emerytalny,
potrącenie takie wpisujemy w rubryce 160.
Zwraca się uwagę na to, że zsumowane potrącenia w
rubryce 162 i 160 nie mogą być większe aniżeli 8% poborów
podanych w rubryce 21.
W rubryce 32 należy wpisać potrącenia ze względu na
otrzymane dofinansowanie na samochód, wg druku RSK 3.04.
W rubrykę 33 należy wpisać potrącenia ze względu na
otrzymane diety, wg druku RSK 3.11.
Podatek już opłacony
Podatek, który został już opłacony poprzez pracodawcę należy
wpisać do rubryki 296.
Obniżka podatku dla pracujacych na statkach rybackich
Pobory związane z pracą na statku rybackim o wielkości 20 ton
brutto lub większym, należy wpisać w rubryce 317, a ilość dni
połowowych w rubryce 291. Pobory związane z pracą na statku
rybackim o wielkości poniżej 20 ton brutto należy wpisać w
rubrykę 318, natomiast ilość dni połowowych w rubrykę 292.
Informacje te znajdują się na druku RSK 3.13, który należy
dołączyć do zeznania podatkowego.
Stan na kontach bankowych
Tu należy podać stan na kontach bankowych. Potrącony
podatek należy wpisać do rubryki 301, a stan na koncie w
rubrykę 11.
Wyjaśnienia w związku z wypełnianiem
Zobacz instrukcję na odwrocie
Dofinansowanie na samochód. Diety dzienne.
Dodatki
W przypadku, kiedy pracownik używał swojego własnego
samochodu na potrzeby pracodawcy i otrzymywał
dofinansowanie, należy wpisać wysokość dofinansowania
w rubryce 22.
W przypadku, kiedy pracownik otrzymywał płacone diety
w związku z podrużami ze względu na pracę, należy
wpisać wysokość otrzymywanych diet w rubryce 23.
W przypadku, kiedy pracownik otrzymał samochąd
pracodawcy do swojego użytku, należy wpisać kwotę
dodatku na samochód w rubryce 134.
Wszelkiego rodzaju dodatki, np: za posiłki, ubranie lub
mieszkanie, należy wpisać w rubryce 135.
Inne dochody
W tym rozdziale należy wyszczególnić wszystkie inne
dochody, także wypłaty z funduszu emerytalnego przed
wyjazdem z kraju.