Samvinnan - 01.12.1971, Blaðsíða 33

sjónarmiði. Er það ekki ábyrgð-
arleysi hjá manni, sem hefur
ekki nema takmarkaða mögu-
leika til að búa börnum sín-
um mannsæmandi framtíð, að
hlaða niður börnum og láta
skeika að sköpuðu um framtið-
armöguleika þeirra?
Gunnar: Ég held að það sé
aukaatriði í þessu sambandi.
SAM: Fyrir þá sem ekki þekkja
það af eigin reynd er það senni-
lega smávægilegt.
Gunnar: Ég held að hérna sé-
um við að taka framfyrir hend-
urnar á Almættinu. Það getur
svo ákaflega vel rætzt úr fólki
sem alizt hefur upp við fátæk-
leg kjör. Við höfum mörg dæmi
um afburðamenn og snillinga
sem átt hafa ömurlega ævi í
bernsku.
SAM: En er það samt ekki svo,
að Almættið hafi manninn að
meðskapara heimsins? Við er-
Séra Sigurður: Alveg rétt, þess-
vegna erum við meðábyrgir.
SAM: En merkir það ekki, að
við höfum lika meðákvörðun-
arrétt?
Séra Bernharður: Erum við að
tala um pilluna eða um vönun?
Mér finnst vera geysilegur
munur á þessu tvennu.
SAM: Við erum að koma að
pillunni.
Séra Bernharður: Meðan við
höfum pilluna og aðrar slíkar
getnaðarvarnir, sem allt sæmi-
lega upplýst fólk getur notað,
þá virðist mér miklu nærtæk-
ara að vísa á þær heldur en á
vönun, sem hlýtur að hafa
miklar sálrænar afleiðingar.
SAM: Það eru nú líka tvær
hliðar á þessu máli, einsog þið
Martin Schongauer: Kristur tekinn höndum.
um meðskapendur Guðs á þess-
ari jörð. Þessvegna er ekki sí-
fellt hægt að visa til Almættis-
ins og tala um, að verið sé að
taka framfyrir hendurnar á
því.
vitið sennilega öll. Það hefur
fengizt mjög skammvinn
reynsla af pillunni, og hún hef-
ur vissulega haft mjög slæm
áhrif á margt fólk, þannig að
hún er enganveginn einhlit, og
þá er gripið til þess sem þykir
öruggast og áhættuminnst.
Árni: Það er nú bara einsog
hvert annað læknisfræðilegt
vandamál.
SAM: Rétt. En þið teljið semsé
að pillan sé siðferðilega eðli-
legri aðferð til takmörkunar
barneigna en vönun?
Séra Sigurður: Læknisfræðin er
enn það mikið fálm, að við
megum ekki leggja mikið í
hennar hendur. Við verðum að
hafa í huga hið siðferðilega
sjónarmið og meginreglu.
SAM: Er það frá siðferðilegu
sjónarmiði að taka framfyrir
hendur Guðs almáttugs þegar
hjón nota pilluna?
Hólmfríður: Það tel ég ekki.
Séra Sigurður: Getnaðarvarnir
eru allt annað en fósturmorð.
Dr. Björn: Ég lít svo á, að það
geti verið siðferðileg skylda að
nota pilluna eða aðrar góðar
getnaðarvarnir.
Sveinbjörn: En um leið er það
náttúrlega siðferðileg skylda
læknastéttarinnar að benda á
vankanta þessara varna.
Gunnar: Hvað viljið þið þá
segja um páfabréfið? Það hefur
vakið mikla athygli og verið
mikið rætt, og við verðum að
taka afstöðu til þess.
Séra Sigurður: Ég held að þetta
bréf Páls páfa sjötta sé eitt-
hvert allra merkilegasta inn-
legg sem yfirleitt hefur komið í
alla þessa umræðu. Það er svo
gagnmerkilegt. Hvenær hafið
þið lesið eða heyrt eða hugsað
sjálf eins merkilega hluti varð-
andi hjónabandið og þar koma
fram? Niðurstaðan, að vera
andvígur pillunni, er hlutur út-
af fyrir sig, en bréfið er svo
gagnmerkilegt plagg, að ég tel
að í öllum kristnum löndum
eigi að kynna það öllum kristn-
um mönnum. Hinsvegar hafa
blaðaskrifin um bréfið af-
myndað það einsog þau gera
um alla hluti.
SAM: Ég á von á að Suður-
Ameríkubúar margir séu ekki
sérlega glaðir yfir bréfi Páls
páfa.
Séra Sigurður: Má vera. Ann-
ars er bréfið stílað til alls
heimsins, ekki bara okkar, og
því er okkur næstum ofviða að
taka það til meðferðar hér. í
þessum málum verðum við að
halda okkur við eigin aðstæður,
þvi við ráðum ekki nokkurn
skapaðan hlut við hina, og vit-
um aukþess ekkert um þá nema
það sem er meira og minna vit-
laust.
Kynvilla
SAM: Eigum við þá rétt aðeins
að drepa á kynvillu?
Séra Sigurður: Er nokkurt
spursmál um kynvillu?
SAM: Eftilvill. Það hefur verið
talað mikið um, að kærleikur-
inn væri hreyfiafl kristins
manns, hann væri eiginlega
undirstaða alls annars. Nú eru
til kynvillingahjónabönd, sem
greinilega eiga rætur sínar í
gagnkvæmri ást og kærleika.
Séra Sigurður: Það er ekki
kærleikur. Það er kynferðislegt,
en ekki kærleikur.
Sveinbjörn: Ég neita því að
það þurfi endilega að vera
bara kynferðislegt. Við verð-
um fyrst að gera okkur grein
fyrir, hverjar eru orsakirnar.
Séra Sigurður: Þetta eru bara
sjúkdómsfyrirbæri, sem þarf
náttúrlega að taka til athug-
unar.
Gunnar: í skáldsögu sinni,
„Devil’s Advocate", lætur Mor-
ris West eina persónuna, sem
er kynvillt, varpa fram þeirri
spurningu, hvort hann eigi að
líða fyrir það, að skaparanum
hafi orðið á í messunni á ein-
um stað í sköpunarverkinu,
semsé að til séu kynvillingar.
í Bandaríkjunum eru til dæm-
is núna tvær kirkjudeildir sem
hafa sérstaka söfnuði ætlaða
kynvillingum eingöngu, önnur
þeirra hefur átta slíka söfnuði.
Þetta mál hefur auðvitað verið
mikið feimnismál. Á ekumen-
ísku þingi mótmælenda sem
haldið var í New York á þessu
ári kom fram sú rödd, að Páll
postuli hefði ekki verið að for-
dæma kynvillinga, sem eru það
af sálrænum ástæðum, þegar
hann fordæmdi kynvillu, held-
ur hafi hann fordæmt þá menn
33