Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1982, Side 31

Afli og veiðar fram
til ársins 2000
Þetta var yfirskrift síðari ráðstefnunnar sem haldin var á
Nor-Fishing “82. Frummælendur voru mættir til leiks en það voru
þeir Steinar Olsen ráðunautur hjá FIFI (Rannsóknastofnun sjáv-
arútvegsins í Bergen, Jan Olaf Traung framkvæmdastjóri Traung
skipasmíðastöðvarinnar í Gautaborg og Anders Endal ráðunautur
hjá FIFI í Þrándheimi. Fyrsta erindið flutti Steinar Olsen og hét
það: „Hvernig munum við hátta veiðunum næsta áratuginn.“
Fyrst verðum við að gera okkur
grein fyrir því hvað við ætlum að
veiða og hvað við munum geta
veitt. Hvernig verður ástand fiski-
stofnanna og hvar munum við
stunda veiðarnar? Það er ljóst að
einhliða útfærsla landhelginnar
hefur þegar breytt töluverðu.
Helsta og markverðasta breytingin
er sú að í dag fara allflestar veiðar
fram á eigin miðum. Þróunin
verður einnig að öllum líkindum
sú að allar veiðar á fjarlægum
miðum verða úr sögunni. Ástand
fiskistofnanna mun vonandi batna
sér í lagi ef stjórnvöld hafa vilja og
hæfileika til þess að takmarka og
stjóma veiðunum þannig að hægt
sé að koma í veg fyrir ofveiði og
ónauðsynlegt smáfiskadráp. Við
munum því vonandi upplifa það
að fiskistofnarnir stækki og gefi
meira af sér. Eftir stríð hefur sjó-
mönnum fækkað mjög en afli
aukist sér í lagi á síðasta áratug.
Og sjómönnum mun fækka í
framtíðinni sér í lagi í N-Noregi
þar mun sjávarútvegurinn standa í
hraðri samkeppni við olíuiðnað-
inn um vinnukraftinn. Sjómenn
geta samtímis auknar kröfur til
velferðar og eðlileg fjölskyldu-
lífs. En þessar kröfur eru að sjálf-
sögðu mjög skiljanlegar. f þessu
sambandi má nefna stikkorð eins
og styttri vinnutíma, minna lík-
amlegt erfiði, öruggari vinnu og
betri hvíldaraðstöðu um borð og
aukna möguleika á eðlilegra fjöl-
skyldulífi.
En aukin tækni hefur gert okkur
kleift að auka afla jafnt og þétt,
jafnframt fækkun sjómanna. En
við höfum verið tilneydd til auk-
innar hagkvæmni. Aukinn olíu-
kostnaður árin 1971-1981 (sex-
földun á verði) stendur ekki í
samræmi við fiskverðshækkun.
Hún var á sama tímabili aðeins 2-3
föld. En þær veiðar sem krefjast
mikillar olíunotkunar standa illa
að vígi ef okkur tekst ekki að auka
hagkvæmnina ennþá meira, svo
sem með minni olíunotkun eða
auknum afköstum veiðarfæranna.
Það liggur ljóst fyrir að olíuverð
mun halda áfram að hækka
og þess vegna er vert að líta aðeins
nánar á þá hlið málsins. Ef við lít-
um aðeins á vörpuna þá er hún
það veiðarfæri sem líður mest við
aukið olíuverð. Og varpan eins og
hún er í dag býður ekki upp á
neinar stórkostlegar breytingar í
framtíðinni. Hins vegar er hægt að
minnka olíunotkunina við tog-
veiðar. Minni toghraði, hag-
Frá vinstri: Anders Endal, Steinar Olsen og Jan Olaf Traung.
VÍKINGUR
31