Morgunblaðið - 12.11.2008, Blaðsíða 42
42 MenningFRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. NÓVEMBER 2008
ÞÓTT margir þekki eflaust nafn
Dieters Roth, eru þeir færri sem
þekkja lífshlaup þessa merka mynd-
listarmanns til hlítar.
Dieter, sem vann um skeið í Kaup-
mannahöfn við danskt hönnunarfyr-
irtæki, varð ástfanginn af íslenskri
konu sem þar var við nám. Hann
fylgir henni til Íslands, eignast fjöl-
skyldu og setur mark sitt á íslenskt
listalíf með ýmsum hætti. Þótt hann
yfirgefi landið innan áratugar hafa
þær taugar sem binda hann við land
og þjóð allt fram að andláti hans
nægilegan styrk til að draga hann til
baka ár eftir ár.
Alþjóðlega vann hann sér orðspor
sem einn mikilvægasti listamaður
sinnar samtíðar. Hann var frum-
kvöðull í sinni listsköpun og frum-
legur í vali á þeim miðlum er hann
notaði til að koma hugmyndum sín-
um á framfæri. Dieter Roth var
gríðarlega afkastamikill og starfaði
meðal annars með heimsfrægum
jöfrum á borð við Richard Hamilton
og Joseph Beuys.
Kvikmynd Hilmars Oddssonar
Dieter Roth Puzzle rekur ævi hans,
þroskasögu sem listamanns og hug-
myndafræðilega þróun. Myndin var
frumsýnd fyrir skömmu hér á landi
og vakti nýverið töluverða athygli á
Frieze listkaupstefnunni í London.
Þeir sem hafa áhuga á samtímalist
geta einnig séð myndina í kvöld, því
hún verður sýnd í Listasafni
Reykjavíkur, kl. 20.
Lífi Dieters
Roth púsl-
að saman
Morgunblaðið/Jim Smart
Stóra borðrústin Verk eftir Roth.
Sýning í kvöld
GUJA Dögg, deildarstjóri
byggingarlistardeildar Lista-
safns Reykjavíkur, sótti Fen-
eyjatvíæringinn í byggingarlist
2008 heim. Hún mun í fyr-
irlestri annað kvöld veita inn-
sýn í þá alþjóðlegu breidd og
listrænu vídd byggingarlistar
sem einkennir tvíæringinn, allt
frá ljóðrænni yfirtöku hins jap-
anska Ishigami og frumlegri
framtíðarsýn hinna dönsku
BIG (Bjarke Ingels Group) til fljótandi rýmisinn-
setningar Zaha Hadid og kitlandi ljósatilrauna
Ólafs Elíassonar svo eitthvað sé nefnt.
Fyrirlesturinn fer fram í Hafnarhúsinu annað
kvöld, fimmtudagskvöld, kl. 20.
Fyrirlestur
Tvíæringurinn
í byggingarlist
Guja Dögg
Hauksdóttir
Í KVÖLD fara fram stór-
tónleikar í Háskólabíói þar sem
meðal annars koma fram
Ragnheiður Gröndal, Í svört-
um fötum, Klaufarnir, Magni,
Sálin hans Jóns míns, Páll Rós-
inkranz, Geir Ólafsson og
Hara-systur.
Tónleikarnir eru til styrktar
nýjum forvarna- og fræðslu-
sjóði til styrktar þeim sem eiga
við geðræna vanlíðan eða veik-
indi að stríða. Markmið sjóðsins eru að afla
styrkja til náms, berjast gegn fordómum og efla
nýsköpun í geðheilbrigðisþjónustu.
Tónleikarnir hefjast kl. 20 og kostar 2.000 kr.
inn. Miðasala er í verslunum Lyfju.
Tónleikar
Til styrktar
geðheilsunni
Magni kemur fram
á tónleikunum.
Á HÁSKÓLATÓNLEIKUM í
dag flytja Bylgja Dís Gunn-
arsdóttir sópransöngkona og
Lára Rafnsdóttir píanóleikari
Heimskringlu Tryggva M.
Baldvinssonar við ljóð Þórarins
Eldjárns.
Bylgja Dís útskifaðist frá
Söngskólanum í Reykjavík árið
2003, hún lauk meistaraprófi í
tónlist og söng frá Royal Scott-
ish Academy of Music and
Drama í nóvember árið 2007 og hlaut þar verðlaun,
Chevron Excellence Award, fyrir framúrskarandi
námsárangur.
