Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1957, Blaðsíða 22
um hræðsluna, sem fylgir fyrstu
ferðinni upp í reiðann".
Ég hlaut að dást að drengjun-
um, er unnu með slíkum hraða og
öryggi. Þeir hentust til og frá
um reiðann, allt í kringum mig,
og hræddur er ég um að ég hafi
frekar verið í veginum fyrir
þeim en til aðstoðar. Þeir settu
metnað sinn í að ná seglum sam-
an og festa þau eins fljótt og vel
og þeir gátu. Þeir voru hluti
af skipinu. Ég hugsaði með sjálf-
um mér. „Hamingjan góða, er
þetta þá sjómannslífið, og mér
fannst sem ég hefði tekið þátt
í hreinasta brjálæði og að ekk-
ert vit væri í því að senda menn
upp í reiða í slíku aftakaveðri.
Það var eins og stormurinn öskr-
aði í eyru mér: „Þú vildir kom-
ast til sjós á seglskipi, nú hefur
þú fengið það. Finnst þér það
ekki OK“.
Og ég óskaði mér innilega nið-
ur á þilfar, í kojuna, í land, sama
hvert. Og nú kastaðist Christ-
ian Radich á hliðina og ég slengd-
ist á einn félaga minn. Mér datt
ekki annað í hug en að skipinu
mundi hvolfa því allar hreyfing-
ar á reiðanum voru margfaldar
á við það sem þær voru niðri
á þilfarinu.
Loksins tók þessi martröð
enda og mér leið betur við hvert
skref sem lá niður á við eftir
reipstiganum. Þegar niður á þil-
far kom glápti annar stýrimað-
ur undrandi á mig. Hann hafði
ekki tekið eftir mér, og ég fékk
skammir fyrir tiltækið. Piltarnir
höfðu verið í æfingu í sjö mán-
uði og stýrimaðurinn skipaði mér
að halda mér við þilfarið fram-
vegis. Hann hefur víst varla
grunað hversu ég var honum
innilega sammáia. Þegar við
hvíldum aftur í notalegri koj-
unni, fór ég að hugsa um dreng-
ina, sem unnu skipsstörfin. Þeir
voru allir unglingar, en ræktu
störf sín af ábyrgðartilfinningu
eins og þroskaðir menn. Þeir
höfðu brennandi áhuga fyrir
starfinu og fundu að þeir voru
lifandi þáttur í hinu 28 þúsund
km. ferðalagi. Ekkert þroskar
ungling eins fljótt og að trúa
honum fyrir ábyrgðarstarfi.
Er ég leysti rórmanninn af,
benti hann á kompásinn og sýndi
mér stefnuna sem var 120 gráð-
ur NNA, og var horfinn áður
en ég gat sagt honum að ég hefði
aldrei stýrt skipi áður, og hann
heyrði ekki fyrir storminum þeg-
ar ég hrópaði á eftir honum að
ég vissi ekkert hvað gera skyldi
ef skipið færi útaf stefnunni. Ég
reyndi nú hvað ég gat til þess
að halda skipinu í horfinu og
komst brátt að því að það var
ekki ólíkt því að stýra bifreið,
að öðru leyti en því að ég gat
ekki haldið mér á „veginum".
Skipið snerist á milli 80 gr. og
150 gr. og flaug aðeins framhjá
120 gr. á leiðinni milli enda-
punktanna. Stormurinn hvein í
seglum og við þutum áfram með
12 mílna hraða. Þegar stýris-
törninni var lokið var ég kom-
inn upp á lagið með að halda
stefnunni með ca 10 gr. afviki.
Ég skreið í kojuna dauðþreytt-
ur, en ánægður með að nú vissi
ég hvernig var að stýra „full-
rigger“ í stormi á hafi úti. Morg-
uninn eftir var hraðinn 13 sjó-
mílur og með þeirri ferð áttum
við að ná heim til Noregs á 16
dögum. En svo kom fregn um
rekís svo við urðum að taka suð-
lægari stefnu. „Nú lendum við
í Iogni“, sagði skipstjórinn. Ég
lét undrun mína í ljós yfir því
hvernig skipstjórinn vissi þetta
fyrir, en stýrimaðurinn svaraði
mér því til að ekki væri nóg að
kunna að nota byrinn þegar
hann væri fyrir hendi, heldur
þyrfti einnig að vita hvar hann
væri á hafinu.
Lognið kom, eins og spáð var,
og næstu daga blöktu seglin í
kyrru veðri. En svo kom storm-
urinn á ný og við urðum að slaga
í 5 daga meðfram Skotlands-
ströndum og inn í Norðursjóinn.
Veðráttan var leiðinleg og við
unnum eins og þrælar og gleymd-
um öllu öðru. Við vorum að verða
matarlausir vegna hins langa út-
halds og skammturinn var dag
eftir dag brauð og fiskibollur.
Á þrítugasta degi frá því er við
lögðum af stað frá New York
náðum við loksins til Skagen,
fyrstu hafnarinnar í túmum.
Okkur var á þessum fjórum
vikum farið að finnast skipið
vera fangelsi. Yfirmennirnir
voru orðnir skapstyggir og skips-
höfnin dauðþreytt á matar-
skammtinum. En nú lá danska
ströndin fyrir augum okkar böð-
uð í sumarsól. Þreytan og leið-
indin voru gleymd og skömmu
síðar lágum við við hafnarbakk-
ann í Skagen.
Við fórum inn til Skagen til
þess að hitta skólaskipið Dan-
mark en ákveðið hafði verið að
kappsigling færi fram milli skip-
anna á leiðinni til Osló. Venju-
lega er laumufarþega kastað í
land í fyrstu höfn, en skipstjór-
inn kvaðst þurfa á öllum að halda
í kappsiglingunni, svo að ég varð
kyrr um borð.
Kappsiglingin hófst daginn
eftir og vann Danmark að verð-
leikum. Það er gott skip með
æfða áhöfn.
Þegar til Oslóar kom var vega-
bréf mitt og skilríki rannsökuð.
Þeir komust að raun um að ég
væri hvorki njósnari né hefði
hlaupizt á brott að heiman, fékk
ég leyfi til að fara í land. Þar
sem ég hafði unnið sem annar
háseti alla leiðina, sleppti skip-
stjórinn mér við saksókn. Mér
var sleppt með þá aðvörun að
ég skyldi ekki reyna slíkt ævin-
týri aftur, því þá ætti ég víst að
lenda í „steininum". Ég býst
tæplega við að ég fái fljótt tæki-
færi til þess, þar sem þau eru
ekki mörg seglskipin, sem sigla
milli Oslóar og New York. — En
nú hafði ég ferðast á „fullrigger"
yfir Atlantshafið, verið uppi í
reiða hans í stormi og hef það
á tilfinningunni hvernig það hef-
ur verið að vera háseti á slíkum
farkosti á löngu liðnum tímum.
Skipstjórar, sem ennþá sigla
„fullriggerum" yfir höfin geta
sofið rólegir, ég mun ekki fela
mig í seglageymslum oftar. Og
þó, hver veit. Ef skólaskipið
Danmark skyldi nú einhverntíma
leggja upp í ferð til Austur-
Afríku. Þangað hef ég aldrei
komið . . .
222