Samvinnan - 01.06.1969, Síða 3

Hlíð, Ljósavatnshreppi.
Hr. ritstjóri.
Mörgum samvinnumönnum
hefur orðið ærið umhugsunar-
efni, hversu miklum breytingum
ritið Samvinnan hefur tekið á
seinni árum. Frá því að vera
fræðslurit um hugsjónamál sam-
vinnustefnunnar og varnarrit
gegn árásum á hana, er nú helzt
ekki minnzt á þessi mál í blað-
inu. -— Að öðru leyti skal ekki
lagður dómur á efni það, sem
Samvinnan flytur nú.
Finnst útgefendum og lesend-
um Samvinnunnar ekki þörf á
að hugsa í alvöru um kynningu
á hugsjónum samvinnustefnunn-
ar og jafnframt gefa gaum að
því, hvað er að gerast í herbúð-
um andstæðinga hennar?
Allt, sem mennirnir þurfa til
að lifa af hér á jörð, verða þeir
að vinna úr skauti náttúrunnar.
Þetta vita hinar vinnandi stéttir,
og þær myndu byggja mannlegt
samfélag upp á grundvelli sam-
vinnuhugsjónarinnar, ef þær
mættu ráða.
Hugsjón samvinnustefnunnar
á viðskiptasviðinu hefur alltaf
verið: að framleiða sem ódýrast-
ar og beztar nauðsynjavörur og
selja þær sem beinast til neyt-
enda með sem allra minnstum
milliliðakostnaði.
Samkvæmt þeirri hugsjón voru
fyrstu kaupfélögin og S.Í.S.
stofnuð. Tilgangurinn var að
vinna gegn erlendu kaupmanna-
valdi. Almenningur hefur til
þessa gert sér grein fyrir til-
gangi og afleiðingum einokunar-
verzlunarinnar.
Margir álíta, að samvinnu-
stefnan hafi orðið þjóðinni til
blessunar. Hörðustu andstæðing-
ar samvinnustefnunnar eru hinir
svokölluðu einstaklingshyggju-
menn.
Margir telja aðaleinkenni ein-
staklingshyggjumanna, að þeir
trúi á sjálfa sig, peninga og völd,
og svífist einskis til að ná þessu
og halda því.
Þessir menn verða oft að ræn-
ingjum.
Allir þekkja sögur af ræningj-
um.
Fljótfarnasta leið til auðsöfn-
unar og valda mun vera sú að ná
yfirráðum yfir náttúruauðlind-
um, iðnaði og vei’zlun. Um þetta
berjast einstaklingshyggjumenn-
irnir gegn samvinnumönnum og
einnig innbyrðis. — Hjá þeim
gildir aðeins hnefaréttur hins
sterkasta. Hjá samvinnumönnum
jafn réttur allra til náttúruauð-
æfanna.
Margt hefur breytzt síðan
samvinnustefnan varð til, en enn
stendur yíir baráttan milli henn-
ar og einstaklingsgróðahyggju-
manna.
í fyrstu börðust samvinnu-
menn gegn einokunarvaldi kaup-
manna, verzlun þeirra, oft með
sviknar vöi'ur, og einræði þeirra
á vöruverði.
Er nú ekki kominn tími til að
hugsa í alvöru um fleiri svið
viðskiptalífsins?
Sterkasta vald einstaklings-
gróðahyggjunnar er auðhringar,
sem fáeinir menn eiga. Þessir
hringar teygja klær sínar um
allan heim í skjóli auðs og valda.
— En hvernig er þetta vald og
þessi auður fenginn? — Sumir
segja: Aðallega með ránum og
mútum.
Hvernig getur slíkt þrifizt hér
á landi?
Farísear og skriftlærðir hafa
lengi verið til um allan heim, en
sjaldan hlotið lof hinna vinnandi
stétta.
Hinir skriftlærðu eru nefndir
ýmsum nöfnum: Blóðsugur, víxl-
arar, braskarar. Peningamenn
rnundi sæmilegt samheiti á þeim;
þó þeir eigi e. t. v. ekki allir
peninga, þá ráða þeir þó yfir
pgningum.
Hvernig er svo ráðsmennska
þessara manna? Það er sagt, að
æðstuprestar hinna skriftlærðu
séu bankastjórar, hagfræðingar
og braskarar í verzlun, bygginga-
málum o. fl., studdir af lögfræð-
ingum, sem þó hafi mestar tekj-
ur af því að kenna þeim skatt-
greiðendum, sem vilja læra, svik
og pretti. Hinir skriftlærðu ná
dralon
dralon peysan
í daglegri notkun er
slitsterk
auðveld í þvotti
litekta
hleypur ekki
þorrnar fljótt
Urval af fallegum
litum og munstrum á
telpur og drengi
aummuiuuiiM
HEKLA AKUREYRI
3