Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1957, Blaðsíða 20

T höfninni í New York lá norska
skólaskipið Christian Ra-
dich. Frá skipinu andaði ilmur
af tóbaki, seglum og tekkviði,
þar sem það lá og „sleikti sól-
skinið“.
Um skipið lék ljómi róman-
tíkur og ævintýra og hver myndi
ekki óska eftir að sigla með slík-
um fai-kosti, ekki sízt þar sem
þessi „fullrigger" var einn af
átta, sem enn sjást á höfum úti.
Þar við má bæta að um borð
í Christian Radich var heill hóp-
ur af kvikmyndatökumönnum,
sem höfðu það hlutverk að filma
ferð skipsins frá Osló, um Vest-
ur-Indíur, New York og heim
til Noregs aftur. Ég fór að brjóta
heilann um hvernig ég gæti orð-
ið þátttakandi í ævintýrinu.
Fyrst datt mér í hug að ég kynni
að fá „job“ sem aðstoðarmaður
við kvikmyndatökuna um borð,
og daginn eftir þrengdi ég mér
um borð undir því yfirskini að
ég væri fréttamaður og náði tali
af yfirkvikmyndatökumanninum.
Hann tjáði mér að vegna sér-
stakrar tækniaðferðar við
myndatökurnar gætu ekki aðrir
en sérþjálfaðir menn anhast
þær. Filman var nefnilega tekin
með svokölluðu „Cinemiracle".
Hann var tregur til að útskýra
þetta nánar, en ég komst þó að
því að 'þetta var aðferð sem við
eru notaðar 3 myndavélar sam-
tímis og taka þær * myndir af
sama hlutnum eða viðburðinum
frá 3 stöðum í einu, en það or-
sakar að áhorfanda filmunnar
finnst sem hann sé með í sjálf-
um atburðinum. Þegar t. d. sjó-
maður klifrar upp í rejðann til
að rifa segl og skipið tekur dýfu,
fær áhorfandinn svo raunveru-
lega mynd af atburðinum að hon-
um finnst eins og manninum í
reiðanum, sem hafið lyftist á
móti sér.
Þetta hljómaði allt vel, en
ekki tryggði það mér skiprúm.
Ótal margir höfðu reynt það í
hverri höfn, sem skipið kom til
en árangurslaust. Ég ráfaði fram
og aftur um skipið og ósjálfrátt
fór ég að skyggnast eftir stöðum
þar sem hægt væri að fela sig.
Mér fannst þetta hlægilegt upp-
átæki. Hver hafði heyrt getið
um laumufarþega á seglskipi?
En þegar ég hafði séð hina
mörgu björgunarbáta, matar og
seglageymslur, varð ég æ ákveðn-
ari í að gera alvöru úr því að
gerast laumufarþegi. Sú stað-
reynd að í seinni tíð hefur eng-
inn ferðast með fullrigger sem
laumufarþegi mælti með þessari
tilraun þar sem litlar líkur voru
til að nokkur maður mundi
<s>------------------—®
Lanmu-
farþeginn
i------------------<s>
skyggast eftir laumufarþega á
hægfara seglskipi.
Mér er ævintýraþráin í blóð
borin, og frá því í síðustu styrj-
öld hef ég ratað í ýmsum ævin-
týrum víðs vegar um heim. Og
þegar ég stóð þarna og virti
fyrir mér „hinn seglprúða knör“
varð ég ákveðinn í áformi mínu,
hvað sem það kostaði.
Ég hafði enga hugmynd um
hvað við mig mundi verða gert
þegar til Noregs kæmi, en ég
hafði ávallt heyrt að Norðmenn
væru vingjarnleg þjóð og ævin-
týraþráin lægi þar í landi. Með
tilliti til þess bjóst ég varla við
að ég hætti lífi eða limum.
Fyrsta skilyrði fyrir laumu-
farþega er að tryggja sér að-
stoðarmann. Daginn eftir gaf ég
mig á tal við hásetana og fann
loksins einn, sem ég taldi mig
geta treyst. Ég kalla hann hér
Friðrik. Hann virtist líta mjög
björtum augum á lífið og hafa
ótakmarkaða kímnigáfu, enda
fannst honum strax uppástunga
mín um að gerast laumufarþegi
reglulega spennandi. Ég lofaði
honum að undir engum kringum-
stæðum skyldi ég koma upp um
hann, þótt hann liðsinnti mér,
en hann lofaði mér að hann
skyldi færa mér vatn og mat.
ef í nauðirnar ræki.
Friðrik fræddi mig á því að
skipstjórinn hefði einu sinni sagt
að bezti felustaður fyrir laumu-
farþega væri seglageymslan, og
hver veit betur um þetta en skip-
stjórinn? Við urðum ásáttir um
að ég skyldi fela mig í segla-
geymslunni. Daginn eftir gekk
ég frá formsatriðum varðandi
brottför úr landinu, vegabréfi
o. fl„ og svo labbaði ég niður að
Christian Radich búinn sem há-
seti — og stökk um borð. Eng-
inn veitti mér eftirtekt og augna-
bliki síðar var ég kominn ofan
í koldimma segiageymsluna og
hafði komið mér fyrir á afvikn-
um stað bak við þilfarsbjálka
og dró segl yfir höfuðið.
Nú var teningunum kastað og
ekki annað að gera en liggja
kyrr og taka því sem að hönd-
um bar. Það var nær miðnætti
þegar lúkunni að geymslunni
var lyft og einhver kom niður
stigann. Það var Friðrik með
vasaljós í hendinni. Hann horfði
undrandi á mig. „Ég hélt alls
ekki að þú gerðir alvöru úr þessu,
ég kom hingað niður aðeins til
að fullvissa mig um að þú værir
ekki um borð“. Hann sagði mér
að við hefðum hið bezta veður
og skipið gengi 10 mílur á vöku.
Stefnan var beint til hafs og
enda þótt við værum komnir
langt frá landi, áleit hann hyggi-
legast að ég léti fyrirberast í
geymslunni til morguns og féllst
ég á það. Friðrik hikaði, en sagði
svo. „Eru allir Ameríkanar eins
vitlausir og þú?“ Ég varð að við-
urkenna að í Ameríku væru víst
frekar fáir, sem hefðu þann sið
að læðast um og fela sig í skip-
um. Síðan yfirgaf Friðrik mig og
ég læddist upp á þilfar til að
anda að mér fersku lofti. Eng-
in veitti mér eftirtekt. Á þessari
nóttu fylltist ég aðdáunar á þessu
stóra seglskipi, sem sveif yfir
220