Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1951, Blaðsíða 22
Hann var um þrítugt, hinir voru nokkru yngri;
allir voru læknar.
„Hjátrúarógnin, sem hinum lifandi stendur
af þeim dauðu“, sagði Helberson, „er arfgeng
og ólæknandi. Það þarf enginn að blygðast sín
fyrir það, fremur en þó hann erfi litla stærð-
fræðihæfileika eða hneigð til að ljúga“.
Hinir hlógu. „Ætti maður þá ekki að bylgð-
ast sín fyrir að vera lygari ?“ spurði sá yngsti,
sem reyndar var læknisnemi, en hafði ekki enn
lokið prófi.
„Góði Harper minn, ég sagði ekkert um það.
Hneigðin til að ljúga er eitt, lygar allt annað“.
„En heldurðu“, sagði sá þriðji, „að þessi hjá-
trúartilfinning, þessi ógn af þeim dauðu, á-
stæðulaus, eins og við vitum hún er, sé til hjá
öllum, sjálfur hef ég ekki orðið hennar var“.
„0, en hún er til í þér, samt sem áður“, svar-
aði Helberson: „hún þarfnast einungis réttra
aðstæðna til að láta til sín taka miður þægi-
lega, svo það opni augu þín. Læknar og her-
menn eru auðvitað nær því að vera lausir við
hana en aðrir“.
„Læknar og hermenn, því ekki líka böðlar og
morðingjar? Við skulum taka alla manndráp-
ara í einum hóp“.
„Nei, góði Mancher, dómstólarnir veita ekki
böðlunum næg verkefni til þess að þeir kynnist
dauðanum svo vel, að hann hræði þá ekki“.
Harper kveikti sér í nýjum vindli. „Við hvers
konar aðstæður myndir þú álíta, að sérhver
maður af konu fæddur fyndi óhjákvæmilega
til þessa sameiginlega veikleika okkar allra?“
spurði hann dálítið oflátungslega.
„Jú, ég myndi segja, að ef maður væri lok-
aður heila nótt inni hjá líki — aleinn — í
dimmu herbergi — í auðu húsi — án sængur-
fata til að breiða upp yfir höfuð — og lifði það
af án þess að verða alveg brjálaður — gæti
hann með rétti gortað af því, að hann væri
ekki af konu fæddur“.
„Ég hélt, að þú myndir aldrei hætta að telja
upp skilyrðin", sagði Harper, „en ég þekki
mann, sem er hvorki læknir né hermaður, en
myndi ganga að þeim öllum og veðja hvaða
upphæð, sem þér þóknaðist að nefna“.
„Hver er sá?“
„Hann heitir Jarette — kunningi minn frá
New York. Ég hef enga peninga til að veðja
á hann, en sjálfur hefur hann ógrynni af þeim
og myndi ekki skerast undan að leggja þá
fram“.
„Hvernig veiztu það?“
„Hann myndi heldur hætta að borða en veðja.
Hvað ótta viðvíkur — ég trúi hann álíti hann
einhvers konar fáránlega truflun, eða hjátrúar-
vitleysu".
„Hvernig lítur hann út?“ Helberson var auð-
sjáanlega orðinn áhugasamur.
„Líkur Mancher hérna — gæti verið tvíbura-
bróðir hans“.
„Ég tek áskoruninni“, sagði Helberson á-
kveðið.
„Mjög þakklátur fyrir gullhamrana", sagði
Mancher syfjulega. „Get ég ekki verið með í
þessu ?“
„Ekki á móti mér“, sagði Helberson. Ég kæri
mig ekki um peninga frá þér“.
„Gott og vel“, sagði Mancher. „Ég skal vera
líkið“.
Hinir hlógu.
Við höfum séð árangurinn af þessu fárán-
lega samtali.
III.
Þegar Jarette slökkti á kertisstúfnum, hugs-
aði hann sér að geyma hann og nota ef einhver
ófyrirsjáanleg þörf krefði. Hann hefur auk
þess að líkindum hugsað sem svo, að myrkrið
væri ekki verra nú en síðarmeir. Og það var
þægilegt að geta brugðið upp ljósi, þó ekki væri
til annars en að gá á úrið.
Jafnskjótt og hann hafði slökkt, settist hann
og lét fara þægilega um sig í hægindastólnum,
hallaði sér aftur á bak og lokaði augunum og
vonaðist til að sofna. En hann varð fyrir von-
brigðum; hann hafði aldrei verið jafn ósyfjað-
ur, og innan skamms hætti hann að reyna. En
hvað gat hann aðhafzt? Hann gat ekki gengið
um gólf í algeru myrkri, átt á hættu að reka
sig á — og rekast á borðið og raska ró hins
framliðna. Við viðurkennum allir rétt þeirra
til að hvíla í friði. Jarette tókst næstum að
telja sjálfum sér trú um, að það væri þesskonar
nærgætni, sem aftraði honum frá að hreyfa sig
úr stólnum.
Meðan hann var að hugleiða þetta, þótti hon-
um sem hann heyrði veikt hljóð frá borðinu —
hvers konar hljóð, hefði hann ekki getað sagt
um. Hann leit ekki um öxl. Til hvers hefði það
verið, í algeru myrkri? En hann hlustaði —
hví ekki ? Og meðan hann hlustaði, setti að hon-
um svima, svo hann greip um stólbríkurnar til
stuðnings. Það var undarleg suða fyrir eyrum
hans, honum fannst sem höfuðið væri að springa
og fötin þrengdu að brjósti hans. Hann furð-
aði sig á þessu, og hvort þetta myndu vera
hræðslueinkenni. Og svo allt í einu, þegar hann
andaði lengi og djúpt frá sér, var sem brjóstið
félli saman, og þegar hann sogaði á ný loft
niður í þreytt lungun, hvarf sviminn, og hon-
2DD
VÍKINGUfi