Morgunblaðið - 29.03.2008, Side 30

30 LAUGARDAGUR 29. MARS 2008 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Í dag, laug-ardaginn 29.
mars koma vinir dr.
Carol Pazandak,
prófessors við sál-
fræðideild Háskól-
ans í Minnesota,
saman í kapellu Há-
skóla Íslands til að
heiðra minningu
hennar en Carol
lést á síðasta ári 84
ára að aldri. Carol
var frumkvöðull og
ötull talsmaður
nemenda- og kenn-
araskipta milli Háskóla Íslands
og Háskólans í Minnesota. Hún
var mikilvægur og öflugur fag-
legur bakhjarl í uppbyggingu og
þróun námsráðgjafar á Íslandi.
Hún var hvatamaður að stofnun
og mótun náms í náms- og starfs-
ráðgjöf við Háskóla Íslands og
ráðgjafi um þróun
umfangsmestu
námsráðgjafar á Ís-
landi sem er Náms-
ráðgjöf Háskóla Ís-
lands.
Í desember 2006
var Carol gerð að
heiðursfélaga Fé-
lags náms- og
starfsráðgjafa. Áð-
ur hafði hún verið
sæmd hinni ís-
lensku fálkaorðu
auk heiðurs-
verðlauna sem
kennd eru við Charles E. Cobb
Jr., fyrrverandi sendiherra, fyrir
framlag sitt til samskipta Íslands
og Bandaríkjanna á sviði
menntamála.
Athöfnin hefst kl 15 og er opin
öllum vinum og velunnurum dr.
Carol Pazandak.
Carol Pazandak var fyrst og
fremst baráttukona sem lét flest
mannlegt til sín taka. Hún ólst upp í
fjölmennum systkinahópi í Minne-
sota, átti foreldra af norrænum upp-
runa og föður sem var háttsettur
stjórnandi í bandaríska hernum.
Áhrif uppvaxtar þar sem agi og ein-
urð réðu ríkjum leyndu sér ekki í fari
hennar. Hún var kona áskorana en
að sama skapi var umgengnin við
hana stöðug áskorun fyrir þá sem
nutu samskipta við hana. Því olli ekki
síst hin óvenjulega blanda eiginleika
mannvinar og hörkutóls.
Eftir að hafa alið í heiminn 6 börn
tók hún upp þráðinn og lauk dokt-
orsprófi í sálarfræði og skömmu síð-
ar tók Carol við prófessorsstöðu.
Sérstæðir eiginleikar hennar og
styrkur í stjórnun og innsæi gerðu
hana eftirsótta til ýmissa ábyrgðar-
starfa og var hún fengin til að gegna
stöðu aðstoðarmanns rektors
Minnesota-háskóla. Það var í því
hlutverki sem ævintýrið hófst. Hún
kom til Íslands sem staðgengill rekt-
ors í þeim erindagjörðum að koma á
fót formlegu skiptisambandi á milli
Háskóla Íslands og Minnesota-há-
skóla. Sá samningur var fyrsti al-
þjóðlegi samningurinn sem Háskóli
Íslands kom að. Á þessum merku
tímamótum var ég þeirrar gæfu að-
njótandi að kynnast þessari óvenju-
legu konu.
Carol beitti sér fram til síðasta
dags fyrir málefnum sem henni voru
hugleikin. Þar bar hæst sambandið á
milli háskólanna tveggja og vöxtur
og viðgangur námsráðgjafar á Ís-
landi. Það var ekki aðeins hin mál-
efnalega barátta á breiðum vett-
vangi sem hún lét sig varða heldur
líka þátttakan í lífi allra þeirra ein-
staklinga sem höfðu numið og kennt
í báðum háskólunum fyrir tilstuðlan
þess formlega sambands sem hún
átti hvað stærstan hlut í.
Ég var einn þessara einstaklinga
sem hún gætti sem ströng unga-
mamma með faglegri uppörvun í öllu
því sem tengdist náms- og starfsráð-
gjöf. Á sama tíma lét hún sig varða
allt það sem lífið lagði á mínar per-
sónulegu herðar, kom þar að með
hlýju, innsæi og festu.
