Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1966, Blaðsíða 37

kennda yfirmenn, sem ganga
næst skipstjóra að mannvirð-
ingum.
Þetta félag vill ekki viður-
kenna, að meira eða minna
sjálfvirkar dieselvélar þurfi á
færri hálærðum vélstjórumað
halda, en gufuvélar með ein-
um eða fleiri kötlum, sem
aldrei mátti líta af. Því skuli
hin gömlu ákvæði um tölu vél-
stjóra og réttindi standa ó-
högguð, allt miðað við hest-
öfl og (eða) tonnatal skipsins
(eftir því sem betur kemur
út) án tillits til þess, hvort
þessir menn eru til eða ekki.
Heldur er gripið til undan-
þáguheimildanna, sem löngu
eru orðnar þjóðarskömm, en
að endurskoða úrelt laga- eða
samn ingaf yrirmæli.
3. Til munu vera lög um loft-
skeytastöðvar og loftskeyta-
menn á íslenzkum skipum.
Þessi lög eru að sjálfsögðu
miðuð við morsekerfi og þá
einnig við útlærða menn, en
hafa af einhverjum ástæðum
verið bundin við 12 manna
áhöfn.
Síðan þessi lög og viðkom-
andi stéttarfélagssamningar
urðu til, hafa orðið stórstígar
breytingar á fjarskiptavið-
skiptum (með tilkomu hinna
auðveldu talstöðva) • Einnig
hefur verið unnt á mörgum
af hinum minni skipum með
tilkomu dieselvéla að halda
skipshöfn innan við 12 menn
(kyndarar og kolalemparar
óþarfir) og því hægt að spara
útlærðan loftskeytamann, sem
flestum tilfellum er ekki til.
En að þessi ákvæði séu endur-
skoðuð og samræmd nútíman-
um, það liggur ekki fyrir.
4. Siglingareglur kveða á um að
500-700 tonna skip (frakt-
skip) skuli hafa tvo stýri-
menn (báða með farmanna-
prófi). Sjálfvirkur radar-,
bergmálsdjúpmælir auk sjálf-
stýringar hefur ennþá eklci
VÍKINGUR
gefið tilefni til endurskoðun-
ar á þessum ákvæðum.
Ég ætla ekki að þreyta lesend-
ur Víkings á lengri upptalningu
(ef Víkingur þá tekur þessa rót-
tæku ádeilu), aðeins benda á að
við megum ekki líta á okkur sem
stórveldi, sem getur siglt sinn sjó
án þess að taka tillit til ná-
grannaþjóðanna, þjóðanna, sem
við lærðum af á sínum tíma og
þjóðanna, sem við getum (og
verðum) að læra af í nútíð og
framtíð, ef við höldum áfram að
keppa við þær í samgöngum á
sjó.
Það er staðreynd, að Norð-
menn og Danir sigla með allt að
helmingi færri menn um borð í
sínum skipum en við. Þeir hafa
tekið nútíma tækni, ekki að^ins
x------------------------------
íslendingar hafa getið sér orð
fyrir afburðadugnað í sjó-
mennsku og fiskveiðum og hafa
verið fljótir til að grípa hvers
konar nýjungar, sem miðað hafa
til aukinnar fiskveiði. Hefur þá
meiru ráðið von um aukningu
aflans en hitt, hvað tilkostnaður
ykist eða á hvern hátt bezt væri
hægt að nýta hinn mikla afla-
Þannig hafa síldveiðar gengið
til undanfarin ár, að síldin hefur
verið sótt æ lengra og á dýpra
vatn en áður voru tök á, með
stærri skipum, öflugri veiðarfær-
um og nýtízkutækjum, sem gera
glöggum skipstjórum unnt að
bókstaflega sjá hana á miklu
dýpi.
Veiðin hefur því haldizt og
jafnvel aukizt, án þess að um
nýjar göngur sé að ræða.
Hin stórvirku tæki, kraftblökk
og djúphafsmælir, hafa að vísu
kostað okkur noklcur skip, en
merkilega fá mannslíf. Þeir
menn, sem þessar veiðar hafa
stundað, hafa borið mikið úr být-
um brúttó, kannski tvö- eða þre-
föld ráðherralaun, en .... hvað
er um þjóðarhag? Hraðinn og
að nokkru leyti, og eru menn til
þess að fækka mönnum á skipum
sínum eftir því sem tæknin gefur
tilefni til.
Hins vegar vantar mikið á, að
við höfum gert það sama (eins
og drepið er á hér að framan).
Þrátt fyrir það er það stað-
reynd, að þessar þjóðir og fieiri
ráða farmgjöldum að og frá
landinu í heildardráttum á
frjálsum markaði, og erum við
því háðir þeim meira en margan
órar fyrir.
Það er því ekki aðeins þegn-
skaparskylda hinna mörgu stétt-
arfélaga að aðlaga sínar reglur
nútímanum, heldur bein þjóðar-
nauðsyn, sem ekki ætti að fresta
öilu lengur en orðið er.
★
-------------------------------a
samkeppnin við síldveiðar (og
fiskveiðar yfirleitt) er orðinn
slíkur, að gætnari mönnum hrís
hugur við. Jafnvel fiskifræðing-
ar okkar, sem okkur hefur stund-
um þótt bjartsýnir á óþrjótandi
veiði, eru farnir að óttast of-
veiði ?
Hvort afkoma hinna dýru
skipa, sem ennþá veiða síld og
annan góðfisk, án tillits til hvort
hún (eða hann) er til viðtals,
(ekki beðið eftir að síld vaði) er
í réttu hlutfalli við aflamagn, eru
aðrir dómbærari um en ég, en
vissulega eru tvær hliðar á
hverju máli.
Við setjum í bræðslu (gúanó)
meirihlutann af okkar síld. Ekk-
ert annað kemur til greina, þeg-
ar um hina óskaplegu veiði er að
ræða, og það merkilega er (og
óeðlilega), að verðmunur á síld
til vinnslu (gúanó) eða söltunar
er svo óverulegur, að ekki svarar
kostnaði að sigla inn með góða
síld, enda oftast langt að fara
til þess að unnt sé að hagnýta
hana á skaplegri hátt en í
bræðslu.
Nú virðist stefnt að því, að öll
255
Kapp er bezt með forsjá