Tónleikarnir hefjast kl. 12.30, aðgangseyrir er
1.000 kr., ókeypis fyrir nemendur Háskóla Íslands.
Tónleikar
Bylgja og Lára
flytja Heimskringlu
Bylgja Dís
Gunnarsdóttir
Eftir Einar Fal Ingólfsson
efi@mbl.is
„ÞEGAR ég flutti aftur til Íslands
árið 2000 og fór að kenna hér, tók
ég að kynnast öðrum íslenskum
gítarleikurum, sem urðu til meðan
ég sneri baki við landinu,“ segir
djassgítarleikarinn Jón Páll
Bjarnason. „Þar á meðal voru
þessir snillingar, Ásgeir og Eddi.
Djassgítaristar eru ekki stór þjóð-
flokkur hér en við fórum að hittast
og það vatt upp á sig.“
Út úr þeim vafningi spratt fram
tríó gítarleikaranna þriggja, JP3,
og nýr samnefndur diskur. Jón
Páll, Eðvarð Lárusson og Ásgeir
Ásgeirsson leika þar eigin laga-
smíðar, studdir af Þorgrími Jóns-
syni bassaleikara og Erik Qvick
trommara.
„Þegar við ákváðum að taka upp
plötu fórum við að hripa niður
djasslög sem við þekktum og höfð-
um áhuga á að leika saman. Svo
fórum við að velta fyrir okkur
hverjir höfðu samið lögin, til að
þetta væri allt löglegt, en það var
hálfgert vesen. Við ákváðum því
að einfalda málið og búa öll lögin
til sjálfir – þá var höfundarréttur
ekkert að vefjast fyrir okkur,“
segir Jón Páll og brosir.
Ásgeir er í för með Jóni Páli og
hann segir að hugmyndin að
tríóinu hafi verið Jóns Páls. „Þetta
hefur verið afar skemmtilegt og
gefandi samstarf,“ segir hann.
„Í djassmúsík smitast frá einum
til annars,“ bætir Jón Páll við.
„Þeir læra kannski einhver „likk“
af mér en ég læri líka af þeim.
Þannig er það alltaf þegar maður
spilar djass, maður lærir af þeim
sem maður spilar með og verður
fyrir áhrifum frá þeim. Það virkar
alltaf í báðar áttir.
Það er mikill unaður að spila
með þessum ungu mönnum. Ég
hélt um tíma, fyrir einhverjum
áratugum, að djassinn væri bú-
inn hérna, en það hefur ræst úr
honum.“
„Tónlistarskóli FÍH breytti
öllu,“ segir Ásgeir.
„Já, þegar ég flutti af landi
brott árið 1964 þá var djass á
niðurleið. Hann hér um bil
hvarf, þangað til ný uppspretta
myndaðist í Tónlistarskóla FÍH.
Þaðan hefur verið straumur
fínna spilara – djasslíf og útgáfa
hefur blómstrað. Nú eru miklu
fleiri að spila með. Ekki má
gleyma áheyrendum. Í gamla
daga aðhylltist frekar þröngur
hópur djass. Nú fer maður og
spilar á minni stöðum úti á landi,
og þar koma virðulegir borgarar
og digga djass á útopnu. Áður
vildu þeir ræla og skottís.“
Hefur ræst úr djassinum
„Þeir læra kannski einhver „likk“ af mér,“ segir Jón Páll Bjarnason um félagana í
JP3, Ásgeir Ásgeirsson og Eðvarð Lárusson – en hann segist líka læra af þeim
Ljósmynd/Ólafur B. Lárusson
Djassgítaristarnir Eðvarð Lárusson, Ásgeir Ásgeirsson og Jón Páll Bjarnason töfra fram sveiflu úr strengjunum í JP3.
KRISTJÁN Jóhannsson tenór kemur fram á tón-
leikum til styrktar ADHD-samtökunum sem fara
fram næstkomandi sunnudag í Kristskirkju í
Landakoti. Ásamt Kristjáni koma fram Hulda
Björk Garðarsdóttir sópran og Eyjólfur Eyjólfs-
son tenór ásamt kvennakór Vox Feminae. Á efn-
isskrá eru meðal annars verk eftir Atla Heimi
Sveinsson, J.S. Bach, Dvorák, Händel, C.
Franck, W.A. Mozart, Otto Ohlsson og Sigvalda
Kaldalóns.
