Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.08.1921, Page 10

116
Tímarit íslenskra samvinnufélaga.
anna og deildaskipuninni. Hvert félag er ein deild, og
samábyrgð innan alls félagsins.
Ilér er þá um tvenskonar skipulag að ræða, sem
að vísu hvíla hvorttveggja á sama megingrundvelli og
hafa sama markmið, en skilur þó á í verulegum atrið-
um að formi til.
Mér virðist vera mjög hæpið að álykta svo, að
eitthvert eitt skipulag fyrir samvinnufélög eigi alstað-
ar við og á öllum tímum. Mismunandi staðhættir krefj-
ast mismunandi viðhorfs. Strjálbýli, strjálar samgöngur,
mislynt árferði, kviklyndur markaður, íshætta og fleiri
staðbundnir örðugleikar heimta fastari grunn og öflugri
tryggingarskilyrði, heldur en þar sem við ekkert af
þessu er að stríða. Jafnvel í nábýlum félögum, sem
búa við öll þessi sömu skilyrði, geta mismunandi stað-
hættir, bundnir við bygðalög, svo sem stærðarmunur,
bygðaskipun, missterk samhepni og fleira, heimtað frá-
brugðin skipulagsatriði og rekstursaðferð. Það, sem á
vel við í einu félagi, getur átt síður við í öðru. En
einkenni samvinnufélaganna er það, að vera tilfærileg
á grunninum, geta tekið breytingum og tileinkað sér
og samþýðst nýmyndunum í starfsháttum og framsókn
þjóðanna.
Sömuleiðis mundi mér virðast hæpið að fullyrða,
að nú sé þegar hér á landi svo vel gengið frá skipu-
lagsbyggingu samvinnufélaga, sem á verður kosið. Mér
mundi finnast það næsta ólíklegt, og ber einkum tvent
til þess. Reynslan er ennþá stutt víða hvar í landinu
og þessu máli hefir verið lítill gaumur gefinn, eftir að
sú reynsla, sem fengist hefir, gat orðið mönnum leið-
arljós í þeirri rannsókn.
III.
Eins og áður er t e k i ð f r a m, þarf skipulags-
formið að tryggja eftirfarandi ávinningsatriði: