Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1980, Blaðsíða 57

lögum um ferskfisk og lögum um
fiskveiðiheimildir.
35 feta trilla fyrir 1—2 menn
kostar í dag 400.000.- til 450.000.-
n.kr. með öllum útbúnaði. Fjár-
festing í togurum er þó öllu meiri
þar sem fjárfesting á hvern mann
er allt að 1.000.000.- krónur og á
nótaskipum ennþá meiri, en þar
er hún allt að 2.000.000.- kr. á
hvern sjómann.
Um 1970 jókst mjög stjórnun
veiða við Noregsstrendur. Norð-
menn tóku upp einir þjóða kvóta-
skiptingu í Norðursjó bæði fyrir
síld og makríl, og í Barentshafi
kvótaskiptingu á loðnu, en þrátt
fyrir þessar ráðstafanir tókst ekki
að koma í veg fyrir ofveiði á ýms-
um tegundum.
Enginn stofn þolir aukna sókn
Samsetning heildaraflans hefur
breyst mjög á tveimur síðustu
áratugum. Norður-Atlantshafs-
síldin hvarf og allar síldveiðar
voru bannaðar, en loðnuaflinn
jókst úr 100.000 lestum upp í
2.000.000 lestir á örfáum árum.
Makrílveiðar jukust einnig;
heildarafli 1960 um 20.000 lestir,
en 1967 var aflinn kominn upp í
870.000 lestir, en síðan hefur afl-
inn farið minnkandi. Litlar breyt-
ingar urðu á þorskafla á umræddu
tímabili (1960—67) en samt sem
áður fer þorskafli minnkandi.
Spár fiskifræðinga stóðust ekki
fyrir síðasta ár en þá reyndist
þorskaflinn ekki verða nema
700.000 lestir, og verður aðeins
leyft að veiða 390.000 lestir á
þessu ári, en fyrir nokkrum árum
var rætt um að hámarksafli á
þorski 1980 gæti orðið 1,6 miljón
lestir, þannig að heldur hefur
dregið af norðurhafs þorskstofn-
inum.
Það nýjasta og kannski alvar-
legasta við lok áttunda áratugar-
ins er það að miðað við ástandið í
dag finnst varla sá fiskstofn sem
kemur til með að þola aukna sókn.
Að vísu gæti kolmunni haft þýð-
ingu í nánustu framtíð eða þá það
að Norðmenn hæfu veiðar á kríli
við suður-heimskautið eða fengju
jafnvel heimild til veiða í land-
helgi annarra þjóða.
Það sem þó hefur kannski
valdið mestum breytingum í
sjávarútveginum upp á síðkastið
er setning laga um efnahagslög-
sögu frá 1. janúar 1977. Margir
fögnuðu þessari lagasetningu og
töldu hana til mikilla bóta fyrir
sjávarútveginn. Þá fékkst ráðstöf-
unarréttur yfir fisktegundum
innan lögsögunnar. Engum datt í
hug að Norðmenn myndu lenda í
loðnustríði við íslendinga eða eiga
í deilum við Rússa um yfirráðarétt
í Barentshafi eða lenda í deilum
við Efnahagsbandalagið um
skiptingu afla í Norðursjó og á
nálægum miðum. Það er ekki
laust við að það sé útlit fyrir
hernaðarlega og pólitíska mála-
miðlun í þessum deilum sem gæti
leitt til ofveiði.
Verkun aflans er kapítuli út af
fyrir sig. Því miður hefur allt of
stór hluti makríls- og loðnuaflans
farið í bræðslu. Lengi vel hefur
verið unnið að tilraunum á fram-
leiðslu eggjahvítuþykknis til
manneldis og tæknilega séð er
ekkert í vegi fyrir að hefja fram-
leiðslu.
í markaðsmálum hafa hinar
miklu breytingar á fiskstofnunum
hin síðari ár haft töluvert að segja.
Þegar síldin hvarf hurfu um leið
allir markaðir fyrir síld til mann-
eldis. Útflutningur þorskafurða
var nokkuð stöðugri. Markaður
fyrir frystan fisk varð aðallega þar
sem hátt markaðsverð ríkti, eða á
Bretlandseyjum og í Norður-
Ameríku. Önnur framleiðsla svo
sem saltfiskur, skreið og þess
háttar minnkaði síður en svo og
var svo á tímabili að meiri hagn-
aður var af sölu slíkrar framleiðslu
en af frystum fiski. Aukin sam-
STÍGANDI H/F ÓLAFSFIRÐI
KAUPUM FLESTAR SJÁVARAFURÐIR
SÍLDARVERKUN
FRAMLEIÐUM SALTFISK OG SKREIÐ
96-62273 Heimasími 96-62139
VÍKINGUR
57