Sjómannablaðið Víkingur - 01.05.1980, Blaðsíða 58

keppni í útflutningi leiddi hins
vegar til lægra skiptaverðmætis en
það jók enn síðan á útflutninginn.
Stuðningur frá ríkinu til handa
smærri stöðum reyndist þegar á
leið ekki annað en peningasóun.
Rannsóknir hafa aukist mjög
Norska fiskirannsóknaráðið
sem stofnað var á síðasta áratug
hefur aukið mjög umsvif sín
þannig að fiskirannsóknir hafa
aukist mjög, en einnig hafa þjóð-
félagsrannsóknir er snúa að
sjávarútveginum verið auknar. Er
nú beðið í Noregi með töluverðri
eftirvæntingu reglugerðar um al-
hliða fiskirannsóknir. Hún er til
meðhöndlunar um þessar mundir
í sjávarútvegsráðuneytinu. Fleiri
stofnanir er lúta að sjávarútvegi
hafa verið settar á laggirnar upp á
síðkastið. Má þar nefna Útvegs-
þjónustumiðstöðina og norska
Fiskiháskólann. Einstakir
byggðaháskólar hafa sett á lagg-
irnar sérstakt menntunar- og
rannsóknasvið fyrir sjávarútveg-
inn. Ýmiskonar sjóvinna og út-
gerðarmenntun er að byrja í
gagnfræða- og menntaskólum.
Sjómannaskólarnir fara stækk-
andi og útgerðartækniskólar
verða settir á laggirnar í Bodö og
Álasundi.
Af umbótamálum er snerta sjó-
menn sérstaklega má nefna kaup-
tryggingar og lífeyrissjóðsgreiðsl-
ur, áætlun sem brátt tekur gildi
um launað frí til handa sjómönn-
um og fleira þess háttar. Áuk þess
má nefna að fiskisjómenn fá brátt
sömu skattfríðindi og sjómenn á
kaupskipaflotanum hafa haft.
Allir þessir þættir koma til með að
hafa áhrif á nýbyrjuðum áratug.
Af útgerðarinnar hálfu var
samningurinn frá 1964 um fjár-
styrk til handa henni jafn mikil-
vægur og setning laga um ferks-
fisk. Upphaflega var ætlast til að
útgerðin ætti að geta orðið óháð
þessum styrk og var því marki að
58
mestu náð á árunum 1973—1974.
En þá kom olíukreppan og mark-
aðir stóðu höllum fæti. Það varð
nauðsynlegt að auka enn á styrki
til handa útgerðinni. Það að
meðaltogari brennir um það bil
einu tonni af olíu á hvert tonn sem
fiskast er einnig orðið vandamál
sem ýtir undir umræðu um hvað sé
heppilegasta veiðiaðferðin. Eitt er
þó ljóst: Stærð og búnaður fiski-
skips er álíka mikið háður efna-
hagslegum sem tæknilegum og
líffræðilegum þáttum.
270 þúsund tonna
tankskip stöðvast
í makrfltorfu
Þurfti aö liggja í 22 tíma meðan ventlar og rör
voru hreinsuð
1 færeyska blaðinu
Dimmalætting var 19. janúar sl.
frétt sem margan kann að undra:
Norska tankskipið Moscliff var á
siglingu undan Lands End, syðsta
odda Englands, 30. desember sl.,
þegar það stöðvaðist í makríl-
torfu. Skipið er 270 þúsund tonn
að stærð. Makríllinn stíflaði rör og
ventla svo að aðvörunarkerfi í vél
fór í gang.
— Sjórinn ólgaði allur af
makríl, segir skipstjórinn, Ole
Muren, í norsku blaði, Fædre-
landsvennen, 9. jan. Hann var í
brúnni þegarskipið sigldi gegnum
torfuna. Mörg tonn af makríl
bárust inn í skipið og lokuðu
sjálfvirku kælikerfi vélarinnar.
Mönnum er ráðgáta hvernig
þetta gat gerst. Kælivatnsinntakið
og önnur rör liggja í afturhluta
skipsins og eru þannig sett að þau
ættu ekki að komast í kast við
fisktorfu.
Menn kunna þá skýringu eina
að torfan hafi verið svo stór og
þétt að makríllinn hafi þrýst inn í
skipið — gegnum op sem er 2.5 sm
í þvermál. Þetta hljómar sem
skröksaga, en er nú samt einskær
sannleikur, segir í fyrrnefndu
norsku blaði.
Varð að halda til hafnar
Vélstjórinn á Moscliff varð
fyrstur var við þennan áhrifaríka
fund skips og fisks. Viðvörunar-
kerfi vélarinnar fór í gang,
„vakúmið“ minnkaði og allt benti
til að eitthvað meira en lítið væri í
ólagi. Fljótlega var uppgötvað
hvað var að. Afleiðingarnar voru
alvarlegar. Skipið neyddist til að
halda til hafnar. Það tókst reyndar
með herkjum.
Og svo var farið að hreinsa. í 22
klukkustundir unnu vélamenn-
irnir við að hreinsa makrílinn úr
rörum og ventlum; sums staðar
var hann orðinn að stöppu. Fyrsti
meistari hafði froskbúning og
hann varð að kafa undir skipið til
að hreinsa úr rörum utan frá, og
það tók langan tíma.
Að 22 tímum liðnum gat skipið
haldið leiðar sinnar, en næstu
vikur þurfti af og til að hreinsa fisk
úr leiðslum.
Norðmennirnir eru víst ekki í
vafa um að nóg er af makríl í
Ermarsundi og ekki þurfi að tak-
marka veiðar á þeim fiski þar.
VÍKINGUR