Caritas á Íslandi, góðgerðarsamtök kaþólsku
kirkjunnar, efna til tónleikanna til styrktar
ADHD-samtökunum sem eru til stuðnings börn-
um og fullorðnum með athyglisbrest, ofvirkni og
skyldar raskanir. Samkvæmt rannsóknum glíma
7,5% barna við athyglisbrest og ofvirkni. Um
50% eru áfram með ADHD sem fullorðin. Ein-
staklingar með ADHD eiga á hættu að fara hall-
oka bæði náms- og félagslega. Þunglyndi, kvíði
og brotin sjálfsmynd eru algengir fylgikvillar.
Markmið ADHD-samtakanna er að börn og full-
orðnir með athyglisbrest, ofvirkni og skyldar
raskanir mæti skilningi alls staðar í samfélaginu
og fái þjónustu sem stuðli að félagslegri aðlögun
þeirra, möguleikum í námi og starfi og almennt
bættum lífsgæðum.
Tónleikarnir hefjast kl. 16 næstkomandi
sunnudag, 16. nóvember. Miðasala á Caritas-
tónleikana er í Pennanum, Austurstræti og
Kringlunni, á skrifstofu ADHD-samtakanna við
Háaleitisbraut 13 og á skrifstofu kaþólsku
kirkjunnar við Hávallagötu. Miðaverð er 5.000
kr. og rennur allur ágóði til ADHD-samtak-
anna. ingveldur@mbl.is
Kristján í Kristskirkju
Morgunblaðið/Golli
Vinsæll Kristján Jóhannsson sló rækilega í gegn
með Sinfóníuhljómsveit Íslands nýlega.
Caritas-tónleikarnir 2008 fara fram á sunnudaginn
Myndin státar af lé-
legasta opnunaratriði
Bond-sögunnar og er sjón
sögu ríkari 49
»
Í TILEFNI af
sýningu Lista-
safnsins á Ak-
ureyri undir yf-
irskriftinni Orð
Guðs heldur
Fiskurinn,
félag guð-
fræðinema, mál-
fund í aðalbygg-
ingu Háskóla
Íslands í stofu A-229 í dag klukkan
16.
Á fundinum mun Þóra Þórisdóttir,
sýningarstjóri nefndrar sýningar,
fjalla um hugmyndir sínar og
ástæðu fyrir því að blása til sýning-
arinnar auk þess sem aðrir þátttak-
endur munu kynna verk sín lítillega.
Þau eru Ólöf Nordal, Jeanette Cas-
tioni, Etienne de France, Arnaldur
Máni Finnsson og Steingrímur Ey-
fjörð.
Á sýningunni er gengið út frá því
að færa kristna eða trúarlega um-
ræðu inn í íslenskan samtíma á öðr-
um vettvangi en við höfum átt að
venjast.
Allar nánari upplýsingar um sýn-
inguna má finna á listasafn.ak-
ureyri.is.
Þóra ræðir
Orð Guðs
Þóra Þórisdóttir
Þrír samstilltir djassgítarar
með Útlendingahersveitinni og
Sigurði Flosasyni.
Ásgeir Ásgeirsson útskrifaðist
úr Tónlistarskóla FÍH árið 1999 og
nam síðan við Conservatorium van
Amsterdam. Hann hefur leikið
flestar tegundir tónlistar, komið
fram í útvarpi og sjónvarpi og ver-
ið tilnefndur til Íslensku tónlist-
arverðlaunanna bæði sem gít-
arleikari og fyrir lagasmíðar sínar.
Eðvarð Lárusson útskrifaðist frá
djassdeild Tónlistarskóla FÍH 1991.
Frá þeim tíma hefur hann starfað
sem kennari og leikið með fjölda
listamanna og hljómsveitum, bæði
á sviði og inn á um 40 hljómplötur.
Meðlimir JP3 eru þrír djassgít-
arleikarar. Heiti tríósins er sótt til
aldursforsetans, Jóns Páls Bjarna-
sonar, sem varð sjötugur snemma
á árinu. Jón Páll er einn kunnasti
djassleikari landsins. Ungur lék
hann m.a. með Svavari Gests, tríói
Gunnars Reynis Sveinssonar og
síðan KK-sextett.
Jón Páll flutti af landi brott árið
1964. Í Svíþjóð var hann í áratug
og síðan í 17 ár í Los Angeles, þar
sem hann lék með ýmsum, m.a.
Buddy Rich.
Eftir að hafa flutt heim árið
2000 hefur Jón Páll stundað
kennslu og meðal annars leikið