Náttúrufræðingurinn - 1981, Síða 10

það mein, sem orðið hefur bani svo margra tímarita, sem sé það, að ritin ná ekki
vinsældum nógu margra til þess, að unnt sé að greiða kostnaðinn af útgáfunni.
Fjárhagur Náttúrufræðingsins var oft erfiður á þessum árum. Náttúrufræðifé-
lagið kom strax til hjálpar og veitti ritinu árlegan styrk, 200 kr. árið 1931, en síðan
600 kr. til 1941. Askriftarverð var 6 kr. á ári. Stærð ritsins var strax í upphafi ákveðin
12 arkir á ári í Skirnisbroti, eins og það er kallað. Hefur arkafjöldinn aldrei orðið
minni, en síðar oft meiri. Ætlunin var fyrst að láta koma út eina örk á mánuði, en
frá því var horfið strax á fyrsta ári. Eins var strax horfið frá því að hafa síðurnar
tvídálka, en 1. örk ritsins var með því sniði. Næsti árgangur kom út í 6 tveggja arka
heftum, en síðar var einnig horfið frá því og tekið að gefa út 4 þriggja arka hefti
árlega. Hefur þessi tala heftanna haldist síðan, en )dó stundum gefin út tvö saman.
Arið 1940 keypti Guðjón Ó. Guðjónsson Náttúrufræðinginn af Árna Friðrikssyni
og gaf hann út í eitt ár. Guðjón var þá yfirprentari í ísafoldarprentsmiðju, en |rar
hafði ritið verið prentað frá upphafi.
Þann 6/11 1940 andaðist Bjarni Sæmundsson og hafði hann þá verið formaður
Hins íslenska náttúrufræðifélags í 35 ár. Gerðist nú tvennt í senn: Róttæk breyting
er gerð á stjórn Náttúrufræðifélagsins og félagið kaupir Náttúrufræðinginn af
Guðjóni Ó. Guðjónssyni.
Tímabilið 1941 — 1951. Tímabil þetta einkennist af tíðum mannaskiptum bæði í
stjórn Náttúrufræðifélagsins og ritstjórn Náttúrufræðingsins, en af þeim leiddi að
oft var skipt bæði um afgreiðslumenn ritsins og prentsmiðjur. Þar við bættist
svo afhending náttúrugripasafnsins til ríkisins og þar af leiðandi truflanir í skýrslu-
gerð, bæði um félagið og ritið.
Arið 1941 tók Þorkell Þorkelsson, veðurstofustjóri, við formennsku í Náttúru-
fræðifélaginu, en hann hafði verið varaformaður þess frá því 1925. Kaupin á
Náttúrufræðingnum fóru fram 20/9 1941, og voru þau staðfest á aðalfundi félagsins
14/2 1942. Á þeim fundi var stjórn félagsins gjörbreytt, skipt um 4 menn af 5, og var
Jóhannes Áskelsson kosinn formaður stjórnarinnar. Árni Friðriksson var áfram
ritstjóri Náttúrufræðingsins árið 1941, cn 1942 tók Jóhannes Áskelsson einnig við
ritstjórninni.
Um mitt árið 1944 fer Jóhannes til ársdvalar erlendis og tók Árni við störfum
hans í ritstjórninni út árið 1944, en formennskunni árið 1945. Nýr ritstjóri er svo
ráðinn árið 1945, Sveinn Þórðarson, eðlisfræðingur, kennari við Menntaskólann á
Akureyri. Formaður félagsins árið 1946 var Finnur Guðmundsson, fuglafræðingur,
en hann hafði tekið við yfirumsjón náttúrugripasafnsins við fráfall Bjarna Sæm-
undssonar.
Árið 1947 gerðist sá stórviðburður að náttúrugripasafnið var afhent íslenska
ríkinu, gert að ríkisstofnun, og fylgdi með byggingarsjóðurinn, að upphæð kr.
82.396,21. Afhending þessi hafði engin bein áhrif á Náttúrufræðinginn, en hún
skipti sköpum í sögu Náttúrufræðifélagsins og náttúrugripasafnsins. Má segja, að
með afhendingunni hafi Hið íslenska náttúrufræðifélag lokið sínu upphaflega
aðalhlutverki. Eða brugðist því, eftir því hvernig á jtað er litið. Má vera að félagið
4