Morgunblaðið - 01.06.2008, Qupperneq 38

Morgunblaðið - 01.06.2008, Qupperneq 38
38 SUNNUDAGUR 1. JÚNÍ 2008 MORGUNBLAÐIÐ MENNING Úrval af kvartbuxum og stuttum vestum Nýbýlavegi 12, Kóp. • s. 554 4433 Opið virka daga kl. 10-18 • laugardaga kl. 11-16 Eftir Einar Fal Ingólfsson efi@mbl.is SIGURJÓN er svo víðfeðmur og margslunginn í sinni list að við getum í okkar litla safni hvorki gert honum né list hans nægilega góð skil þegar komið er að svona merkisári, aldarafmælinu,“ segir Birgitta Spur, forstöðumaður List- safns Sigurjóns Ólafssonar í Laug- arnesi, ekkja listamannsins. Fyr- irhugað er að setja upp fjórar sýningar þar sem mismunandi þáttum í ferli þessa mikilvirka og mikilvæga listamanns verða gerð skil. Fyrsta sýningin verður opnuð í stöðvarhúsi Búrfellsvirkjunar um miðjan júnímánuð. „Það tengist því að Lands- virkjun styrkti safnið verulega á síðustu tveimur árum, þannig að við komumst vonandi klakklaust gegnum afmælisárið og gátum far- ið út í nauðsynlegar viðgerðir á húsnæði safnsins. Á móti setjum við upp sýningu í stöðvarhúsinu. Ég frétti það í gær, mér til mikillar ánægju, að vinnu- módel úr gifsi sem Sigurjón vann eftir, þegar hann var að gera steypumótin fyrir verkin á hinum hinum 90 metra langa vegg stöðv- arhússins, er ennþá til. Þetta er módel með nákvæmri mynd lág- myndanna sem hann stækkaði síð- an tuttugufalt. Ég hef í mörg ár leitað að þessu. Sigurjón átti til að gefa aðdáendum hitt og þetta og ég hélt að módelið hefði farið út úr húsi á þann hátt. Svo kom upp úr dúrnum að fyrrverandi yfirvél- stjóri hjá Landsvirkjun hefur varð- veitt þessar myndir. Þær verða á sýningunni því það eru engar vinnuteikningar til af verkinu. Sig- urjón teiknaði yfirleitt ekki. Hann sá allt fyrir sér í þrívídd og var ekkert að eyða tíma í að teikna neitt nákvæmlega upp.“ Í Danmörku verður í haust opn- uð sýning á andlistsmyndum Sig- urjóns í fyrrum konungskastala í Hillerød, Det Nationalhistoriske Museum paa Frederiksborg Slot. Þar er hýst safn portrettmynda. „Við höfum unnið að þessari sýningu í meira en tvö ár. Mér þótti spennandi að sýna portrett Sigurjóns og varpa ljósi á hann að nýju í Danmörku, eftir öll þessi ár. Safnið mun prjóna við umfangs- mikla sögulega sýningu um sam- band Danmerkur og Íslands. Í tengslum við sýninguna gefum við út bók þar sem danskur list- fræðingur skrifar um portrett Sig- urjóns og feril hans.“ Birgitta segir að því miður verði að borga með sýningunni og það hafi ekki gengið alveg nógu vel að safna styrkjum. Vonast hún þó til þess að horfi til betri vegar. „Þetta verður vonandi ánægju- leg endurkoma Sigurjóns til Dan- merkur. Hann gerði mörg lyk- ilverk þarna úti og þroskaðist á þessum tíma sem listamaður. Hann fór til baka til Íslands árið 1945, á viðkvæmum tíma og Danir tóku því mjög persónulega. Það var eins og hjónaskilnaður. Eins og einn listfræðingur komst að orði, þá fannst þeim hann hafa svikið Dan- mörku. Í dag er Sigurjóns ekki getið í danskri listasögu. Hann er alveg dottinn út. Ég er að reyna að leiðrétta þetta – því hann var afar virkur í dönsku listalífi fyrir miðja öldina.Við eigum harma að hefna,“ segir Birgitta, hlær og bætir síðan við að vitaskuld væri áhugavert fyrir danska listasögu að fá þennan týnda hlekk í heildarmyndina. Einskonar fóstbræðralag „Okkur fannst ennþá vanta að setja Sigurjón í stærra samhengi hér heima og Hafnarborg bauðst til að leggja húsnæðið til; í byrjun október verður opnuð þar sýningin Sigurjón og Þorvaldur – Tveir módernistar, þar sem einnig verða verk Þorvaldar Skúlasonar. Það voru tvö ár á milli þeirra, og þeir voru nátengdir. Þeir kynntust sem unglingar hjá Ásgrími Jónssyni og