Náttúrufræðingurinn - 1950, Blaðsíða 42

184
NÁTTÚRUFRÆfilN GURINN
I o crrt.
Jöklamýs. Ljósm. P.íll Jónsson.
þaðan upp undir Mávabyggðir, en þar á hún upptök sín í tveini
lágum jökulskerjum. Um 3 km frá jökulsporði verður jökullinn
óbrattur. Röndin verður þá einnig ávalari og lægri og aðeins stráð
þunnu lagi af möl og smágrýti, svo að víða grisjar í ísinn á milli. Þar
á mölinni Iágu hér og hvar jöklamýs, einkum utanhallt í röndinni,
og höfðu sumar oltið þaðan út á jökulísinn.
Sennilega er vísir að mosagróðri á steinkörtum þessum, er þær
berast út á jökulinn. Við hreyfingu eða framskrið íssins velta stein-
arnir um sjálfa sigannað slagið, svo að allar hliðar hans snúa á víxl
í birtuna. Getur mosinn því haldið áfram að vaxa, unz hann Itefur
gróið utan um allan steininn. Berist mosavölurnar út á hreinan ís,
fá þær einnig velturaf því, að ísinn bráðnar undan þeim sólarmegin.
Vera má og, að svo mikið loft og Ijós komist að neðra borði mosa-
kúlunnar á ísnum, að hún geti haldið áfram að gróa á þeirri lilið,
sem hvílir á jöklinum, því að yfirborð hans er að jafnaði hrjúft og
óslétt.
Ég sendi forseta Brezka jöklarannsóknafélagsins, prófessor Gerard
Seligman, sýnishorn af jöklamúsum í haust. Kveðst hann hafa gróð-
ursett þær í garðinum sínum, en ekki er séð, hvernig þeim fellur
loftslagið í því landi. Hins vegar skilst mér, að hann hafi aldrei séð
eða heyrt nefndar jöklamýs áður, og mun stutt lýsing þeirra birtast
í enska tímaritinu The Journal of Glaciology. 1 nóv 1950