Carol var til staðar sama hvað á
bjátaði, tilbúin til að rétta fram
hjálparhönd með hárréttri blöndu
hjartahlýju og innspýtingu af bar-
áttuvilja.
Í öllu okkar samstarfi lofaði ég
henni að ég skyldi leggja mig fram
við að bera fána hugsjóna hennar og
metnaðar í þágu framþróunar í
námsráðgjöf á Íslandi. Þegar hún
síðan fylgdist með nýsköpunarverk-
efnum mínum var hún fljót að sjá
framhaldið á víðari vettvangi. Breytt
heimsmynd, alþjóðavæðing og ver-
aldarvefur væri sá vettvangur sem
ég skyldi næst beina kröftum mínum
að.
Í sömu viku og hún kvaddi þennan
heim, þá 84 ára að aldri, tísti hún
sigri hrósandi yfir einhverri ánægju-
legri viðbót sem mér hafði tekist að
fella í okkar sameiginlegu mósaík-
mynd og draumsýn um náms- og
starfsráðgjöf framtíðarinnar. Þótt
ég njóti ekki lengur samvistanna og
símtalanna sem hafa reynst mér
ómetanlegur vegvísir í lífi og starfi
lifir leiðsögn hennar og vinátta ávallt
innra með mér.
Með ástríkum kveðjum frá Val-
geiri og börnum okkar.
Ásta Kristrún Ragnarsdóttir.
Ég minnist Carol Pazandak með
virðingu og hlýju, hún var í senn vin-
kona mín, samstarfsmaður og men-
tor. Við hittumst fyrst vorið 1984
þegar Carol varði rannsóknarleyfi
sínu við Háskóla Íslands og kenndi
þar námskeið í náms- og starfsráð-
gjöf. Við undirbúning nemenda-
skipta milli H.Í. og Háskólans í
Minnesota sá hún að hér skorti á að
nemendum væri tryggð námsráð-
gjöf. Hún taldi forsendu slíkrar þjón-
ustu að hér væri í boði nám fyrir
náms- og starfsráðgjafa. Ég var að-
stoðarmaður hennar þetta vor, en á
haustmisserinu hafði ég kennt inn-
gangsnámskeið í námsráðgjöf. Þetta
varð í raun grunnurinn að námi í
náms- og starfsráðgjöf sem síðar
varð sjálfstæð námsbraut. Carol
lagði sitt af mörkum til að koma
náminu á og saman unnum við Carol
og Ásta Kr. Ragnarsdóttir fyrstu til-
lögur að námsbrautinni. Það var
mikið lærdómsferli fyrir okkur Ástu.
Við vorum stöðugt að læra af Carol.
Hún sagði að við yrðum að koma upp
gögnum fyrir náms- og starfsráð-
gjafa og hafði frumkvæði að þýðingu
áhugasviðsprófa og kom mér af stað
með gerð starfslýsinga til nota við
ráðgjöf sem síðan varð margra ára
verk. Carol kenndi fjölda námskeiða
fyrir náms- og starfsráðgjafa, gjarn-
an á vegum félags þeirra, enda bar
hún hag þess ætíð mjög fyrir brjósti.
Carol hafði þannig afgerandi áhrif á
þróun námsráðgjafar á Íslandi með
margvíslegum hætti. Ánægjulegt
var þegar félagið gerði hana að heið-
ursfélaga á síðastliðnu ári sem þakk-
lætisvott fyrir allt hennar framlag.
Það var gaman að vinna með Carol.
Atorka hennar og hugmyndaauðgi
blés manni fítonsanda í brjóst. Í
hennar augum var allt gerlegt.
