Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1944, Side 1

SJÓMANNABLAÐIÐ
U I K I H S U R
ÚTGEFANDl: FARMANNA- OG FISKlMANNASAMtíAND /SLANDS
VI. árg. 4. tbl.
Reykjavik, apríl 1944
Halldór Jónsson:
Hrað roru þeir að starfa
«
Sjávarútvegurinn verður með hverju ári stór-
felldari þáttur í lífsafkomu þjóðarinnar. Og það
verður ekki öllu lengur hægt að streytast gegn
því að láta hann njóta réttar síns um allan að-
búnað, þ. e. um viðhald og aukningu, en roð-
fletta hann ekki sífellt um hverja tutlu sem
hann dregur að landi.
Á árinu 1943 nam heildarútflutningur ís-
lenzkra sjávarafurða samt. kr. 205,356,490,00.
Skiptist hann þannig:
fsfiskur .................
Freðfiskur ...............
Síldarolía ...............
Lýsi .....................
Síldarmjöl................
Saltsíld .................
Óverkaður saltfiskur . .. .
Verkaður saltfiskur.......
Harðfiskur ...............
Söltuð hrogn .............
Niðursoðinn fiskur........
Fiskmjöl .................
Saltfiskur í tunnum.......
Freðsíld..................
109.774.270 kr.
31.187.070 —
27.152.540 —
20.197.760 —
6.129.270 —
4.824.260 —
1.736.770 —
1.534.050 —
905.950 —
649.260 —
480.310 —
419.910 —-
271.190 —
15.000 —
Skipin, sem aflað hafa þessara stórkostlegu
verðmæta fyrir þjóðfélagið okkar, eru, smá og
stór, samtals 621 fiskiskip. Og þegar taldir eru
með róðrarbátar víðsvegar um allt land, sem
einnig eiga sinn þátt í þessum afköstum, munu
skipin vera um 850 talsins. Úthaldstími þeirra
hefur eðlilega verið mjög misjafn, fæst hafa
verið í desembermánuði að veiðum, eða 144 skip,
en flest í maí, um 700 skip. Tala þeirra manna,
sem sótt hafa þetta gull í greipar Ægis, hefur
þannig verið mismunandi eftir mánuðum.
Flestir í maí um 5500 manns, en fæstir í des-
ernber, um 940 manns.
Það verður svo ekki talið í tölum, við hvaða
aðstæður þetta gull hefur verið grafið, en það
hefur verið sótt í blíðu og stríðu, af kappi því,
sem sérkennir íslenzka sjómenn. Og margt
þeirra manna, sem voru með í því að skapa
þessi verðmæti, eru nú horfnir í hafsins djúp.
íslenzka þjóðin dáir fiskimennina og far-
mennina sína^þeir eru færri á landi voru, sem
ekki eru á einhvern hátt fyrr eða síðar tengdir
sjómennskunni eða þeim, sem við hana hafa
fengist og fást, og verður þess víða vart. En
aðeins sjómennirnir sjálfir þekkja þá erfið-
leika, sem oft er við að stríða í illviðrum og
ólgusjó. En þeir láta ekkert aftra sér. Æðru-
laust er gengið til starfsins. En enda þótt fjarri
sé sjómönnunum að láta sér allt fyrir brjósti
brenna, hefur þeim alltaf verið ljóst að það er
ekki nema eðlileg krafa að þeir fái að njóta
réttar síns á við aðra þegna þjóðfélagsins. Að
þeim séu ekki búin verri kjör í lífsafkomu en
öðrum stéttum, og skipin, sem eru þeirra hálfa
heimili, séu þannig úr garði gerð, að þeir geti,
eftir því sem hægt er til sjós, lifað á þeim að
hvítra manna hætti, hvað allan aðbúnað snertir,
og að það sé ekki bein lífshætta að leggja þeim
frá landi.
Það hefur óneitanlega gengið svo til á undan-
förnum árum, að það sem aflað hefur verið á
skipin, hefur ekki orðið til þess að fegra flot-
ann, heldur runnið í gegnum meisa pólitískra
kaupamanna. Og sá biksvarti bölandi sveif hér
yfir hinurn pólitísku stöðuvötnum um nokkurt
VIKINGUR
81