Náttúrufræðingurinn - 1981, Qupperneq 18

Hugur beggja bræðranna stóð til raun-
vísinda og 19 ára gamall innritaðist Al-
fred í Friedrich Wilhelms háskólann í
Berlín og nam þar sem aðalgreinar
stjörnufræði og veðurfræði. Doktorsrit-
gerð hans, sem hann fékk viðurkennda
1904 og dæmdist vera framúrskarandi,
var stjarnfræðilegs efnis. Hann beygði
þó af stjarnfræðibrautinni, að eigin sögn
vegna þess, að til þess að komast að
nýjum niðurstöðum í þeirri fræðigrein
þyrfti bæði afburða stærðfræðigáfu og
bætta stjörnuskoðunartækni, og að auki
gæfi sú fræðigrein fá tækifæri til líkam-
legrar áreynslu, en þeir Wegenerbræður
voru áhugasamir um líkamsrækt og
íþróttaiðkanir. Hann sneri sér þá aðal-
lega að veðurfræðinni og varð, ásamt
bróður sínum, tæknilegur aðstoðar-
maður við flugveðurathugunarstöðina
Lindenberg. Þeir bræður stunduðu
m. a. könnun á lofthjúpnum með flug-
drekum og úr loftbelg og settu árið 1906
heimsmet, er þeir ferðuðust i loftbelg i
samfleytt 52 klukkustundir. í þessu
starfi urðu árið 1906 fyrstu kynni með
Alfred Wegener og einum virtasta og
áhrifamesta veður- og loftslagsfræðingi
þálifandi, Wladimir Köppen, sem
frægur er m. a. fyrir þá flokkun loftslags,
sem við hann er kennd. Þeir urðu síðar
nánir samstarfsmenn og árið 1913 gekk
Wegener að eiga dóttur Köppens, Else,
sem reyndist honum frábær lifsföru-
nautur.
Frá unga aldri hafði Alfred Wegener
haft mikinn áhuga á heimskautasvæð-
um og þessvegna tók hann því fegins
hendi, er honum sem sérfræðingi í
könnun lofthjúpsins með ýmsurn mæli-
tækjum, bauðst þátttaka sem eina út-
lendingnum í dönskum 28 manna leið-
angri til Norðaustur-Grænlands og
2. mynd. Leiðir Wegeners á Grænlandi og
íslandi. (Úr Schwarzbach 1980).
Pearylands (2. mynd) undir stjórn
Mylius-Erichsens. Þetta var tveggja ára
leiðangur, með vetursetu í Danmerkur-
höfn 1906/07 og 1907/08. Leiðangurs-
stjórinn fórst ásamt tveimur fylgdar-
mönnum, úr hungri, í sleðaferð sumarið
1907. Eftir heimkomuna úr þessum
Grænlandsleiðangri starfaði Wegener í
áratug við háskólann í Marburg, fyrst
sem prívatdósent í stjörnufræði og
veðurfræði, og síðar sem aðstoðarmaður
á eðlisfræðistofu, en tók einnig á þessu
timabili þátt í öðrunt Grænlandsleið-
angri, sem brátt verður að vikið.
I Marburg kynntist hann meðal ann-
arra tveimur mikilhæfum jarðfræðing-
unt, Emanuel Kayser, sem var prófessor
og frægur af gagnmerkri kennslubók í
sinni fræðigrein, og Hans Cloos, er síðar
varð einn nafntogaðasti jarðfræðingur á
fyrri hluta 20. aldar.
12