Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1980, Side 46

einnig mikið af eigin tegund sem
áður segir. sem er athyglisvert í
ljðsi þess að mjög jöfn stærð er á
smokknum er gengur saman inn á
firðina.
Veiðiaðferðir og aflabrögð
En víkjum að aflabrögðum og
veiðiaðferðum. Smokkfiskurinn
hefur eingöngu verið veiddur á
færi hér við land eins og víða
annars staðar. Það var reyndar
ekki fyrr en nú á síðustu 10—15
árum að farið var að reyna að
veiða smokkfisk (ýmsar tegundir)
í vörpu, og þá ýmist í botn eða
flottroll. Þessi veiðiaðferð hefur
þó verið meira og minna á til-
raunastigi nema helst hjá Rússum.
Um handfæraveiðarnar sem slík-
ar skulu ekki höfð mörg orð nú.
þar sem höfundur hefur ekki alls
fyrir löngu ritað grein í þetta blað
um nýjungar á því sviði.
í haust reyndu menn nýjar
veiðiaðferðir, m.a. var reynt að
veiða smokkfiskinn í flottroll. Nú
kunna menn að spyrja hvað vinn-
SPARISJÓÐUR
VÉLSTJÓRA
BORC.ARTÚNI 18 -105 REYKJAVlK
PÓSTHÓLF 757 - SlMI 28577
Sjómenn beinið
viðskiptunum yðar
í yðar eigin
peningastofnun.
Afgreiðslutími kl.
09.15—16.00 alla
daga nema
fímmtudaga frá kl.
09.15—18.00
46
ist með því að veiða hann fremur í
troll, þar sem handfæraveiðar séu
ódýr veiðiaðferð (lítil olíunotkun)
og nokkuð árangursrík. Þótt öll-
um förum sé á flot hrundið gefur
þessi veiðiaðferð samt ekki nógu
góða raun vegna þess hve smokk-
fiskurinn stendur oft stutt við. Það
eru sem sé líkur á því, að magn
það sem dregið er hér úr sjó sé
ekki nema brot af því sem kemur
hér að ströndum. í töflu 1 má sjá
tölur um smokkfiskafla hér við
land á árunum 1958— 1966, sund-
urliðaðan eftir mánuðum. Þetta er
það tímabil sem fiskiskýrslur geta
um slíkan afla, en eftir 1966 varð
smokkfisks ekki vart að -kalla fyrr
en nú í haust. Tölurnar í töflunni
eru ekki nákvæmar en gefa þó
góða hugmynd um komu og við-
dvalartíma smokkfisksins á
nefndu árabili. Sé árið 1961 ekki
talið smokkfisksár er ljóst að teg-
undin var hér heldur sjaldséðari
gestur en í Noregi (kom hingað í
umtalsverðu magni í 4 af hverjum
9 árum). en tímabilið til viðmið-
unar er nokkuð stutt. S.l. haust
veiddust hér 375 lestir af smokk-
fiski sem voru nær eingöngu
teknar í september- og október-
mánuði. Smokkfiskaflinn árið
1966 sker sig mjög úr hvað magn
varðar. Þótt þetta ár hafi sennilega
mikið magn gengið að landinu, er
hinn óvenju mikli afli líklega engu
síður að þakka því hversu lengi
smokkurinn stóð við; tvær sterkar
göngur hafa komið hingað þetta
ár, önnur í ágúst en hin í október.
Þegar flett er í gegnum dagblöð
frá þessum tíma má lesa að
smokkur hafi gengið inn á alla
Vestfirði í byrjun ágúst og bátar
séu að afla 300—800 kg yfir nótt-
ina. Afli í haust eftir nóttina var
engu minni, og sjómenn töluðu
um óvenju mikið magn af smokki
nú í haust. Veiðarnar stóðu hins
vegar miklu styttri tíma en árið
1966, þótt ósagt skuli látið hvort
magnið sem gekk að landinu nú
var minna en þá. í þessu sam-
bandi skal þess getið að nú fóru
færaveiðar jafnframt fram á dag-
inn (t.d. í Arnarfirði), sem er
nýung er gafst vel.
Tilraunir með flottroll
Að tilhlutan og með framtaki
einkaaðila voru gerðar tvær til-
raunir til veiða á smokkfiski í
flotvörpu s.l. haust, en Hafrann-
sóknarstofnunin fylgdist með
þessum tilraunum og lánaði vörpu
í öðru tilvikinu. Fyrri tilraunin var
gerð á skuttogaranum Elínu Þor-
bjarnardóttur ÍS 700 frá Súg-
andafirði. Skipstjóri var Arin-
björn Sigurðsson en hvatamaður
að tilrauninni mun hafa verið
Einar Ólafsson útgerðarstjóri tog-
arans. Undirritaður fylgdist með
þessari tilraun og verður aðallega
fjallað um hana hér. Þá var gerð
tilraun á m/b Bryndísi ÍS 705 frá
ísafirði (30 lesta bátur). Skipstjóri
var Finnbogi Jónasson, en Pétur
Bjarnason tók og þátt í þessari til-
raun og mun hafa verið meðal
hvatamanna að henni. Guð-
mundur Skúli Bragason forstöðu-
maður útibús Hafrannsóknar-
stofnunarinnar á ísafirði fylgdist
með tilrauninni að hálfu Haf-
rannsóknar. Báðar tilraunirnar
fóru fram i ísafjarðardjúpi í ann-
arri viku októbermánaðar.
Veiðitilraun Bryndísar bar eng-
an árangur, þrátt fyrir það, að ljóst
var af tækjum að nóg var um
smokkfisk undir á stundum. Þess-
ari tilraun verða ekki gerð hér
mikil skil þar sem tæknilegir
agnúar sem upp komu valda því
að ekki er þörf á að hafa þar um
mörg orð.
Varpan sem notuð var á Bryn-
dísi var flotvarpa sett saman úr
fiski- og rækjutrolli; möskvastærð
frá kjafti ofan í miðjan belg 135
mm, þá 80 mm, og 40 mm í poka.
Hlerar 330 kg, 5,8 fet hvor. Trollið
var ekki búið höfuðlínumæli og
„astikið“ var óstarfhæft þannig að
VÍKINGUR