Neisti - 01.06.1968, Qupperneq 9

veriS lögð til lausnar málsins af nefndinni hefði verið hugsanlegt áð jafna ýmsan
þann ágreining sem fram kom á þinginu.
Ég og ýmsir aðrir höfðum athugasemdir við undirbúning frumvarpsins, töldum
það á ýmsan hátt mótsagnakennt, og kosningareglur þær, sem frumvarpið gerði
ráð fyrir að giltu við kosningar til A.S.f. þinga, töldum við meingallaðar og allt
of flóknar til að þær væru í raun og veru framkvæmanlegar. Þær hefðu m.a. leitt
af sér mjög mikla mismunun á rétti félaganna og sambandanna, þannig að e.t. v.
myndi verulegur hluti verkalýðsfélaga ekki geta átt fulltráa á þingum Alþýðusam-
bandsins; meðlimir smærri félaga hefðu jafnvel hvorki kosningarétt né kjörgengi.
Ég tel, að stærsta hlutverk Alþýðusambandsþinga eigi að vera að móta heildar-
stefnu f verkalýðsmálum á hverjum tima og að við mótun þeirrar stefnu eigi ekk-
ert félag að útiloka, hvorki stórt eða lítið.
Þá var það einnig af minni hálfu og annarra talið mjög mikilsvert atriði, að fjórð-
ungssamböndunum yrði tryggður fjárhagslegur starfsgrundvöllur 1 frumvarpinu;
og einnig varð verulegur ágreiningur á þinginu vegna þess að sumir þingfulltrú-
ar vildu skylda öll verkalýðsfélög til að vera 1 landssambandi, en það töldum við
rangt og að um þetta ætti að gilda frjálst val félaganna. Okkar skoðun er sú, að
slíkt valfrelsi væri eðlilegt og nauðsynlegt aðhald fyrir landssamböndin og með
þeim hætti væri betur tryggt að þau yrðu til styrktar samtökunum, en væri ekki
tryggt eilíít lff hvernig svo sem þau störfuðu. Við töldum að reynslan af starfi
landssambandanna væri ekki enn orðin svo mikil eða góð, að tilvistarnauðsyn
þeirra væri sönnuð 1 eitt skipti fyrir öll, og væri þvi farsælast að þau yrðu að
vinna sér traust til að geta lifað og starfað.
Segja má að önnur ágreiningsefni hafi verið smærri eins og t.d. deilan um það,
hvort sambandsstjóm skyldi kosin til tveggja eða fjögurra ára, en margir töldu
að.styttra kjörtfmabil væri visst aðhald fyrir forystu samtakanna um að vera vak-
andi f starfinu.
" Hvað er að segja um grundvallarstefnuna f þeim skipulagsbreytingum sem nú
liggja fyrir f Ijósi heildarstefnunnar f skipulagsmálunum, sem stefnuyfirlýsingin
frá 1958 markar ? "
Að sumu leyti hefði sú samþykkt, sem gerð var á fyrri hluta þingsins f vetur get-
að markað skýrari og raunsærri stefnu f skipulagsmálum þegar til lengri tfma er
litið. Ef við lftum til baka yfir það tiltölulega langa tfmabil sem skipulagsmálin
hafa verið á dagsskrá, þ.e. einn áratug rúman, þá er fyrst að minnast þess að
þá þinginu 1958 var lagður grundvöllur að þeirri skipulagningu samtakanna að
vinnustaðurinn yrði grundvöllur félagseininganna og landssambandanna. ftarleg'
greinargerð um þessi efni var svo samþykkt á þinginu 1960.
Stefnuyfirlýsingin frá fyrri hluta síðasta A.S.f. þings færir okkur ekki nær þessu
marki, en margháttaðir erfiðleikar hafa hins vegar valdið þvf að vonlaust virðist
að koma þessari skipan á í náinni framtíð.
" Álfturðu að þær skipulagsbreytingar, sem væntanlega verða samþykktar f haust
geti stuðlað að stöðnun f þróun skipulagsmálanna á stigi landssambanda sérgreina-
félaga? "
Mfn skoðun er að þessi nýja stefnuyfirlýsing auðveldi ekki nema f einstökum til-
9