Sjómannablaðið Víkingur - 01.08.1951, Blaðsíða 1
SJÖM AIUN ABLAÐIÐ
UÍ K I H 6 U R
ÚTGEFANDI: FARMANNA- OG FISKIMANNASAMBAND ÍSLANDS
XIII. árg. 7.—8. tbl. Reykjavík, júlí—ágúst 1951.
Sjóvinnunámskeið í hverju sjávarþorpi og kaupstað
Sjómenn! Þi<5 hafi'ð auóvita'S öóru aö sinna en lesa langar ritgerdir, svo aö ég skal ekki vera
langorSur. Þá er ég líka viss um aS þi<$ skorist ekki undan því dö lesa þessi orS mín. Eg er þess
líka fullviss, að þiö látiö þau ekki eins og vind um eyrun þjóta. Hér er svo þaö, sem ég œtla aö
segja viö ykkur aö þessu sinni.
Þaö er mikiö rœtt og ritaö um verknámsdeildir í skólum laridsins. Ber öllum saman um
þaö, aö ekki veröi lengur viö þaö unaö aö hóknámiö sé allsráöandi í skólunum og hörn og
unglingar kynnist aö litlu eöa engu leyti hagnýtum störfum viö atvinnuvegi landsmanna. Sam-
ræming á frœöslukerfi landsins milli hinna ýmsu námsstiga er nú sem óöast aö komast á,
einhum á hinum stœrri stööum. En lítiö veröur enn vart verknámsdeilda þeirra, sem fyrir-
hugaöar eru í þessu frœöslukerfi. Samkvœmt upplýsingum frá frœöslumálaskrifstofunni var
tala nemenda í skólum landsins á s.l. vetri 26479. Þessi nemendafjöldi fékk aö litlu leyti kennslu
í hagnýtum störfum, en hins vegar feiknin öll af hóklegum fræöum. Þaö er sannarlega gott og
ánœgjulegt aö bókleg frœösla skuli vera mikil, en bókvitiö er ekki einhlítt til aö láta í askana.
Þess vegna er nauösynlegt og sjálfsagt aö verklegt nám sé samfara hóknáminu. En nú er sá
hœngur á, víöast hvar, segja menn, aö ekki er völ á húsnœöi, áhöldum o. fl. til verklegrar kennslu
í skólahúsunum. Þetta er alveg rétt. Þess vegna ætla ég ekki aö beina þessum oröum mínum til
yfirvalda frœöslumálanna, heldur heint til ykkar, sjómenn. Þiö teljiö ykkur sjálfsagt ekki sér-
fræöinga, sem færir séu um aö taka aö ykkur kennslu. Satt er þaö, aö þiö eruö ekki allir lang-
skólagengnir, en samt eru margir eöa jafnvel flestir ykkar færir um aö sjá svo um, ríö unglingarnir
í kaupstööum og þorpum ykkar fái frœöslu í störfum ykkar. Já, ég œtla ykkur aö gerast kennarar
eöa a. m. k. aö þiö stuöliö aö því, aö kennsla í störfum ykkar fari fram í hverjum einasta kaupstaö
og sjávarþorpi landsins. A þann hátt œtti sjómannastéttin aö geta aukist og eflst, bæöi aö starfs-
kröftum og áliti. Þetta þarf hvorki aö vera kostnaöarsamt né umfangsmikiö. Ég skal nú skýra
nánar, hvaö fyrir mér vakir meö þessu. A hverjum vetri meöan skólar starfa, eru einhverjir
sjómenn í landi. Forvígismenn sjómannasamtakanna á hverjum staö eöa einhverjir aörir fram-
takssamir menn úr ykkar hópi, útvega herbergi í einkabústaö eöa annars staöar. Þetta herbergi
þarf ekki aö vera stærra en svo, aö hœgt sé aö liafa þar 10—15 nemendur. Nokkur borö þurfa
aö vera þarna, sem t. d. má slá saman úr gólfboröum. Síöan er skólapiltum, helzt ekki yngri en
12 ára, boöin þarna ódýr kennsla í sjóvinnu. Kennarar eru sjómenn. Ahöld og verkefni leggja
sjómenn og útgeröarmenn til ókeypis. Síöan hefst kennslan. Byrja má t. d. meö því aö kenna
nemendum aö hnýta á öngla, setja upp lóöir, splœsa, riöa net og annaö, sem aö netjagerö lýtur,
o. s. frv. Þá má kenna þeim aö beita lóöirnar, og mætti gera þaö í beitingaskúr. Eg œtla ekki aö
VÍKINGUR
179