Skinfaxi - 01.09.1926, Blaðsíða 13

SKINFAXI
109
það er sjaldan, enda kemst maður aldrei alveg hjá þvi,
eg hef glaðst af lifinu og náttúrunni meir en svo að
tóm sorgarljóð yrði þar ofan á, svo er líka svo inikið
til af þessu hjá öðrum, einkum yngri skáldum, það,1
væri því að hera í bakkafullan lækinn, enda útheimtir
það sérstakt liugarástand, og ekki sýnilegt að það hafi
eða hafi haft nokkur áhrif á líf manna eða lifsaðferð.
pað er ekki mikið um glaðværð í þessum yngsta skáld-
skap, vorvísur sjást ekki og engin ánægja, hvorki af
náttúrunni né mannlífinu, miklu frekar sorg og eymd
eöa eitthvað óþægilegt.“
Gröndal gaf út tímaritið „Gefn“ um nokkur ár og
hefir ritað margar mikilsverðar blaðagreinar, væri það
hið þarfasta verk að safna þeim og gefa þær út eða
úrval þeifra, hefði átt að gera það nú á aldarafmæli
skáldsins.
Vinsælast og víðlesnast af öllum ritum Gröndals
eru sögur hans af Heljarslóðar orustu og pórði í Iiatt-
ardal. Hvergi nýtur orðfimi og fyndni, né hið óvið-
jafnanlega ímyndunarafl snillingsins sín hetur en í gam-
ansögum þessum, sem varla eiga sinn líka í hókmentum
þjóðarinnar í'yrir ýmsra liluta sakir. Mega þær hiklaust
teljast meðal þess ódauðlegasta, sem ritað hefir verið
á íslenska tungu. Hefir svo verið sagt, að höf. þeirra
hefði orðið heimsfrægur fyrir þær, ef hann hefði rit-
að á máli stórþjóða. Sögur Gröndals ættu að vera til á
hverju heimili og lesnar alla vetur einu sinni eða oftar.
Ungir og gamlir heyra þær með óhlandinni ánægju og
hlæja að þeim hjartanlega. Fátt er betur fallið til þess að
dreifa fásinni og ömurleika, sem oft liggur eins og mara
yfir sveitaheimilum á dimmum og snæríkum skamm-
degiskveldum. Rit þessi eru hvorki háð stund né stað.
pau eru ekki dægurflugur. Málsnild og fjölbreytt efni
gefur þeim ævarandi gildi. pau eru eilif eins og döggin,
frjóva og hressa anda allra kynslóða.
Líkt má segja unx æfisögu Gröndals (Dægradvöl),