fóru báðir utan til náms 1928. Þeir hittust aftur í Danmörku, sýndu saman þar, þaðan fór Þorvaldur til Frakklands og svo til Íslands snemma í stríðinu. Hér hittust þeir aftur og sýndu saman á Sept- embersýningunni. Það var alltaf sterk taug á milli þeirra, þótt þeir væru ólíkir. Einskonar fóst- bræðralag. Þetta er samvinnuverkefni Listasafns Sigurjóns, Listasafns Háskólans og Hafnarborgar. Glitn- ir mun kosta sýninguna ásamt sýn- ingarskrá og rannsóknarvinnu. Það þarf að koma þessum köppum til skila til þeirra kynslóða sem þekkja ekki vel til verka þeirra. Loks verður sérstök afmælissýn- ing hjá okkur. Þetta verður fræðslusýning sem mun standa í allan vetur, þar sem reynt verður að upplýsa yngra fólkið. Ætli hún verði ekki opnuð á afmælisdaginn, 21. október – þá verður hátíð í bæ.“ Aldarafmælis Sigurjóns Ólafssonar myndhöggvara minnst með sýningaröð Víðfeðmur og margslunginn Morgunblaðið/ÞÖK Safnstjórinn „Ég er að reyna að leiðrétta þetta,“ segir Birgitta Spur, sem hér er við verkið Móðir mín, um þögnina sem ríkir í Danmörku um framlag Sigurjóns Ólafssonar þar í landi. ALDARAFMÆLIS Sigurjóns Ólafssonar myndhöggvara í október verður minnst á ýmsan hátt á næstu mánuðum.Í stöðvarhúsi Búrfellsvirkjunar verður sett upp sumarsýning sem tengist stórum veggmyndum Sigurjóns á stöðvarhúsinu. Á Friðriksborgarsafninu, Det Nationalhistoriske Museum paa Frederiksborg Slot, í Hilleröd, verður haldin sérsýning á mannamynd- um Sigurjóns. Opnar hún 18. september og stendur til ársloka. Sýningin Sigurjón og Þorvaldur – Tveir módernistar, með verkum Sigurjóns og Þor- valdar Skúlasonar, verður í Hafnarborg 4. október til 10. nóvember. Í Listasafni Sigurjóns verður sett upp sýning sem opnuð verður á afmæl- isdaginn, 21. október í haust. Þá er stefnt á útgáfu DVD-disks með mynd- og fræðsluefni um lista- manninn. Sýningar heima og í Danmörku TÓNLIST Salurinn í Kópavogi Tónleikafyrirlesturbbbbn Keith Terry hélt fyrirlestur og flutti eigin tónsmíðar. Fimmtudagur 29. maí. FYRSTU kynni mín af því að lík- aminn gæti verið ásláttarhljóðfæri var kvikmynd sem ég sá þegar ég var lítill og var um Tarzan apabróður. Tarzan drap ljón og setti annan fótinn á hræið af því, öskraði ógurlega og barði sér á brjóst. Mörgum árum síðar sá ég Ragn- hildi Gísladóttur og fleiri berja sig á tónleikum í London í tilefni af full- veldisdeginum, en það var þegar Jak- ob Magnússon var nokkurs konar menningarsendiherra þar í borg. Ég man ekki hvort Ragnhildur öskraði ógurlega, en hún barði sér svo sann- arlega á brjóst. Upp úr því var stofn- uð hljómsveit sem nefndist Human Body Orchestra og gaf hún út geis- kadiskinn High North. Hljóðin á disk- inum voru eingöngu líkamshljómar og raddir, unnar með tölvu. Tónleikar í Salnum á fimmtudags- kvöldið voru sömu ættar, þótt ljón væri ekki drepið eða hljóðin mögnuð upp í tölvu. Reyndar voru þetta ekki tónleikar í hefðbundnum skilningi, heldur tónleikafyrirlestur, og var hann haldinn af slagverksleikaranum Keith Terry. Fyrirlesturinn var athyglisverður. Terry fjallaði um fjölbreyttan takt sem einkennir ólík landsvæði og hvernig mismunandi hrynjandi getur skarast eftir því hvaða tækni er beitt. Áheyrendur voru fengnir í hinar ýmsu búksláttartilraunir og útkoman var oft býsna framandi, enda farið um margar lendur tónlistarinnar, allt frá Afríku til Balí, og jafnvel lengra. Terry kryddaði mál sitt ríkulega með húmor og ýmislegt fyndið kom upp, þar á meðal frá einum dreng meðal áheyrenda, sem spurði Terry hvort svona búksláttur gæti orsakað innvortis blæðingar. Nei, búkslátturinn var ekki mjög harkalegur. Terry er líka grannvax- inn og fínlegur og ekki að sjá að hann myndi