Morgunblaðið - 29.03.2008, Blaðsíða 10

10 LAUGARDAGUR 29. MARS 2008 MORGUNBLAÐIÐ
Keisarinn lét það boð út ganga að allir þegnar ríkisins skyldu gefa blóð: Næsti gjörið svo
vel.
VEÐUR
Í stórfróðlegu erindi á málþingi ís-lenskrar málnefndar og Alþjóða-
húss í gær sagði Tatjana Latinovic,
formaður Samtaka kvenna af er-
lendum uppruna á Íslandi, að ís-
lenskan hefði þróast og breyst mik-
ið á þeim 13 árum sem liðin væru
síðan hún flutti til landsins.
   
Eftir því sem ís-lenskan yrði
fjölbreytilegri
stækkaði hring-
urinn um „eitt
land, eina þjóð,
eina tungu“. Áð-
ur hefði hún ekki
litið á sig sem
hluta af því
mengi, en nú
væri það breytt. Það kallaði ekki á
„íslensku með afslætti“, heldur að
fólk talaði tungumálið á sinn hátt.
Og því fleiri sem töluðu með hreim,
þeim mun sjálfsagðara yrði að aðrir
fylgdu í kjölfarið.
   
Það sýnir breyttan tíðaranda aðþarna talaði Tatjana, sem er
frá Serbíu, á málþingi um íslensk-
una í Alþjóðahúsinu og í salnum
voru margir sem töluðu íslensku
með hreim – en án afsláttar. Ef fólk
af erlendum uppruna leggur það á
sig að læra og tala íslensku – hvern-
ig getur verið afsláttur af því?
   
Umræðurnar voru líflegar oglýsti Jóhanna V. Schalkwyk,
sem situr í bæjarstjórn Grund-
arfjarðar, því að hún hefði tekið
mestum framförum í íslensku er
hún lærði að meta saltfisk vegna
þess að hún hafði góðan kennara.
   
Við erum öll íslenskukennarar,“klykkti Guðrún Ögmundsdóttir
út með. „Það er á okkar ábyrgð að
fólk tileinki sér tungumálið. Skipt-
um ekki alltaf yfir í ensku og
minnkum hrokann gagnvart ís-
lensku sem öðru máli.“
   
Erum við góðir íslenskukennarar?
STAKSTEINAR
Tatjana Latinovic
Þjóðin, kennslan og íslenskan
SIGMUND
 

 

 












!
"

#$



%&'
(

)

























*(! 
+ ,-
.

&
/
0
  

+
-

 












 














12
 

 1
3


42-2
 *
-

5

1
%
6!(78
9 4
$

(


 








  
  
  




  








:

3'45 ;4
;*<5= >?
*@./?<5= >?
,5A0@ ).?
!

  
 !!



 !!


!
! 

!!
!

     !
     

 

    

  










*$BC  

  
 
  

 


 

 

    ! 




 
 

   " *!
$$B *!
"# $% # %&  '%( '
<2

<! <2

<! <2

" %$  ) *+,- ' . 
CD














 
 

 
62

 #$ %"  & $" ' 
B

 
  ((
)


 
% 




 
  %  ' *

*( 

 
$ 
+(
   



   

   !   



  
 



