Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1995, Qupperneq 98

Náttúrufræðingurinn - 1995, Qupperneq 98
4. tafla. TWlNSPAN-flokkun rjúpnatalningastöðva og meðalfjöldi rjúpna/talningastöð. - TWINSPAN classifica- tion ofcount point sites and mean number of Rock Ptar- migan/site. Hópur Group Meðalfjöldi karra Mean number of cocks ±95% öryggismörk ± 95% c.l. n A 4,8 2,03 4 B 4,8 1,67 10 C 0,4 0,59 7 D 1,2 0,81 15 Steindórs til að svæðið flokkist í einn ákveðinn gróðurblett frekar en einhvern annan, og þessi skipting virðist fyrst og fremst byggð á huglægu mati. Eigi að síður er fróðlegt að skoða hvar talningastöðvarnar eiga heima miðað við þessa flokkun gróðurlenda. Þetta flokkunarkerfi hefur verið út- fært til notkunar við gróður- kortagerð og var það gert með því að sameina samstæð gróð- urhverfi í það sem kallað er gróðurfélag; það er gróðurfélagið sem er grunneiningin í gróðurkortagerðinni (Stei- ndór Steindórsson 1980). Lauslegur sam- anburður á því hvernig gróðurkortamenn hafa flokkað nánasta umhverfi talninga- stöðvanna við niðurstöður hnitunarinnar gefur enga augljósa mynd. Um 83% stöðv- anna teljast vera einhvers konar hrísheiði, þó stundum í bland við lyngmóa. Ein gerð hrísheiðar, sem táknuð er með CI á gróð- urkortum og einkennist af fjalldrapa, blá- berjalyngi og krækilyngi, spannar nokkurn veginn allan þann breytileika sem ás I hnitunarinnar dregur fram, og stöðvarnar L2, L5, Ll, H6, H5 og M7 eru í þessum flokki (sbr. 5. mynd). Gróðurkortin duga sem grunnur til að afmarka varpsvæði rjúpunnar en í frekari greiningu á varp- svæðunum eftir þéttleika duga þau varla. BÚSVÆÐAVAL RjÚPU OC HEILDARSTOFNSTÆRÐ Engin markviss tilraun hefur fyrr verið gerð til að lýsa varpkjörlendi íslensku rjúpunnar. Menn eru sammála um að varp- lönd hennar séu helst móar af ýmsum gerðum og kjarrlendi (Bjarni Sæmundsson 1936, Timmermann 1949, Finnur Guð- mundsson 1960, Arnþór Garðarsson 1971). Hér hefur komið í ljós að hægt er að tengja saman gróðurfar og þéttleika rjúpna. I ákveðnum gerðum móa er þétt- leikinn mikill og í öðrum lítill; gjöfulustu rjúpnamóarnir voru lyngmóar og þeir rýrustu hrísheiði. Þessi munur á þéttleika eftir búsvæðum einkennir ekki bara lág- marksár rjúpunnar, svo sem sumarið 1993, heldur hafa talningar 1981 til 1994 sýntað munurinn helst alla rjúpnasveifluna (13. mynd). Varpútbreiðsla rjúpunnar ræðst af heppilegu varpkjörlendi. Ein leið til að gera sér grein fyrir útbreiðslu og stofn- stærð er að kortleggja, flokka og flatar- málsmæla móa. Móar eru það víðáttu- miklir að þetta er óframkvæmanlegt með athugunum á landi. Fjarkönnun úr gervi- tunglum eða flugvélum býður upp á mikla möguleika við að greina búsvæði dýra og jafnvel að l'lokka búsvæðin eftir þéttleika dýranna (sjá Palmeirim 1988, Avery og Haines-Young 1990, Ferguson 1991, Pearce 1991, Wallin o.fl. 1992). Reynist unnt með þessari tækni að greina móa frá öðrum gróðurlendum, svo sem kjarrlendi, graslendi og mýrlendi, má auðveldlega fá allglögga mynd af varpútbreiðslu rjúp- unnar í heilu landshlutunum. Jafnframt, ef hægt er að nota þann mun sem er á gróður- fari móa til að flokka þá nánar niður og tengja þá flokkun niðurstöðum mælinga svipaðra þeim sem ég hef gert á gróðurfari og þéttleika rjúpna, verður hægt að gera sér grein fyrir stofnstærð rjúpunnar á stórum svæðum. Líklega er rétt að hafa mosa og fléttur með í slíkum gróður- mælingum en þeir hópar eru oft ríkjandi tegundir í móum. HVAÐ RÆÐUR l’ÉTTLEIKA r/úpna? Hvers vegna eru ákveðnar gerðir móa að jafnaði þéttbýlli en aðrar gerðir? Almennt er álitið að fæðan, beint eða óbeint, sé sá 96
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.