Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.2006, Blaðsíða 27

að við vorum að beygja fram með togar-
anum þannig að höggið varð minna en
ella. Það varð engu að síður töluvert og
togarinn skemmdist mikið en Ægir hins
vegar lítið, rekkverk beyglaðist eitlhvað
og losnaði og málning skrapaðist af skip-
inu. Rassgatið á togaranum fór hins vegar
í klessu og mér er nær að halda að hann
hafi verið ónýtur á eftir.
Fréttamaðurinn Vilhelm Kristinsson
var með okkur og lýsti atburðinum þar
sem hann stóð á brúarvængnum og talaði
beint inn á segulband. Þetta var síðan
spilað í útvarpi og mátti heyra hvernig
Vilhelm sér togarann nálgast, svo dettur á
dauðaþögn sem er rofin af töluverðum
dynki og síðan ægilegum látum, ískri og
skrapi, en þá var togarinn að dragast aftur
með Ægi.
Eftir áramótin, eða í janúar '75, fór ég
yfir á Baldur sent er Eldborg núna. Það
var töluverður munur á þessurn skipum.
Baldur var svo Iipur að það mátti snúa
honum á punktinum sem kom sér vel
þegar við þurftum að hrista af okkur frei-
gáturnar. Ægir var hins vegar mjög svifa-
seinn. Það var aðeins eitt stýri á honum
og hann tók ansi stóran hring þegar átti
að beygja.
Á Ægi vorum við lika lengi að koma
klippunum í sjóinn, spilið var svo hæg-
virkt, en á Baldri fóru þær út á fleygiferð
en við notuðum grandaraspilin fyrir
klippurnar.
- Þú segir að þið hafið klippt aftan úr
fjölda togara. Var lítið mál að klippa troll-
ið aftan úr Bretunum?
- Já, yfirleitt var það. Maður fann svona
smáhnykk þegar togvírarnir láku í sund-
ur og vírinn í klippunum hoppaði aðeins
til. Við náðum yfirleitt að klippa á báða
togvírana. Við sveigðum aftur fyrir skipið
og þegar fyrri togvírinn fór í sundur
vorum við byrjaðir að beygja fram með
togaranum og klippan tók þá hinn vírinn
eins og ekkert væri.
Slundum kom það fyrir á síðutogurun-
um að þeir náðu að slá úr blökkinni og
voru byrjaðir að hífa inn þegar okkur bar
að. Togvírarnir lágu þá strengdir út frá
síðu skipsins. Við urðum þá að renna
okkur samhliða þeim til að ná vírunum.
Þetta gekk þó ekki alltaf snurðulaust
fyrir sig. Eitt sinn sem oftar snerum við
freigátu af okkur með því að taka stóran
sveig frá henni og aftur fyrir hana.
Klippunum var rennt út og hægt örlítið á
til að leyfa þeim að sökkva. Síðan var alll
gefið í botn og keyrt eins og vélarnar
þoldu. Klippurnar gripu í togvírinn en þá
drapst skyndilega á vélinni. Álagið hafði
orðið svo mikið að öryggið á véliani
sagði hingað og ekki lengra. Það var
óðara sett í gang aftur og á fulla ferð en
þá runnu klippurnar upp vírinn, en
Bretarnir voru að hífa á fullu, og festust í
gálganum og slilu vírinn þar í sundur.
Við þetta losnuðu klippurnar, lentu innan
á lunningunni og runnu aftur hana og
tóku afturvírinn í sundur þegar þær fóru
t sjóinn aftur, en tvær flaugar á klippun-
um hölðu brotnað af í þessum látum.
Bretarnir urðu alveg vitlausir sem var
kannski ekki nema von þvl að óneitan-
lega var þetta svolítið skuggalegt að sjá.
- En hvað með allar ásiglingarnar, þær
hafa væntanlega tekið eitthvað á rnann-
skapinn?
- Jú, blessaður vertu. Þær fengu alveg
svakalega á suma. Annars tóku átökin
stundum á sig einkennilega mynd. Það
kom iðulega fyrir að við fengum skipun
úr landi um að láta af öllum klippingum.
Þá hafa samningamenn þjóðanna setið á
rökstólum og við ekki mátt spilla við-
ræðunum. Hlutverk okkar var þá að sigla
á milli togaranna, aðvara þá og segja
þeim að hífa. Og þeir áttu að hlýða og
gerðu það yfirleitt. Þarna var breskt eftir-
litsskip sem hafði stjórn á flotanum og
var ekkert í því að sigla á okkur. Þaðan
komu fyrirmælin og sjómennirnir urðu
að hlýða, rétt eins og við. Svo fór allt út
um þúfur í landi og fjörið byrjaði aftur,
við máttum hefja klippingar og þeir ásigl-
ingar.
- Var þá einhver áfallahjálp?
- Nei, það var ekkert pæll í andlegu
hliðinni. Það var ekki fyrr en löngu síðar
að áfallahjálpin varð til. Á þessum tíma
höfðum við aldrei heyrt minnst á þetta
huglak.
Eina áfallahjálpin sem við fengum var
að eitt sinn, þegar Baldur hafði lent í
hörðum átökum og við neyðst lil að sigla
inn á Seyðisfjörð til viðgerðar, fengu eig-
inkonurnar að koma austur. Við dvöldum
í höfn eina þrjá daga í það sinnið en þær
komu fljúgandi til Egilsstaða og keyrðu
þaðan til Seyðisfjarðar. Ég held þó ekki
að frumkvæðið að þessu hafi komið frá
Pétri forsljóra en hann hefur ábyggilega
þurft að samþykkja hugmyndina. Annars
hefði ekkert orðið úr heimsókn eigin-
kvennanna.
Freigátan Yarmouth fyrir aftan toghlera Baldurs. Ljósm. Jón Páll Ásgeirsson
Togbáturinn Lloydsman og breskur togari, orðinn einni vörpu fátœkari. Ljósm.Jón Páll Ásgeirsson
Sjómannablaðið Víkingur - 27