# " /0 '11
 '% 2&' -') *
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnar-
greinum Morgunblaðsins á slóðinni
http://morgunbladid.blog.is/
Anna Karen | 28. mars 2008
Í makaleit
… hef ég nú ákveðið að
taka af skarið og hefja
makaleit. Og það sem
meira er, þið, mínir ást-
kæru bloggvinir og aðrir
bloggneytendur, fáið að
eiga risastórt hlutverk í
að ákveða hvar og hvernig ég leita að
hinum fyrirheitna maka. Ef ykkur þykir
vænt um mig þá takiði þetta verkefni
sem ég fel ykkur mjög alvarlega. …
Og hvað segiði, er ekki bara best að
byrja að leita strax? Það er engin
ástæða að tefja.
Meira: halkatla.blog.is
Sveinn Ingi Lýðsson | 28. mars 2008
Vanhugsað
Ótrúlega vanhugsað.
Það eru ekki íslensk
stjórnvöld sem hafa
staðið að hækkunum á
eldsneyti. ... Þessir fjár-
munir, þ.e. olíugjald fer
óskert til vegafram-
kvæmda. Vilja þessir bílstjórar
minnka framlagið til þeirra? Hvar ætli
þeir mótmæli þá?
Hvernig væri að skoða þessi mál í
heild, þessir menn hættu að velja sér
bíla eftir hestaflafjölda heldur orku-
eyðslu per flutt tonn/km.
Meira: sveinni.blog.is
Einar Sveinbjörnsson | 28. mars 2008
Hitabakslagið
í lok mars
Ég hef tekið eftir því að
svo virðist vera að um
og upp úr jafndægri á
vori, eða um 21. mars
er eins og það verði
mjög ákveðið bakslag í
hitastiginu hér á landi,
a.m.k. sum árin. …
Tók mig til og gerði dálitla athugun.
… Hið merkilega kemur í ljós að áður
en hitastigið fer markvisst hækkandi
að jafnaði er eins og það falli dálítið
dagana eftir 20. mars.
Meira: esv.blog.is
Jakob Björnsson | 24. mars 2008
Áliðnaðurinn á Íslandi
eftir Kyoto
Hvaða tillögur eiga ís-
lensk stjórnvöld að gera
um meðferð áliðnaðar-
ins í því samkomulagi
sem við tekur eftir að
Kyoto-bókunin rennur út
árið 2012?
Að mínu mati ættu íslensk stjórn-
völd að leita eftir samvinnu við ríki þar
sem áliðnaðurinn fær orku sína að
mestu eða öllu leyti úr öðrum orku-
lindum en eldsneyti, um þá tillögu að
áliðnaðurinn sjálfur, þ.e. framleiðsla
áls í álverum, sé algerlega utan los-
unarbókhaldsins á koltvísýringi og
öðrum gróðurhúslofttegundum. Rökin
fyrir því eru eftirfarandi:
Framleiðslu á hverju kg áls í ný-
tískuálverum fylgir losun á um 1,7 kg
af gróðurhúsalofttegundum að CO2-
ígildi. Hvert kg af áli sem notað er í
bíla í stað þyngri málma sparar á hinn
bóginn losun á 20 kg af CO2 yfir end-
ingartíma hans, sem er stuttur í sam-
anburði við meðaldvalartíma koltvísýr-
ings í andrúmsloftinu. Þetta þýðir að
ef 8,5% eða meira af hráálinu er not-
að í bílasmíði nægir það til að vega
upp losunina frá framleiðslu alls áls-
ins. Í reynd fer nú þegar miklu stærra
hlutfall hráálsins í bílasmíði og það
hlutfall fer vaxandi.
Af þessu leiðir að álframleiðsla er
starfsemi sem dregur úr losun gróð-
urhúsalofttegunda í heiminum. Og
það er heimslosunin ein sem skiptir
máli fyrir loftslagsbreytingar. Slík
framleiðsla á því ekkert erindi í það
sem tekur við af Kyoto-bókuninni eftir
2012. Um raforkuna til álvinnslunnar
gegnir öðru máli. Hún er aðkeyptur
framleiðsluþáttur í álvinnslu eins og
önnur aðföng. Losun vegna fram-
leiðslu hennar á því heima í arftaka
Kyoto með sama hætti og losun
vegna framleiðslu á öðrum aðföngum
álvinnslu. Ef raforkan er framleidd úr
endurnýjanlegum orkulindum eins og
vatnsorku, jarðhita, vindorku o.s.frv.,
eða úr kjarnorku, fylgir vinnslu hennar
að heita má engin losun gróðurhúsa-
lofttegunda. Ef hún er framleidd úr
eldsneyti á losun vegna framleiðslu
rafmagnsins að teljast með í los-
unarbókhaldinu. En sanngjarnt sýnist
að við mat á þeirri losun sé tekið tillit
til þess að notkun á hluta álsins í far-
artæki gerir betur en að vega upp los-
unina sem fylgdi framleiðslu þess alls
í álverinu. …
Meira: jakobbjornsson.blog.is
BLOG.IS
AÐ undanförnu hefur talsvert verið
fjallað um hækkun á verði á ýmsum
tegundum af vöru og þjónustu og í
fréttatilkynningu Samkeppniseftir-
litsins kemur fram að af þessu til-
efni vilji það árétta að umfjöllun og
upplýsingaskipti milli keppinauta
um verð, væntingar um verðlag eða
fyrirætlanir um breytingar á verði
geta raskað samkeppni og skaðað
hagsmuni neytenda.
„Hið sama getur átt við um um-
fjöllun á opinberum vettvangi ef
fyrirsvarsmenn fyrirtækja gefa t.d.
nákvæmar upplýsingar um fyrir-
hugaðar verðhækkanir eða lýsa yfir
vilja til verðhækkana. Þannig getur
slík umfjöllun verið til þess fallin að
hvetja keppinauta á markaði til
verðhækkana og stuðlað að ólög-
mætu samráði.
Sömuleiðis getur umfjöllun af
þessu tagi á vettvangi samtaka fyr-
irtækja varðað við samkeppnislög,
sem banna samtökum fyrirtækja að
ákveða samkeppnishömlur eða
hvetja til hindrana sem bannaðar
eru samkvæmt lögunum. Í banni
samkeppnislaga við samráði felst
að fyrirtæki ákveði að öllu leyti
sjálfstætt hvernig þau hegði sér á
markaði og hvernig þau verðleggi
vörur sínar og þjónustu. Mega
samtök fyrirtækja með engu móti
vinna gegn þessu sjálfstæði fé-
lagsmanna sinna með því t.d. að
hvetja til eða réttlæta verðhækk-
anir.
Í þessu ljósi telur Samkeppnis-
eftirlitið afar mikilvægt að for-
svarsmenn fyrirtækja og samtaka
fyrirtækja gæti þess sérstaklega að
opinber umfjöllun af þeirra hálfu
feli ekki í sér beina eða óbeina
hvatningu til verðhækkana á mark-
aði. Slík háttsemi er til þess fallin
að valda neytendum og atvinnulíf-
inu tjóni.“
Kemur fram að Samkeppniseft-
irlitið muni fylgjast náið með op-
inberri umfjöllun fyrirtækja og
samtaka fyrirtækja um hækkun á
vöruverði. Bent er á að fyrirtæki og
einstaklingar geti komið ábending-
um um þetta á framfæri í gegnum
heimasíðu Samkeppniseftirlitsins.
Fylgist náið með
umræðu um hækk-
un á vöruverði
Samkeppniseftirlitið varar fyrirtæki við
FRÉTTIR