Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1995, Page 23

Náttúrufræðingurinn - 1995, Page 23
3. mynd. Apamaðurinn frá Jövu. Til vinstri er líkan af höfuðbeinunum, gert eftir beina- leifunum. Til hœgri sést brot úr höfuðkúpunni frá þremur hliðum og neðan við höfuðkúpuna er lœrleggurinn. (Wendt 1953.) voru hollenskar nýlendur. Hann sagði upp lektorsstöðu í líffærafræði við Háskólann í Amsterdam 18872 og réðst sem herlæknir til Súmötru. Þar leitaði hann án árangurs að leifum frummanna og fékk sig fljótlega fluttan til Jövu. Árið 1891 fundu leitar- menn á hans vegum brot úr kjálka frum- stæðs manns á miðri eyjunni, þar sem heitir Trinil. Ári síðar fundust á sömu slóðum höfuðskel og lærleggur (3. mynd). Dubois þóttist hér hafa fundið apa- manninn sem Haeckel hafði lýst eftir. Af lærleggnum réð hann að maðurinn hefði gengið uppréttur og gaf honum því fræði- heitið Pithecanthropus erectus, upprétti 2 Heimildum ber ekki saman um það hvenær Dubois hafi haldið þangað austur. Ártalið 1887 er sótt í Ency- clopædia Britannica. Gould (1994) tilgreinir það líka. Wcndt (1953) segir að hann hafi stigið á skipsfjöl 1889 í einkennisbúningi undirlæknis í her Hollensku Austur-Indía og haldið til Súmötru. Samkvæmt Millar (1972) kom hann þangað sumarið 1886. apamaðurinn. Af ástæðum sem hér verða ekki raktar komst Dubois síðar á þá skoð- un að beinin væru af stórvöxnum, útdauð- um apa sem skyldari hefði verið gibboni en frummanni. Samkvæmt vísindum nútímans stendur jövumaður hollenska læknisins nærri nú- tímamanni, fremur en að hann sé tengi- liður (eða sameiginlegur forfaðir) manns og apa. Bein svipaðra frummanna hafa fundist í Kína og í Evrópu og Afríku og eru nú talin af tegund af ættkvísl okkar, Homo erectus, reismanni. Óljóst er hversu lengi hann var uppi en nefndar hafa verið tölur eins og frá því fyrir hálfri annarri milljón ára þar til fyrir um 300 þúsund árum. Rúmtak höfuðkúpunnar var að með- altali um einn lítri, sem er um 2h af því sem heili miðlungsmanns nú á dögum fyllir. Þess ber þó að geta að stærstu hauskúpur reismanna, er fundist hafa í Kína, rúma heila sem vel gæti sómt sér í nútímamanni. 21
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.