Carol tók ástfóstri við Ísland. Hér
líkaði henni vel að lifa lífinu í bland
við Minnesota og Hawaii, á tveimur
eldfjallaeyjum í austri og vestri, ým-
ist í miðju úthafi eða miðju megin-
landi. Eins og farfuglarnir birtust
þau Carol og Joe á vorin með ferska
vinda og nýjar hugmyndir og vinirn-
ir flykktust á Austurströnd 2. Carol
fylgdist alla tíð vel með því sem ég
tók mér fyrir hendur og var tilbúin
að ræða mál sem lágu mér á hjarta,
var óþreytandi að velta við steinum
og kanna mögulegar leiðir. Það var
gott að eiga hana að. Þau Joe ferð-
uðust mikið um landið. Eftir að Joe
lést þróaðist sú hefð að við fórum
saman í nokkurra daga ferð hvert
sumar í einhvern tiltekinn lands-
hluta. Síðasta ferð okkar var í nátt-
úruparadísina Mjóafjörð fyrir botni
Ísafjarðardjúps. Sem fyrr var Carol
einstaklega áhugasöm um lífið við
Djúp og fólkið sem þar bjó, vílaði
ekki fyrir sér að klifra mjóan stiga
ofan í bát til að sigla út í eyju og fara
ótroðnar slóðir þótt kraftarnir væru
farnir að dvína. Það var ekki síður
gefandi að heimsækja Carol til
Minnesota, vitja hennar í háskólann
og hitta samstarfsfólkið eða njóta
gestrisni á hlýlegu heimili þeirra
hjóna. Tengslin við Minnesota
styrktust þegar dóttir mín fór þang-
að til náms. Þá var ekki síður gaman
Carol Pazandak
✝ HjörtfríðurHjartardóttir
fæddist í Stykk-
ishólmi 8. ágúst
1926. Hún lést á
Sjúkrahúsi Akra-
ness sunnudaginn
16. mars.
Foreldrar henn-
ar voru hjónin
Kristrún Zak-
aríasdóttir, f. 11.5.
1894, d. 20.1. 1961,
og Hjörtur Guð-
mundsson, kaup-
maður í Stykk-
ishólmi, f. 13.4. 1901, d. 2.6.
1987.
Hjörtfríður átti tvo bræður.
Þeir eru Zakarías Hólm, fyrrver-
andi tollvörður, f. 12.5. 1924, og
Gunnar Helgi, fyrrverandi skóla-
stjóri, f. 16.12. 1932.
1945 giftist Hjörtfríður Jóni
Steini Halldórssyni, skipstjóra
og útgerðarmanni í Ólafsvík, og
eignuðust þau fimm börn. Þau
eru: Hjördís Emílía, f. 23.9. 1947.
Hennar maki er Guðlaugur Wí-
um Hansson og eiga þau þrjár
dætur: Katrínu, Hjörtfríði Stein-
unni og Hjördísi Hörpu.
Matthildur Björg, f. 31.8. 1950.
Maki er Þorvaldur Héðinn Ein-
arsson og eiga þau þrjár dætur:
Ólínu Rakel, Svönu
Sigríði og Stein-
unni Dröfn. Krist-
rún, f. 13.6. 1953.
Hennar maki er
Vilhelm Þór Árna-
son og eiga þau
þrjá syni, Árna
Þór, Jón Stein og
Hjört. Dröfn, f. 3.7.
1955. Hennar maki
er Elías Há-
konarson og eiga
þau tvö börn:
Rannveigu og Jón
Stein. Halldór
Friðgeir, f. 9.6. 1957. Hans maki
var Hólmfríður Gylfadóttir og
eiga þau tvær dætur: Guðrúnu
Ylfu og Maríu Rún. Ömmubörn-
in eru alls þrettán, níu stúlkur
og fjórir drengir.
Langömmubörnin eru 10.
Fimm stúlkur og fimm drengir.
Hjörtfríður ólst upp í for-
eldrahúsum í Stykkishólmi og
starfaði við ýmiskonar störf
meðal amars fiskvinnslu og
verslunarstörf.
Eftir að Hjörtfríður giftist
Jóni Steini fluttist hún til Ólafs-
víkur og bjó þar alla sína tíð.
Hjörtfríður verður jarðsungin
frá Ólafsvíkurkirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
Elsku mamma, okkur langar oð
minnast þín með þessum orðum:
Manstu þegar mig fyrst þú sást,
sú minning lifir sterk og góð,
ég endurgoldið ekki hef
öll þín lög – öll þín Ijóð.
Þú hefur gefið mér svo margt
sem móðir aðeins kann á skil,
ég lærði af þér að lesa á blað,
ljós þitt veitti birtu og yl.
