Morgunblaðið - 12.11.2008, Blaðsíða 22

22 Daglegt líf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. NÓVEMBER 2008
Eftir Svanhildi Eiríksdóttur
Reykjanesbæ
Aðstæður eins og við erum að glíma viðnúna í þjóðfélaginu geta lagst þungtá fólk og við því þarf að bregðastskjótt. Til að mæta því bjóðum við
upp á opin viðtöl og ráðgjöf en fólk getur pant-
að tíma fagmönnum hér í Björginni. Auk þess
er fólk alltaf velkomið til okkar á meðan opið
er,“ sagði Ragnheiður Sif Gunnarsdóttir, for-
stöðumaður Bjargarinnar, geðræktarmið-
stöðvar Suðurnesja, í samtali við blaðamann.
Að frumkvæði fjölskyldu- og félagssviðs
Reykjanesbæjar (FFR) hefur verið komið á
þjónustu og stuðningi vegna sérstakra að-
stæðna á fjármálamarkaði. Að starfinu koma
margar stofnanir, fyrirtæki og félagasamtök
og aukið samstarf er þeirra á milli. Samkvæmt
upplýsingum frá Hjördísi Árnadóttur, fram-
kvæmdastjóra FFR var áhugi á þessu starfi
mikill og víðtækur. Settir hafa verið á lagg-
irnar tveir aðgerðahópar; velferðarhópur sem
er ætlað að tryggja samstarf þeirra stofnana
sem vinna að velferð íbúanna, samræma þjón-
ustu þeirra og aðgerðir eftir þörfum og vinnu-
markaðshópur sem mun fást við verkefni sem
tengjast væntanlegum aðstæðum í efnahags-
lífinu og afleiðingum þeirra. Vinna þessa hóps
snýr að vinnumarkaðinum, menntunarmögu-
leikum og aðgerðum á breiðum grundvelli,
m.a. til að mæta ófyrirséðu atvinnuleysi á
svæðinu. Vinnuhóparnir samræma sig svo að
ekki séu allir að gera það sama og vinna saman
eftir því sem við á.
Meðal þátttökuaðila í velferðarhópi er
Björgin, geðræktarmiðstöð Suðurnesja, en
breytingar á rekstrarformi miðstöðvarinnar
gerir starfsfólki kleift að bjóða upp á betri
þjónustu en áður. „Eftir að Samband sveitar-
félaga á Suðurnesjum, félags- og trygginga-
málaráðuneytið og Heilbrigðisstofnun Suð-
urnesja komu að rekstri Bjargarinnar í
ársbyrjun gafst kostur á að flytja í stærra hús-
næði og samfara því veita þeim breiða hópi
fólks sem hingað sækir betri þjónustu,“ sagði
Ragnheiður Sif Gunnarsdóttir forstöðumaður.
Björgin flutti í nýtt húsnæði að Suðurgötu 12
og 15 síðastliðið vor.
Þarf að rjúfa félagslega einangrun
Ragnheiður Sif sagðist merkja aukna að-
sókn í Björgina, en að jafnaði sækja þangað 25
til 30 manns daglega. Hún sagði að bæði væri
um að ræða fólk sem á við geðræn vandamál
að stríða og fólk sem er atvinnulaust, en auk
þess að vera athvarf byði miðstöðin upp á
margskonar endurhæfingarúrræði. „Margir af
okkar skjólstæðingum leita í þá samveru sem
boðið er upp á hér alla virka daga. Aðrir þurfa
sérhæfðari þjónustu, svo sem hópastarf. Það
er mjög mikilvægt að sporna við félagslegri
einangrun sem getur leitt til geðrænna kvilla,
jafnvel alvarlega geðsjúkdóma. Það tekur oft
langan tíma að ná fyrri færni ef fólk lendir í
slíkum vítahring,“ sagði Ragnheiður Sif og
benti á nýjung í starfinu. „Við erum að fara að
stað með stuðningshóp, sem er fyrir aðstand-
endur þeirra sem eiga við geðheilsuvanda að
stríða og stuðningshóp fyrir einstaklinga sem
glíma við geðheilsuvanda en eru jafnframt í
vinnu og/eða námi. Auk þessara hópa eru ýmis
námskeið í boði.“
Auk athvarfsins og hópastarfsins sem hér
hefur verið nefnt eru þrír aðrir þættir í end-
urhæfingarþáttum Bjargarinnar; iðja, eft-
irfylgni og geðræktarskóli. Geðræktarskólinn
er einnig meðal nýjunga hjá Björginni en
markmið hans er fyrst og fremst sjálfstyrking
og sjálfefling sem náð er fram með náms- og
starfsendurhæfingu. „Þar leggjum við áherslu
á að hver einstaklingur læri að þekkja styrk-
leika sína og nýta þá hæfileika sem hann býr
yfir, bæði úti í samfélaginu og í einkalífi.“
Ragnheiður Sif benti í lokin á mikilvægi
þess að upplýsa samfélagið um geðheilbrigði
og mikilvægi þess að rækta geðheilsuna. Með
það að leiðarljósi stóð Björgin nýverið fyrir
„geðveikum dögum“ með fjölbreyttum uppá-
komum þar sem íbúar á þjónustusvæði mið-
stöðvarinnar voru hvattir til að kynna sér
starfsemina og taka þátt. Meðal dagskrárliða
var geðræktarganga og kynnt var fjölbreytta
iðja Bjargarfélaga sem selja handverk undir
merkjum „geðveikrar hönnunar“. Í Björginni
er hægt að nálgast ýmiss konar gjafavörur og
styðja um leið gott málefni. Meðal áherslu-
þátta nú er útgáfa jólakorta sem félagsmenn
hafa hannað en útgáfan er styrkt af Rót-
arýklúbbi Keflavíkur. Aftan á kortunum eru
spakmæli sem eiga við á öllum stundum, en
ekki síst nú, s.s.: „Þú getur ekki glatað því sem
þú hefur gefið öðrum.“
Öruggt skjól á erfiðum tímum
Morgunblaðið/Svanhildur Eiríksdóttir
Geðveikt Meðal þess sem Björgin stóð fyrir á „geðveikum dögum“ var geðræktarganga.
