Náttúrufræðingurinn - 1934, Blaðsíða 67

NÁTTÚRUFR.
177
B. Höfuðið einlitt, svart eða grá-svart.
Margæs (Branta bernicla).
II. Hálsinn framanverður og bringan ofanverð rauð-móleit. —
Rauðhelsingi (Branta ruficollis).
(Eftir Lönnberg.)
Menn hafa snemma veitt gæsunum athygli, enda verður að telja þær
meðal hinna merkari fuglateguna, og auk þess hafa menn þeirra talsverð
not, annaðhvort sem veiðidýra eða sem húsdýra. Elztu fræði mannkynsins
fjalla m. a. um gæsir. I grafhýsum á Egiftalandi hafa fundizt veggmálverk
af ýmsum skepnum og þar á meðal af gæsum. Á einu slíku mdlverki, sem nú
er geymt á fornminjasafni í Boolak (hjá Kaíró), eru myndir af sex gæsum,
máluðum með náttúrlegum litum.-Er auðvelt að þekkja fjórar gæsirnar, en
tvær eru of ógreinilegar til þess. Það er litla blesgæs (A. erythi’opus) og rauð-
helsingi, sem Forn-Egiftar hafa málað þarna svo vel, samkvæmt dómi fræði-
manna, að nútímamenn mundu vart betur gert hafa. Málverk þessi eru talin
máluð um 3000 árum fyrir Krists burð og eru því með al-elztu málverkum
heimsins. (Newton.)
Nokkur heimildarrit.
Sergius Alpheraky: The Geese of Europe and Asia, London 1905, Kolt-
hoff och Jágerskiöld: Nordens Faglar, R. Collett: Norges Fugle, Kria. 1921,.
E. Lönnberg: Sveriges Ryggradsdjur, II. Faglarna, Stockholm 1915, A. New-
ton: A Dicitionary of Birds, London, 1896, H. G. K. Molineux: A Catalogue
of Birds, R. Hörring: Danmarks Fauna, Fugle, I. T. A. Coward: The Birds
of the British Isles and their Eggs, B. O. U.: List of Birds, B. Hantzsch:
Vogelwelt Islands, o. fl. M. B.
Hér með er lokið greinabálkinum, sem birzt hefir undir nafn-
inu: Nokkur orð um grágæsir og helsingja. Auk þessarar greinar
hafa birzt 6, og er þær að finna á þessum stöðum í Náttúru-
fræðingnum:
II. árg., bls. 45 og 143, III. árg., bls. 17, 75 og 129, og IV.
árg., bls. 30. Er hér tilgreint flest það, er menn vita nú bezt um
ísl. gæsir, margt eftir rannsóknum höfundarins. Kann Náttúru-
fræðingurinn honum beztu þökk fyrir greinarnar.
Á. F.