Já, ég veit að þú manst
miklu meira en ég,
en ég man það svo vel hvað
þú varst dásamleg
og það sem ég er er ég
vegna þín ó, mamma – já manstu.
já, ég veit að þú veist
veist það betur en ég
að við varðveitum það allt – mamma.
(Valgeir Guðjónsson.)
Við munum ávallt sakna þín.
Hvíl í friði.
Elsku pabbi, megi Guð styrkja
þig í þinni sorg
Hjördís, Matthildur,
Kristrún, Dröfn og Halldór.
Mig langar til að minnast þín,
Fríða mín, með nokkrum orðum.
Við lát kærkomins hrannast alltaf
upp góðu minningarnar en þær
slæmu gleymast. Ég hef nú engar
slæmar minningar til að gleyma, svo
ég er bara með þær góðu.
Ég var oft undrandi á því hvað þú
gast verið umburðarlynd og þolin-
móð. Á árunum þegar netavertíðir
voru í hámarki, mikið fiskaðist og
Jón Steinn reri á fullu og þú hugs-
aðir um heimilið, börnin og mig þeg-
ar ég dvaldi í þínu húsi á fyrstu
mánuðum fyrsta ömmubarnsins
þíns. Þú sýndir okkur öllum mikla
þolinmæði og umburðarlyndi, hvað
sem gekk á. Í landlegum tókst þú á
móti Halldóri, tengdapabba þínum,
bræðrunum, mágum þínum, öllum
skipstjórum á bátum Halldórs og
fleirum í eldhúsinu, skenktir kaffi
og kökur eins og hver gat í sig látið
á meðan rætt var um fiskiríið, sjó-
inn og gæftirnar.
Mikið var skeggrætt og oft há-
værar umræður. Lögðu allir sem til
þín þekktu leið sína í Efstabæ til að
ræða málin. Oft var fullt út úr dyr-
um. Aldrei kom orð frá þér um að
þér líkaði ekki félagsskapurinn sem
ég held nú að þér hafi líkað svona
inni við beinið. Alltaf ánægð með
þitt hlutskipti.
Svo þegar við unnum saman í
skúrunum við netin. Þú að prjóna á
pípur og ég að skera af eða fella net.
Diddi og Pálína, Hjördís og
stundum ömmubörn. Þetta var flott-
ur félagsskapur.
Oft var grínast og hlegið. Ég man
eftir þegar það kom fyrir að ég var
að bulla eitthvað í gríni þá hlóst þú
við og þá kom þessi setning: „Laugi,
af hverju talarðu svona maður?“
Þú gættir stundum orða minna.
Ekki gerði ég það.
Þú varst alltaf glöð í bragði, þótt
þú hafir ekki sagt mikið.
Eftir að þú hættir vinnu út á við
komu vinir og vandamenn áfram í
auknum mæli í Efstabæ, til að fá
kaffi og kökur og skeggræða málin.
Sunnudagarnir voru ansi mikið
uppteknir hjá þér. Það eitt sagði
ýmislegt um persónuleika þinn. Góð
og hlý manneskja á alla lund.
Með þessum fáu orðum kveð ég
þig og votta Jóni Steini, börnum,
barnabörnum og barnabörnum sam-
úð mína.
Megi minning þín lifa.
Þinn tengdasonur,
Guðlaugur Wíum Hansson.
Elsku amma Fríða, þá er komið
að kveðjustund. Mikið eigum við eft-
ir að sakna þín, sakna þess að hitta
þig ekki þegar við komum til Ólafs-
víkur og sakna þess að heyra ekki í
þér í símanum. Þú varst einstök
kona, minningarnar um þig hlaðast
upp þegar kominn er tími til að
kveðja. Það var alltaf svo gott að
koma til ykkar afa í Efstabæinn, þar
var alveg sérstakt andrúmsloft sem
erfitt er að lýsa í orðum. Þú varst
alltaf á fullu í eldhúsinu og afi eitt-
hvað að stússast í sjónvarpinu með
fjarstýringarnar í höndunum. Við
munum varla eftir þér öðruvísi en í
eldhúsinu að elda mat og baka fyrir
okkur.