Starfsfólk vildi minna á mikilvægi þess að rækta geðheilsuna og hengdi geðorð á ljósastaura.
Víðtækri þjónustu og stuðningi vegna sérstakra aðstæðna á fjármálamarkaði hefur verið
komið á fót bæði í Reykjanesbæ og nágrannasveitarfélögum
Skjól Ragnheiður Sif Gunnarsdóttir í einu iðjuherbergi
Bjargarinnar þar sem gestir geta sinnt áhugamálum.
Í HNOTSKURN
»Íbúar á Suðurnesjumhafa nú greiðari aðgang
að félags- og sálfræðingum.
»Lögð er áhersla á aðskólar og kirkjur séu
öruggt skjól.
»Hjálparstofnarnir áborð við Rauða krossinn
og Hjálpræðisherinn eru
með nytja- og fatamarkaði.
»Heilbrigðisstofnun Suð-urnesja og lögreglan á
Suðurnesjum fylgjast
grannt með gangi mála og
bregðast við eftir þörfum.
www.bjorgin.is.
Mikilvægt er að haldatönnunum heil-brigðum og liður í þvíer að þekkja það sem
hefur áhrif á tannheilsuna. Vatn er
besti svaladrykkurinn, eins og allir
vita, og óhætt er að drekka vel af
því. Í vatni er engin orka og það er
því ákjósanlegasti drykkurinn til
að viðhalda vökvajafnvægi lík-
amans. Við búum við þau forrétt-
indi að geta drukkið vatnið beint úr
krananum og bragðgæðin eru mik-
il. Í vatni er enginn viðbættur syk-
ur, engin sætuefni, engin sítrónu-
sýra (E330), engin rotvarnarefni
og engin bragðefni. Sýrustig vatns
er pH=7,0, eins og munnvatns, og
því eyðir það ekki glerungi tann-
anna.
Kolsýrt vatn
Góður valkostur til viðbótar við
kranavatnið er kolsýrt vatn (sóda-
vatn) ef það inniheldur einungis
kolsýru (pH=5,92) eða kolsýru og
bragðefni (pH=4,17), en kolsýra
hefur engin glerungseyðandi áhrif.
Glerungseyðing
Flestir svaladrykkir á íslenskum
markaði hafa hins vegar glerungs-
eyðandi áhrif og gildir það jafnt um
ávaxtasafa (pH:1,98-3,95), gos-
drykki (pH: 2,48-3,14), íþrótta-
drykki (pH: 2,78-3,28), orkudrykki
(pH: 2,56-2,90) sem og hluta vatns-
drykkja. Glerungseyðing er skil-
greind sem eyðing glerungs af
völdum efnafræðilegra ferla, óháð
bakteríum. Vel er þekkt að mikil og
tíð neysla áðurnefndra svala-
drykkja getur leyst upp glerung
tannanna og glerungseyðing er
vaxandi vandamál hjá börnum og
ungmennum á Íslandi.
Hvað er í bragðbættum
vatnsdrykkjum?
Bragðbættum vatnsdrykkjum
hefur verið stillt upp sem mótvægi
við gos-, íþrótta- og orkudrykkjum
og þeir eru markaðssettir sem
„hollara val“. Það á við ef valið er
kolsýrt vatn (sódavatn) sem inni-
heldur einungis kolsýru eða kol-
sýru og bragðefni. En margt bend-
ir til þess að ef sítrónusýra (E330)
er í vatnsdrykknum þá séu gler-
ungseyðandi áhrif þeirra svipuð, og
síst minni en annarra svaladrykkja.
Flestir drekka vatnsdrykki á svip-
aðan hátt og aðra svaladrykki; sop-
ið er á flöskunni öðru hvoru þar
sem bragðgæðin halda sér með
skrúfuðum tappa. Munnvatnið
verndar tennurnar en vernd-
unarmáttur þess verður lítill ef
„súr“ vatnsdrykkur fær að „baða“
tennurnar með jöfnu millibili. Því
er nauðsynlegt að skoða innihalds-
lýsingu drykkjanna, til að vera viss
um að rétti drykkurinn sé valinn –
tannanna vegna. Drekkum vatn
sem oftast og stundum kolsýrt
vatn, með eða án bragðefna, en sem
sjaldnast með sítrónusýru (E330).
Bragðbættir vatnsdrykkir – eru þeir hollir?
Hólmfríður Guðmundsdóttir,
tannlæknir – Lýðheilsustöð.
Í vatni er:
 enginn viðbættur sykur
 engin sætuefni
 engin sítrónusýra (E330)
 engin rotvarnarefni
 engin bragðefni
Vatn er gott
hollráð um heilsuna