Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.04.1909, Page 14

82
þó fyrir peninga út í hönd, og ætti það að vera svo að
öllu leyti í framtíðinni.
Líklega er þessu nokkuð á annan veg háttað í öðrum
landsfjórðungum, t. d. norðanlands. Það er eigi ólíklegt
að það sje meiri erfiðleikum undirorpið, heldur en hjer
sunnanlands, að koma þar á aðgreining, að því er vöru-
skiptin snertir. Valda því sumstaðar, meðal annars, lakari
samgöngur við önnur lönd. Erlend viðskiptasainbönd
geta og, ef til vill, haft nokkur áhrif í þessu efni. Sama
er einnig að segja um fjelagsskapinn sjálfan, að fyrir-
komulag hans og festa er þar eigi í því lagi sem vera
þarf. Stendur hann víða völtum fótum, og ástandið
hvað það snertir er engu betra þar en hjer, að F’ing-
eyjarsýslum undanskildum.
En hvað sem um þetta atriði má að öðru leyti segja,
þá hlytur það að vera eitt af meginatriðum kaupfjelags-
skaparins, í nútíð og framtíð, að vinna á móti vöruskipta-
verzluninni og útrýma henni.
* *
*
V.
Þegar um stofnun kaupfjelaga er að ræða, krefjast
margir þess, að fjelögin selji sínar vörur, sem það lætur
til fjelagsmanna ódýrt, mun ódýrar en viðgengst, sam-
tímis, hjá kaupmönnum í grenndinni. þetta er fyrsta
krafan og optlega aðalkrafan hjá mörgum kaupfjelags-
manninum. En þetta er misskilningur og stríðir á móti
þeirri reglu, sem fylgt er í erlendum kaupfjelögum og
verið er að reyna að framfylgja hjer í sumum kaupfje-
lögunum.
Aðalreglan í kaupfjelögunum, hvað verðlagið snertir, á
að vera sú, að sníða verðið á útlendu vörunni eptir því,
sem aðallega viðgengst hjá kaupmönnum á þeim og
þeim staðnum. Með öðrum orðum: fjelögin eiga að selja
vörurnar með svipuðu verði og kaupmenn gera. Með