Þessi síðustu ár hafa ekki alltaf
verið þér auðveld en þú kvartaðir
aldrei. Þú varst frekar fámál og lít-
illát kona sem hugsaðir fyrst og
fremst um aðra og síðast um sjálfa
þig.
Þegar komið var að því að kveðja
voru öll börnin þín og nánast öll
barnabörnin þín hjá þér. Erum við
þakklát fyrir að hafa fengið að vera
hjá þér á þessari stundu og við
fundum að það var mikill friður yfir
þér.
Elsku afi, þú hefur misst mikið og
vottum við þér innilega samúð.
Elsku amma, við kveðjum þig
með þessu litla ljóði:
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni,
sitji guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig.Jónsson frá Presthólum.)
Hvíldu í friði.
Þín ömmubörn,
Katrín, Fríða og Hjördís Harpa.
Elsku amma, nú kveðjum við þig í
hinsta sinn með miklum söknuði. Þú
munt alltaf eiga stóran hlut í hjarta
okkar.
Það verður skrítið að koma í
Efstabæ og ekki hægt að smella
kossi á kinnina þína, sitja við eld-
húsborðið og spjalla.
Við vitum að nú líður þér vel og
þá líður okkur einnig vel.
Þig, sem í fjarlægð fjöllin bak við dvelur,
og fagrar vonir tengdir líf mitt við,
minn hugur þráir, hjartað ákaft saknar,
er horfnum stundum ljúfum dvel ég hjá.
Heyrirðu ei, hvern hjartað kallar á.
Heyrirðu storminn kveðju mína ber.
Þú fagra minning eftir skildir eina,
sem aldrei gleymi meðan lífs ég er.
(Cesar - Karl Ó. Runólfsson.)
Takk fyrir allt, elsku amma.
Ástar- og saknaðarkveðjur,
Svana Sigríður og
Steinunn Dröfn.
Elsku amma Fríða. Ég trúi því
varla að þú sért farin. Tilhugsunin
um að hitta þig ekki aftur er svo
tómleg en ég veit að nú líður þér
miklu betur.
Það var alltaf svo gott að koma til
Ólafsvíkur til þín og afa. Húsið ykk-
ar er á svo fallegum stað í bænum
að mér fannst ég oft vera komin í
ævintýraheim þegar ég var þar. Þú
varst auðvitað hin fullkomna amma,
stóðst í eldhúsinu og reiddir fram
hinar ýmsu kræsingar handa okkur
eins og þér einni var lagið. Mamma
sagði mér oft frá því að þegar ég var
lítil hefði ég setið spennt á eldhús-
bekknum hjá þér og sungið á meðan
þú bjóst til hafragraut á morgnana.
Þú varst bara svo mikil húsmóðir í
þér, alltaf með svuntuna eða ryk-
suguna í hendinni enda hef ég oft
hlegið að því þegar ég kaupi
ákveðna hreingerningarsápu, þá
minnir lyktin mig alltaf á þig.
Þér var alltaf svo annt um okkur
barnabörnin og reyndir ávallt að
vara okkur við þeim hættum sem að
okkur steðjuðu í lífinu en áttir þar
oft á tíðum í stökustu vandræðum
því flest okkar eru ansi ákveðinn
þjóðflokkur. En flest okkar eru nú
vaxin úr grasi og söknum við þín
sáran því það er engin amma eins
og amma Fríða.
Elsku amma, megi góður guð
blessa og varðveita minningu þína.
Rannveig.
Hún Fríða amma er farin og
hennar verður sárt saknað.
Við það er ákveðnum kafla lokið í
mínu lífi sem ég vonaði að myndi
ekki taka enda alveg strax, en ég
má ekki vera eigingjörn, einhvern
Hjörtfríður
Hjartardóttir
Elsku besta langamma eða
bara amma Fríða eins og við
kölluðum þig alltaf, okkur
langar að kveðja þig með
þessum texta sem við sömd-
um:
Elsku besta amma mín,
mjúk var alltaf höndin þín.
Guð mun alltaf geyma þig,
við munum alltaf sakna
þín.
Þínar langömmustelpur,
Birna Rós og Snædís Mjöll.
HINSTA KVEÐJA