þola miklar barsmíðar. En þótt hann öskraði ekki eða léti á annan hátt vígalega voru verkin hans afar lífleg, og oft kostuleg. Þar bar hæst atriði þar sem hann lék á tístandi leik- föng, en dans með drullusokk var líka eftirminnilegur. Og hrynjandin sem skapaðist við einfaldan boltaleik var skemmtilega hnitmiðuð. Best af öllu var þó fróðleikurinn. Hrynjandin í tónlist margra framandi þjóða er oft miklu flóknari en maður gerir sér grein fyrir. Svona fyrirlestur hjálpar fólki að skilja hugsunina á bak við hana. Auk þess er stöðug hrynj- andi alls staðar, hvort sem það er tifið í vekjaraklukkunni eða hringur árs- tíðanna, nú eða fæðing, dauði og hugsanleg endurfæðing. Eins og Terry benti á er það líka tónlist. Þýðir það ekki að fegurðin sé allt í kring? Jónas Sen Drullusokk- ur og tíst- andi leikföng SÝNINGARRÝMIÐ StartArt, í gömlu húsi við Laugaveg, er rekið af sex listakonum sem nú sýna saman undir titlinum Heima. Nokkur herbergi á efri hæð, þröngur gangur, stigi og bakgarð- ur mynda umgjörð um verkin. Sýningunni er fylgt eftir með upp- lýsandi skrifum Beatrix von Wen- del sálfræðings og Þóru Þór- isdóttur, listfræðings og listgagnrýnanda. Við lifum á tímum þar sem hug- takið „heima“ er mjög brýnt og í sífelldri umbreytingu, greinarnar tvær í sýningarskránni nálgast þetta frá mörgum hliðum. Sýn- ingin sjálf er furðu stór og fjöldi ólíkra verka á henni. Hugtakið birtist hér meðal annars sem smækkuð mynd af heiminum og er margbreytileg eftir því. Óhugnaður ríkir í innsetningu Önnu Eyjólfsdóttur en hér er við- fangsefnið svo áleitið að nær ómögulegt er að skoða verkið sem slíkt, þær tilfinningar sem kvikna og tengjast raunverulegum at- burðum sem verkið byggist á, verða alltaf yfirsterkari. Eldhús- skápur Þórdísar Öldu Sigurð- ardóttur sem sýnir raunveruleika hænsnaræktunar minnir á stærra samhengi neysluvenja heimilisins á beittan og óvæntan máta. Verk hennar í bakgarði birtir hugleið- ingar um valdajafnvægi og al- þjóðlegt samhengi, en í gangi sýn- ir hún eiginleika borgarumhverfis, umgjörð einstaklinga sem hver um sig býr yfir eigin heimi, hér túlk- aður með uppáhaldsbók. Magda- lena Margrét Kjartansdóttir sýnir kraftmiklar þrykkmyndir af kon- um, í líkamsstærð, Þuríður Sig- urðardóttir málar gamlar og nýrri minningar í birtingarmynd hluta sem við notum hversdags. Minn- ingar birtast líka á áleitinn hátt í verki hennar Tíu dropa, takk, sem sýnir að kaffidrykkja á sér marg- ar hliðar. Ása Ólafsdóttir sýnir tjöld, eða líkön af tjöldum og ljós- myndir af þeim, í verkum hennar kemur fram hin sífellda viðleitni mannsins til að skapa sér skjól. Ragnhildur Stefánsdóttir sýnir myndband sem nær tökum á manni, hér er heimilið griðastaður og endastöð, en í öðru verki henn- ar birtist óvænt sjónarhorn og lýs- ir upp tilveruna. Sýningin Heima birtir sérlega vel hvað konum liggur mikið á hjarta þegar kemur að þessu hug- taki. Ekki væri síður áhugavert að sjá hvaða augum karlkyns lista- menn líta fyrirbærið. Sýningin í heild er misjöfn að styrkleika, nálgunin ólík og heildarmyndin sundurlaus. Engu að síður nýtur hún sín vel í rýminu og býr yfir vissum drifkrafti, auk þess eru verkin óvenju tilfinningarík og allt þetta er í góðum samhljómi við viðfangsefnið. Hugtakið Heima er tvímælalaust tilefni til vangaveltna og ef til vill úrvinnslu á breiðari vettvangi. Heimur í hnotskurn MYNDLIST StartArt við Laugaveg Til 1. ágúst. Opið þri. til lau. frá kl. 13– 17. Aðgangur ókeypis. Heima, samsýning sex listakvenna bbbnn Ragna Sigurðardóttir Morgunblaðið/G.Rúnar Drifkraftur Hugtakið Heima er tvímælalaust tilefni til vangaveltna.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.