Náttúrufræðingurinn - 01.07.1987, Blaðsíða 51

2. tafla. Nýting ljósorku í prósentum. (James 1963). - Partition oflight energy falling upon
the leafofa land plant in % (James 1963).___________________.---------------------------
Tillífun
(Lightfixed by photosynthesis) 3Q
Endurkast + geislun til jarðar
(Light reflected or passing through leaf)
Uppgufun vatns
(Heat absorbed by transpiration)
Hitageislun frá gróðri
(Heat radiated into atmosphere)_______
49
20
Samtals (Total) 100
hins vegar því sem næst hinn sami bæði
árin á aðalsprettutímanum, sem stóð í
um 8 vikur. Var hann um 140 kg/ha/dag
af þurrefni og er það sambærilegt við
það, sem gerist um afkastamikinn gróð-
ur annars staðar, sjá 3. töflu. Skamm-
tímameðaltalið 200, sem gefið er í töfl-
unni, er ágiskunartala. Ef miðað er við
að ljósgeislun hafi verið 420 kal/cm2/dag
hefur nettógeislanýting verið 1,5%. Gert
er ráð fyrir að orkumagn í grasi sé 4500
kal/g þurrefnis, en það er nokkru meira
en í áður tilvitnaðri heimild eftir Mac
Key. Miðað við að þriðjungur tillífaðrar
orku hafi farið í öndun og fimmtungur
vaxtar í rætur verður brúttónýting geisla-
orkunnar 2,8%, sem verður að teljast á-
gæt nýting.
ORKA í HEYI
Samkvæmt nýlegum mælingum er
brúttóorka í þurrefni í íslensku heyi
4300-4500 kal/g eða 18,0-18,8 MJ/kg
(Mundell & Tryggvi Eiríksson 1980), sjá
4. töflu. Breytileikinn mun einkum vera
vegna mismunandi öskuinnihalds, sem
er oft 8-12%. Orka í viði er svipuð, enda
er lítill munur á lífrænum efnum í trén-
uðu grasi og viði. í góðum mó getur ork-
an einnig verið svipuð reiknað á þyngd-
areiningu, þrátt fyrir orkumeiri lífræn
efni, vegna þess að hann er öskuríkari.
Þurrefni, tonn/ha
i
10-
-i—i-------------1—i-------------1-
10/7
4/9
1. mynd. Vikulegar uppskeru-
mælingar á vallarfoxgrasi á
Korpu, 1979 og 1980. - Crop
(tonnes dry matter Iha) of
Phleum pratense in Reykjavík,
1979 and 1980.
147