Náttúrufræðingurinn - 1987, Blaðsíða 47

1974). Aðeins einn fugl hefur sést hér
á landi með vissu:
1. Heimaey, Vestm, 14. október 1965 ($ imm
RM3426). Magnús Magnússon.
Eftirfarandi þrjá fugla töldu athugendur vera
tígulþernur, en þar sem lýsing sker ekki óyggj-
andi úr um að svo hafi verið, er þeirra getið hér
sérstaklega. Fullyrða má, að fuglarnir hafi ann-
aðhvort verið kolþernur eða tígulþernur, en eins
og sést hér að framan er fyrrnefnda tegundin
mun algengari hér á landi.
1. Meðalfell í Kjós, Kjós, 17. júní 1962. Björn
Björnsson.
2. Eskifjörður, S-Múl, 31. maí 1971. Geir
Hólm.
3. Lambavatn á Rauðasandi, V-Barð, sumar
1976. Tryggvi Eyjólfsson.
Tígulþernur eru náskyldar kolþern-
um, og Iíkar þeim í útliti. Greiningar
ungfugla þessara tegunda og fugla í
vetrarbúningi geta verið erfiðar, en í
sumarbúningi eru tígulþernur Ijósari á
efri hluta vængja og dekkri á neðri
hluta þeirra en kolþernur.
Toppklumba (Aethia cristatella)
Toppklumbur eru svartfuglar (Alci-
dae), sem verpa við nyrstu strendur
Kyrrahafs. Þær eru að mestu staðfugl-
ar en sjást þó að vetrarlagi suður undir
Japan. Toppklumba hefur einu sinni
sést við Evrópustrendur Atlantshafs:
1. Á sjó um 45 sjómflur ANA af Langanestá,
N-Þing, (66°48'N, 12°55'V), einhvern dag
milli 12.-20. ágúst 1912 (ad ZM.2.3.
1934.CN.1). Hörring (1933).
Fuglinn var skotinn frá færeyska
skipinu „Otaria" og er nú uppsettur í
Dýrafræðisafninu í Kaupmannahöfn.
Hefur hann þurft að leggja a.m.k.
6000— 8000 km að baki til þess að
komast hingað frá varpstöðvunum
(Bjarni Sæmundsson 1934).
Ekki er hægt að leiða neinar líkur að
því hvenær fuglinn hefur komið í Atl-
antshaf, en hann gæti hafa verið búinn
að dvelja þar í nokkurn tíma áður en
hann fannst. Bjarni Sæmundsson
(1934) telur þó, að fuglinn hafi líklega
verið aðframkominn af þreytu eftir
upplýsingum að dæma, en safnandi
kvað fuglinn hafa verið mjög gæfan:
„den satte sig igen tæt ved Siden af
Skibet og jeg har ikke set nogen
Spfugl af nogen Art saa spag som den,
idet det syntes, som den gerne vilde
komme ombord“ (Hörring 1933).
Toppklumba er nokkuð minni en
lundi. Fullorðnu fuglarnir eru dökk-
gráir á baki, en grábrúnir á bringu,
síðum og undirvængjum. Upp úr enni
stendur brúnn framslútandi fjaðra-
toppur og langar hvítar fjaðrir ganga
aftur frá augum. Nefið er stutt og hátt,
dökkrauðgult með ljósan brodd. Fæt-
ur eru blágráir. Ungfuglar eru svipaðir
fullorðnum fuglum, nema hvað fjaðra-
skúfa vantar og nef þeirra er minna og
ljósbrúnt að lit.
ÞAKKIR
Þakkir skulu færðar þeim Arnþóri Garð-
arssyni, Erling Ólafssyni, Jóhanni Óla
Hilmarssyni, Kristni Hauki Skarphéð-
inssyni og Ævari Petersen, en þeir lásu
greinina yfir í handriti.
HEIMILDIR
Alexander, W.B. 1963. Birds of the Ocean. —
2.útg., G.P. Putnam’s Sons, New York.
Bjarni Sæmundsson 1934. Fágætur fugl - topp-
lundi. - Náttúrufr. 4: 24.
Bloch, D. & S. Sprensen 1984. Yvirlit yvir
Föroya fuglar. - Fproya Skúlabóka-
grunnur, Tórshavn.
Cave, B. 1982. Forster’s Tern: new to Britain
and Ireland. — Brit. Birds 75: 55-61.
Cramp, S. (ritstj.) 1985. The Birds of the West-
ern Palearctic. Vol.4. - Oxford University
Press, Oxford.
141