Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.04.1909, Page 20
88
og bitrum orðum, að slíkt hlyti að duga, að minnsta
kosti gagnvart forstöðumönnum sambandsdeildanna. En,
viti menn! Þrátt fyrir allt það, sem nú er talið, lítur út
fyrir það, að flestir forstöðumennirnir hafi »staðið á bak
við súluna« meðan á fyrirlestrunum stóð; heyrt, en samt
ekki heyrt, þó undarlegt megi virðast.
Með naumindum hefir verið hægt að fá vitneskju um
það á aðalfundum sambandskaupfjelagsins, hverju við-
skiptavelta sambandsdeildanna nam, árinu áður, svo hægt
væri að byggja á því niðurjöfnun sambandskostnaðarins,
og þetta hefir þó ekki einu sinni fengist fyrir víst og
nákvæmlega, í heild sinni. Lengra er málinu enn ekki
komið. Samt sem áður er verið að ræða um nauðsyn á
ýmsum sameiginlegum framkvæmdum: sameiginlegum
erindisreka, sampöntunum, m. fl. og fl. Meðan svo að
kalla enginn þekkir annan, væru framkvæmdir í þessum
atriðum líkari því sem í draumi gerist, en hinu, að þetta
ætti að vera árangur af hugsunum vakandi og þrosk-
aðra manna. Því, í þessu efni er það óneitanlega frum-
skilyrðið, að þekkja skipulag, starfsemi, hag og horfur
alveg rjett og nákvœmiega, svo að segja út í yztu æsar
hjá hverri einstakri fjelagsdeild til þess að nokkur veru-
leg samvinna, samábyrgð og fjelagsleg framkvæmd geti
eiginlega átt sjer stað, með líkum fyrir góðum árangri.
Enginn veit enn um tölu þeirra manna, sem taka reglu-
legan þátt í samvinnufjelagsskap vorum, ekki um sjóð-
eignir fjelaganna, eða skuldlausar eignir: fasteignir, áhöld
og veltufje. Enginn getur þá heldur haft yfirlit yfir þau
öfl og krapta sem í þessu efni er til að dreifa, og þá er
heldur eigi unnt að gizka sennilega á það, hvað með
þeim væri hægt að vinna í sameiningu. Menn vita reynd-
ar eigi heldur, með fullri vissu, hvort kraptarnir eru að
vaxa, eða þverra, eptir því, sem árin líða.
Með þessu er nú í fáum aðaldráttum sýnd sú hlið
málsins, er veit að sambandskaupfjelaginu og þýðingu
þess. Það ætti því að vera auðskilið mál að fjelagið get-