Náttúrufræðingurinn - 1987, Page 46

1. mynd. Fullorðin kol-
þerna við Stokkseyri, 21.
júlí 1983. - Adult Black
Tern (Chlidonias niger)
near Stokkseyri, .S'IV Ice-
land, 21 July 1983.
(Ljósm./F/jotoErling Ól-
afsson).
Kolþerna (Chlidonias niger)
Kolþerna verpur beggja vegna Atl-
antshafs. Hún er alltíður flækingur hér
á landi og hefur orpið (1. mynd). í
nýlegum greinum hefur verið fjallað
um kolþernukomur hingað til lands og
varptilraunir við Stokkseyri 1983 og
1984 (Erling Ólafsson o.fl. 1983, Er-
ling Ólafsson 1986). Þar er einnig að
finna upplýsingar um útbreiðslu kol-
þerna og getið lífshátta þeirra. Er vís-
að í þær greinar og upptalningu kol-
þernufunda sleppt hér.
Hér á landi hafa sést a.m.k. 32 kol-
þernur, þar með taldar þær sem
greindar voru sem „svartar kríur“. Af
fjórum kolþernum sem náðust og unnt
var að greina til deilitegundar var ein
af evrópsku deilitegundinni C.n. ni-
ger, en þrjár voru af vestrænu deiliteg-
undinni C.n. surinamensis. Síðar-
nefnda deilitegundin hefur ekki sést
annars staðar í Evrópu, en þær sáust
allar í júní.
Tígulþerna (Chlidonias leucopterus)
Tígulþernur verpa í austurhluta Evr-
ópu og V-Asíu austur til Mongólíu.
Þær hafa vetursetu við strendur Afríku
og Asíu. Tálþernur verpa í votlendi,
oft innan um kolþernur, og byggja
yfirleitt flothreiður. Utan varptíma
virðast þær háðari ósöltu vatni en kol-
þernur.
Á annan tug tígulþerna sjást nú ár-
lega á Bretlandseyjum, og að auki
hafa nokkrar sést annars staðar í V-
Evrópu, m.a. ein í Færeyjum (Bloch
& Sörensen 1984). Á Bretlandeyjum
og írlandi sjást tígulþernur bæði vor
og haust, aðallega í maí til júní og í
ágúst til október. Þær eru þar nokkuð
algengari á haustin en vorin (Sharrock
140