Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1980, Blaðsíða 53

Er það töluvert líkt klóþanginu í
útliti og hef ég orðið var við að
margir — meira segja hef ég séð
það í kennslubók fyrir barna-
skóla — kalla þetta þang allt saman
blöðruþang. En blöðruþangið er
mjög snautt af alginatesýru, sem
er aðalefnið sem sóst er eftir úr
þanginu. Við lítum því á það sem
illgresi, en eins og áður segir vex
það á nokkuð aðskildum svæðum
og því oftast hægt að forðast það,
þó að á því vilji verða misbrestur
hjá sumum sláttumönnum.
Daglegan rekstur, svo og ein-
földustu lagfæringar og viðgerðir
á prömmum og öðrum tækjum,
annast flokksmenn eftir ástæðum
og getu. En allar meiriháttar við-
gerðir framkvæma viðgerðar-
menn frá verksmiðjunni og koma
þeir á sérstökum báti til þess þegar
á þarf að halda og er auðvitað
mikils ufn vert að þessi þjónusta sé
leyst af hendi fljótt og vel.
Samband við verksmiðju,
flutningaskip og milli hinna ýmsu
flokka fer að mestu leyti fram með
VHF talstöðvum og eru þær með
sérstakri bylgju sem við höfum
sérleyfi fyrir.
Þegar öflun einhvers flokksins
fer að nálgast það að vera full-
fermi fyrir Karlsey, tilkynnir
flokksstjóri það í gegnum talstöð-
ina annaðhvort í verksmiðjustöð-
ina eða til skipstjóra Karlseyjar,
sem tekur svo lokaákvörðun um
hvenær þangið verður sótt til
hans. Viðkomandi flokkur er allt-
af látinn vita með nokkrum fyrir-
vara hvenær skipið er væntanlegt,
oftast daginn áður. Reynt er að
hafa meðferðis varahluti eða
annað sem flokkinn vanhagar um
og verksmiðjan á að láta honum í
té, einnig nóg af tómum netum í
staðinn fyrir þau fullu sem vænt-
anlega verða tekin.
Á þangskurðarsvæðin er frá
eins og hálfs til fimm tíma stím
fyrir Karlsey hvora leið, og eru
margar þessar leiðir mjög krók-
VÍKINGUR
óttar og vandfarnar milli skerja og
boða, en allar eiga þær það þó
sameiginlegt að vera sérlega
skemmtilegar. Oftast er lagt af
stað frá Reykhólahöfn á venju-
legum vinnutíma eða um 7.30. Út
af þessu er þó brugðið alloft ef
með þarf vegna sjávarfalla eða af
öðrum ástæðum.
Fjögurra manna skipshöfn er á
Karlsey, skipstjóri, stýrimaður,
fyrsti og annar vélstjóri. Annar
vélstjóri annast einnig matseld og
ræstingu um borð. Stýrimaður og
skipstjóri skiptast á um að standa í
brúnni á leiðunum. Ganghraði
skipsins er um 8Vi sjómíla á
klukkustund. Skipið Karlsey er
mælt 179 brúttó tonn en ber 256
tonn á sumarhleðslumerkinu. Það
ristir um 9Vi fet fulllestað en 6 fet
tómt.
Þegar komið er á svæðið er
reynt að fara eins nálægt poka-
trossunum og frekast er þorandi.
Oft er hægt að leggjast alveg að
þeim. í hverri pokatrossu eru
nokkuð mismargir pokar eða frá
10—50 pokar. En mjög margir
pokar geta gert okkur erfitt fyrir
að hífa, sérstaklega fyrstu pokana,
ekki síst ef einhver straumur er.
Það fyrsta sem gert er þegar
komið er að trossunni er að leggj-
ast fyrir akkeri. Oftast er það
grunnt að 1 Vi—2 liðir af keðju
nægja til að halda skipinu.
Venjulega eru einhverjir eða allir
úr skurðargenginu mættir á létt-
báti og losa þeir trossuna úr ból-
færinu og koma með tógenda að
síðu Karlseyjar svo við getum far-
ið að hífa um borð. Áður höfum
við svo ræst vélar sem knýja krana
og spil.
Þangpokarnir eru frá tveim og
upp í fjögur tonn þegar þeir koma
úr sjónum, flestir eru milli tvö og
þrjú tonn. Helst viljum við að þeir
séu um 2—2,5 tonn, því þá gengur
best að lesta skipið. Til að hífa þá
er notaður ítalskur vökvakrani af
Fassi gerð, stærð M9, lyftigeta 4
tonn á 7,5 m armi, og hefur hann
reynst okkur vel.
Töluverður sjór kemur með
þanginu og verður því að lensa
stöðugt á meðan híft er um borð.
Meðan verið er að hífa þangið eru
oftast allir skipverjar á þilfari.
Vinnan fer svo þannig fram að
einn situr uppi í krananum (oftast
höfundur greinarinnar) og stjórn-
ar honum. Tveir eru á síðunni —
oftast skipstjórinn og stýrimaður-
inn — til að festa krókinn í pok-
ana og losa þá frá næsta poka,
einnig að festa þann poka á síðuna
til að trossan fari ekki frá.
Oft kemur trossan óklár, því að
pokarnir hafa flækst saman.
Veldur það síðumönnunum oft
miklum erfiðleikum og töfum að
greiða úr slíkri flækju. Einnig
kemur fyrir að trossan slitnar í
sundur, einkum í miklum straumi
eða báru, og reynist þá oft erfitt að
ná henni á síðuna aftur. Þriðji
maðurinn á dekkinu losar svo
krókinn af pokunum í lestinni.
Einnig sér hann um að afgreiða
olíu á pramma og trillur skurðar-
flokksins, en hún er seld af birgð-
um Karlseyjar.
Eðlisþyngd þangsins er það lítil
að ekki er hægt að lesta meira af
því en 170—190 tonn, mismun-
andi eftir því á hvaða tíma það er
skorið. Eðlisþyngst er það um mitt
sumarið á um það bil tveggja
mánaða skeiði, og veldur því
blómatími þangsins, en þá vaxa á
það miklir klasar af frjóblöðrum,
sem eru fullar af vatni og fræjum.
Einnig vex þá oft á sumum svæð-
um mikið slý innan um þangið og
eykur það einnig eðlisþunga þess.
Þessir þættir hafa töluverð áhrif á
gæði þangsins miðað við þyngd og
hefur verksmiðjustjórnin tekið
mið af því við verðlagningu
þangsins, og kaupir tonnið á föstu
verði af þangskurðarflokknum.
Hæst er verðið því fyrst á vorin og
seinni part sumars. En þegar
þessir þættir eru hafðir í huga og
53